Przybysz Piotr, Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym

Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym

Egzekucja jest istotną częścią postępowania egzekucyjnego. Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym rozpoczyna się z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Wskazane w art. 26 § 5 u.p.e.a. pozostałe zdarzenia, których zaistnienie wyznacza chwilę wszczęcia egzekucji administracyjnej, odnoszą się do wszczęcia egzekucji należności pieniężnych.

Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym polega na podejmowaniu przez organ egzekucyjny i egzekutora różnego rodzaju działań zmierzających do zastosowania lub zrealizowania środka egzekucyjnego. Egzekucja może zakończyć się albo osiągnięciem celu postępowania egzekucyjnego, to jest doprowadzeniem do takiego stanu rzeczywistości, który odpowiada treści obowiązku, albo bez osiągnięcia tego celu - umorzeniem postępowania egzekucyjnego.

Organ egzekucyjny po analizie sytuacji wybrał środek egzekucyjny i wydał postanowienie o zastosowaniu wybranego środka egzekucyjnego, a następnie podjął czynności przygotowawcze do zastosowania środka egzekucyjnego. W tym stanie rzeczy zadaniem egzekutora jest zrealizowanie zastosowanego środka egzekucyjnego.

Egzekutor przed przystąpieniem do pierwszej czynności egzekucyjnej doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, chyba że został on wcześniej doręczony zobowiązanemu. Z tą chwilą następuje wszczęcie egzekucji (art. 26 § 5 u.p.e.a.).

Odpis tytułu wykonawczego jest doręczany na zasadach określonych w art. 17c u.p.e.a. (zob. Zasady doręczania pism przez organ egzekucyjny).

Tytuł wykonawczy sporządzony w postaci elektronicznej winien być doręczony drogą elektroniczną, ale może być też doręczony w postaci wydruku, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Wydruk tytułu wykonawczego sporządzonego w postaci elektronicznej odzwierciedla jego treść i zawiera informacje określone w art. 26e § 2 u.p.e.a. Wydruk jednolitego tytułu wykonawczego nie zawiera informacji o opatrzeniu jednolitego tytułu wykonawczego (sporządzonego w postaci elektronicznej) odpowiednim podpisem lub pieczęcią elektroniczną (art. 26e § 5 u.p.e.a.).

Zobowiązany poprzez doręczenie mu odpisu tytułu wykonawczego zostaje pouczony o przysługującym mu prawie wniesienia do wierzyciela, za pośrednictwem organu egzekucyjnego, zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej oraz o skutkach wniesienia tego zarzutu nie później niż w terminie 7 dni od dnia doręczenia odpisu tytułu wykonawczego i po upływie tego terminu, jak również o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego przez zobowiązanego o zmianie miejsca pobytu, to jest o możności nałożenia na niego kary pieniężnej na podstawie art. 168d § 3 u.p.e.a. (patrz odpowiedzialność porządkowa zobowiązanego, zarządcy nieruchomości oraz osoby zobowiązanej do udzielenia organowi egzekucyjnemu informacji lub wyjaśnień). W sprawie powiadamiania organu egzekucyjnego przez zobowiązanego o zmianie miejsca zamieszkania, stosuje się także przepisy k.p.a. (patrz Zawiadomienie organu o zmianie adresu). Ponadto zobowiązany zostaje pouczony o prawie złożenia zażalenia na postanowienie organu egzekucyjnego o zastosowaniu środka egzekucyjnego.

Po czynnościach wstępnych egzekutor przystępuje do realizacji środka egzekucyjnego. Jeżeli w danej sprawie zostało ustanowione zabezpieczenie i doszło do przekształcenia zajęcia zabezpieczającego w zajęcie egzekucyjne (art. 154 § 4 u.p.e.a.), to należy przejść do realizacji zajęcia, pomijając etap zajęcia rzeczy lub prawa majątkowego.

Następujące środki egzekucyjne są stosowane w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym obowiązków o charakterze niepieniężnym:

– grzywna w celu przymuszenia,

– wykonanie zastępcze (patrz także zastosowanie wykonania zastępczego w trybie uproszczonym),

– odebranie rzeczy ruchomej (patrz także odebranie rzeczy ruchomej w trybie uproszczonym),

– odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,

– przymus bezpośredni (patrz także stosowanie przymusu bezpośredniego w uproszczonym trybie w celu wykonania obowiązku wynikającego z przepisu prawa).

Należy mieć na uwadze, że realizacja środka egzekucyjnego może polegać na dokonywaniu złożonych i czasochłonnych czynności.