Musiał Krzysztof J., Dochody nieujawnione - źródła informacji o występowaniu dochodów nieujawnionych

Dochody nieujawnione - źródła informacji o występowaniu dochodów nieujawnionych

Procedura ma na celu przedstawienie procedur pozyskiwania informacji o występowaniu dochodów nieujawnionych.

W nowych przepisach przewidziano zasadę, że ciężar dowodu w zakresie wykazania przychodów (dochodów) opodatkowanych lub nieopodatkowanych będzie spoczywał na podatniku (dodany z dniem 1 stycznia 2016 r. art. 25g ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.f.). Niemniej jednak przyjęto jednocześnie, iż reguły tej nie stosuje się do przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych znanych organowi z urzędu (art. 25g ust. 2 u.p.d.o.f.).

Zasoby będące w dyspozycji organów podatkowych mogą być zgromadzone w trakcie prowadzonych już czynności rozpoznawczych, sprawdzających, czy też kontrolnych lub w ramach postępowania prowadzonego względem określonej osoby, tj.

1) będące w ich posiadaniu zeznania, deklaracje złożone przez podatników i płatników, szczególnie pochodzące od notariuszy będących płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych oraz od spadku i darowizn;

2) informacje zgromadzone w trakcie innych postępowań podatkowych np. postępowań w przedmiocie przyznania ulg indywidualnych w zapłacie podatku, orzeczenia o zabezpieczeniu wykonania zobowiązania podatkowego, z uwagi na wyzbywanie się majątku, zainicjowanego wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty;

3) informacje z akt związanych z wnioskami podatników o zwrot podatku od towarów i usług od materiałów budowlanych.

Reguły, iż ciężar dowodu spoczywa na podatnika nie stosuje się również do przychodów (dochodów) nieopodatkowanych możliwych do ustalenia przez organ na podstawie dostępnych z urzędu danych, tj. posiadanych przez niego ewidencji, rejestrów lub innych danych, lub rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których organ ma dostęp drogą elektroniczną na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1114 z późn. zm.).

Tym samym oznacza to, iż dane te powinny być uwzględniane już na etapie typowania podatników do kontroli, czy też jeszcze przed wykorzystaniem w celu weryfikacji źródeł finansowania przez nich wydatków czynności sprawdzających.

Istotnym dowodem w postępowaniach dotyczących dochodów nieujawnionych są informacje uzyskane od instytucji finansowych, tj. banków, zakładów ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych i banków prowadzących działalność maklerską, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, a także domów maklerskich oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Przy czym w tym miejscu należy rozróżnić dwa rodzaje tego typu informacji - tj.:

1) informacje podatkowe przekazywane automatycznie, bez związku z konkretnym postępowaniem podatkowym (art. 82 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm. - dalej o.p.) oraz

2) informacje przekazywane w ściśle określonych sytuacjach na żądanie organu i tylko w ramach prowadzonego postępowania (art. 182 i n. o.p.).