Krywan Tomasz, Działalność rolnicza w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym

Działalność rolnicza w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym

Procedura pozwala ustalić, czy dana działalność jest działalnością rolniczą w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym.

Przychody z działalności rolniczej (z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym (więcej na ten temat – zob. procedura Wyłączenie opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów z działalności rolniczej).

Pojęcie działalności rolniczej na użytek ustaw o podatku dochodowym definiują przepisy art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.p., oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f.

Należy zastrzec, że pojęcie działalności rolniczej należy rozumieć ściśle. Jak orzekł NSA w wyroku z dnia 1 kwietnia 2014 r., II FSK 881/12, „w żadnym z przykładów określonych w art. 2 ust. 2 u.p.d.o.p. ustawodawca nie wskazał, by zaliczyć do działalności rolniczej pośrednie efekty tej działalności – zalicza tylko efekty bezpośrednie. Takie rozumienie tej definicji jest – jak się wydaje – istotne także dlatego, że przepis art. 2 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. określa wyjątek od zasady opodatkowania przychodów podatkiem dochodowym od osób prawnych. To zaś oznacza obowiązek ścisłej, nierozszerzającej wykładni pojęcia "działalność rolnicza". Zatem z definicji działalności rolniczej zawartej w art. 2 ust. 2 u.p.d.o.p. i przykładowo wymienionych w niej produktów – będących wytworami tej działalności – wynika, że są nimi tylko produkty bezpośredniej działalności rolniczej”.

Wskazać przy tym należy, że pojęcie działalności rolniczej obejmuje również pojęcie działów specjalnych produkcji rolnej. Jak orzekł WSA w Opolu w wyroku z dnia 20 maja 2016 r. (sygn. I SA/Op 100/16), „pojęcie działalności rolniczej określone art. 2 ust. 2 u.p.d.o.p. zawiera w sobie pojęcie działalności rolniczej prowadzonej jako działy specjalne produkcji rolnej. Odrębne zdefiniowanie tych pojęć było konieczne ze względu na objęcie opodatkowaniem jednego z nich, czyli działów specjalnych produkcji rolnej. W tym kontekście zakres pojęcia "produkcji" użytego przy definiowaniu działalności rolniczej jest szerszy niż wyrażenia "uprawa" użytego w definicji działów specjalnych produkcji rolnej”.

Podstawową cechą działalności rolniczej jest wytwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych. Przez wytwarzanie rozumie się działalność, która skutkuje powstaniem produktów roślinnych lub zwierzęcych, a więc ich produkcję. Przykładowo, NSA w wyroku z dnia 20 maja 1998 r., I SA/Gd 1422/96, orzekł, że „produkcja zwierzęca obejmuje takie czynności, jak hodowla trzody chlewnej, ubój tuczników wraz z rozbiórką poubojową włącznie. Produkcja ta nie obejmuje natomiast tzw. konfekcjonowania ani też sprzedaży detalicznej mięsa, gdyż czynności te mają charakter czynności handlowych”.