Goldiszewicz Agnieszka, Czynności likwidacyjne i rozliczenia ze wspólnikami spółki jawnej

Czynności likwidacyjne i rozliczenia ze wspólnikami spółki jawnej

Procedura ma na celu wskazanie zasad związanych z przeprowadzeniem czynności likwidacyjnych i rozliczeniem ze wspólnikami spółki jawnej.

Otwarcie likwidacji rozpoczyna likwidację sensu largo, która trwa aż do rozwiązania spółki (momentu ustania jej bytu prawnego).

W pojęciu likwidacji sensu largo mieszczą się czynności likwidacyjne (art. 77 § 1 k.s.h.). Doprowadzić mają one do realizacji pozostałych celów likwidacji sensu largo, tj. zaspokojenia wierzycieli i podziału pozostałego majątku między wspólników, ewentualnie dokonania rozliczeń w zakresie istniejącego niedoboru (zob. A. Witosz, Likwidacja a czynności likwidacyjne, PPH 2010, nr 5, s. 20).

Otwarcie likwidacji statuuje obowiązek likwidatorów do sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji.

Zastosowanie znaleźć powinny przepisy ustawy z dnia 24 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.) (zob. art. 2 ust. 1 i 2 u.rach.).

Sporządzenie bilansu na dzień otwarcia likwidacji wiąże się z zamknięciem ksiąg rachunkowych spółki na dzień poprzedzający dzień postawienia spółki w stan likwidacji (w ciągu trzech miesięcy od tego dnia) oraz otwarciem ksiąg rachunkowych na dzień rozpoczęcia likwidacji - w ciągu 15 dni od daty tego zdarzenia (art. 12 u.rach). Z zamknięciem ksiąg rachunkowych wiąże się obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z treścią art. 52 ust. 1 w zw. z art. 52 ust. 3 pkt 1 u.rach.

Zgodnie z art. 29 u.rach., w przypadku kiedy odpada założenie kontynuacji działalności przez jednostkę, to wycena jej aktywów następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest również obowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.

Powyższa zasada wyceny aktywów uwzględnia funkcję informacyjną, jakiej służyć ma sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji (zob. A. Witosz, Rozwiązanie i likwidacja spółek handlowych, Warszawa 2011, s. 136–137).

Bilans otwarcia za moment odniesienia powinien przyjmować otwarcie likwidacji. Możliwe jest przygotowanie bilansu wcześniej, tak aby zakończyć go w dniu otwarcia likwidacji (na przykład przy wypowiedzeniu umowy zawartej na czas nieoznaczony będzie to dzień 1 stycznia). Jeżeli jednak przyczyny rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego są nagłe (na przykład śmierć wspólnika), to ponieważ nie zawsze można pewne sytuacje powodujące rozwiązanie przewidzieć, bilans można sporządzić po tych zdarzeniach (tak: A. Kidyba, Komentarz do art. 81 k.s.h., LEX/el. 2013).