Przybysz Piotr, Egzekucja z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, lecz niebędących przedmiotem obrotu zorganizowanego

Egzekucja z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, lecz niebędących przedmiotem obrotu zorganizowanego

Egzekucja z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych i niebędących przedmiotem obrotu zorganizowanego (art. 94 u.p.e.a.) jest stosunkowo efektywnym i nieskomplikowanym środkiem egzekucyjnym. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia instrumentów finansowych poprzez przesłanie podmiotowi prowadzącemu rachunki zobowiązanego zawiadomienia o zajęciu praw z instrumentów finansowych.

Zawiadomienie o zajęciu jest doręczane na zasadach określonych w art. 17c u.p.e.a. Może być ono również doręczone przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej (art. 67 § 1a u.p.e.a.). W sprawie sposobów doręczenia zawiadomienia o zajęciu i innych pism w ramach stosowanego środka egzekucyjnego zob. Zasady doręczania pism przez organ egzekucyjny.

Realizacja zajęcia następuje poprzez sprzedaż w trybie przepisów działu II rozdziału 6 oddziału 2, to jest w trybie właściwym dla sprzedaży rzeczy ruchomych. Sprzedaż może nastąpić wyłącznie na rzecz osób fizycznych. Instrumenty finansowe są zapisywane na rachunku nabywcy na podstawie postanowienia organu egzekucyjnego stwierdzającego nabycie instrumentów finansowych.

Instrumentami finansowymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 ze zm.) są:

1) papiery wartościowe;

2) niebędące papierami wartościowymi:

a) tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

b) instrumenty rynku pieniężnego,

c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy (Dz.U.UE.L.2017.87.1 z 31.03.2017),

d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,

f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

h) kontrakty na różnicę,

i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

j) uprawnienia do emisji.

Obrotem zorganizowanym jest obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu, to jest prowadzonym poza rynkiem regulowanym wielostronnym systemem kojarzącym oferty kupna i sprzedaży instrumentów finansowych w taki sposób, że do zawarcia transakcji dochodzi w ramach tego systemu, zgodnie z określonymi zasadami oraz w sposób niemający charakteru uznaniowego (art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 ze zm.).

Zajęcie instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, niebędących przedmiotem obrotu zorganizowanego, następuje poprzez przesłanie do podmiotu prowadzącego te rachunki zawiadomienia o zajęciu praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku zobowiązanego (art. 93 § 1 u.p.e.a.).

Zawiadomienie o zajęciu powinno zawierać elementy określone w art. 67 § 2 u.p.e.a. Zajęcie jest skuteczne także wówczas, gdy w części dotyczącej zobowiązanego i jego rachunku instrumentów finansowych zawiera tylko imię i nazwisko lub firmę oraz adres zobowiązanego (art. 93 § 4 u.p.e.a.).

Organ egzekucyjny wzywa prowadzącego rachunki do udzielenia informacji dotyczących przeszkód w dokonaniu realizacji zajęcia, w tym również o nieprowadzeniu rachunku pieniężnego, rachunku papierów wartościowych lub innego rachunku zobowiązanego.

Organ egzekucyjny zawiadamiając prowadzącego rachunek równocześnie zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego praw z instrumentów finansowych, doręczając mu odpis zawiadomienia skierowanego do prowadzącego rachunki. Zobowiązanemu doręcza się także odpis tytułu wykonawczego, chyba że został mu wcześniej doręczony. Ponadto zawiadamia się zobowiązanego, że nie wolno mu rozporządzać zajętymi prawami (art. 93 § 5 u.p.e.a.).

Zawiadomienie o zajęciu jest doręczane na zasadach określonych w art. 17c u.p.e.a. Może być ono również doręczone przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej (art. 67 § 1a u.p.e.a.). W sprawie sposobów doręczenia zawiadomienia o zajęciu i innych pism w ramach stosowanego środka egzekucyjnego zob. Zasady doręczania pism przez organ egzekucyjny.