Hudzik Michał, Dobrowolne poddanie się karze

Dobrowolne poddanie się karze

Oskarżony może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, środka kompensacyjnego lub orzeczenia przepadku bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.

Może on również dotyczyć wydania określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.

Wniosek może zostać złożony jeszcze przed rozpoczęciem rozprawy, w odpowiedzi na akt oskarżenia albo po otrzymaniu wezwania na rozprawę główną. a także po jej rozpoczęciu, aż do zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych.

Chodzi o zakończenie przesłuchiwania (pierwszego) wszystkich oskarżonych, a nie tylko oskarżonego, który chce złożyć wniosek.

Zakończenie przesłuchania oskarżonego następuje z chwilą zarządzenia przez przewodniczącego składu orzekającego postępowania dowodowego.

Pierwsze przesłuchanie oskarżonego to także takie przesłuchanie, które następuje jako pierwsze przy ponownym rozpoznaniu sprawy (po uchyleniu wyroku w wyniku uwzględniania apelacji albo kasacji) (tak: L.K. Paprzycki, Komentarz do art. 387 k.p.k., LEX/el. 2015, teza 3; odmiennie: D. Świecki, Kodeks postępowania karnego Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2019, teza 10 do art. 387 k.p.k.; wyrok Sądu Najwyższego z  dnia 15 grudnia 2006 r., II KK 209/06, LEX nr 295651).

Wniosek taki może być złożony tylko, jeżeli oskarżonemu zarzuca się popełnienie przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 15 lat. Sąd jest jednak zobowiązany do każdorazowego badania, czy kwalifikacja prawna zarzucanego oskarżonemu czynu, w świetle materiałów sprawy, jest poprawna (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2009 r., III KK 245/08, LEX nr 558173).

Wniosek taki musi zawierać oświadczenie woli oskarżonego co do wydania wyroku skazującego, jak i wymierzenia określonej (co do rodzaju i wysokości) kary lub środka karnego, środka kompensacyjnego, orzeczenia przepadku, ewentualnie także co do poniesienia kosztów procesu.

Wniosek oskarżonego może być skutecznie cofnięty aż do czasu wydania wyroku skazującego.

Wniosek o dobrowolne poddanie się karze (art. 387 k.p.k.), w razie wniesienia kasacji na korzyść skazanego oraz uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, nie może zostać zmodyfikowany w ponownym postępowaniu w sposób mniej korzystny dla oskarżonego w stosunku do poprzedniego, wadliwego wniosku, nawet gdyby wyraził on na to zgodę (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2013 r., II KK 6/13, LEX nr 1316079).

Nawet jeśli wniosek został złożony przed rozpoczęciem rozprawy, rozpatrywany jest na rozprawie.

Po otrzymaniu takiego wniosku prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia - art. 93 § 2 k.p.k.) podejmuje czynności związane z wyznaczeniem rozprawy głównej (zob. Skierowanie sprawy na rozprawę główną ).