Bełczącki Robert Marek, Badanie właściwości miejscowej sądu z urzędu

Procedury
Status:  Aktualna
Wersja od: 8 lipca 2015 r.
Autorzy:

Badanie właściwości miejscowej sądu z urzędu

Badanie właściwości miejscowej sądu z urzędu

Badanie właściwości miejscowej sądu z urzędu

Badanie właściwości miejscowej sądu z urzędu sąd wyższego rzędu sąd wyższego rzędu uznanie swej właściwości nadanie sprawie dalszego biegu brak związania postanowieniem o przekazaniu sprawy możliwy przebieg postępowania przyjęcie właściwości innego sądu przekazanie sprawy innemu sądowi sąd równorzędny sąd równorzędny nadanie sprawie dalszego biegu związanie postanowieniem o przekazaniu sprawy sąd niższego rzędu sąd niższego rzędu związanie postanowieniem o przekazaniu sprawy nadanie sprawie dalszego biegu sąd przewodniczący skład orzekający sąd przewodniczący skład orzekający skierowanie sprawy na posiedzenie niejawne nadanie sprawie dalszego biegu wątpliwości związane z właściwością miejscową sądu przekazanie sprawy sądowi niższego rzędu stwierdzenie swej niewłaściwości możliwy przebieg postępowania przekazanie sprawy sądowi wyższego rzędu ustalenie właściwości przemiennej ustalenie właściwości wyłącznej możliwy przebieg postępowania przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu stwierdzenie swej właściwości ustalenie właściwości umownej zaprzestanie badania badanie właściwości miejscowej sądu ustalenie właściwości ogólnej możliwy przebieg postępowania

Krok: wątpliwości związane z właściwością miejscową sądu

1. Przez właściwość sądu należy rozumieć kompetencję sądu do rozpoznania sprawy z punktu widzenia przepisów regulujących podział spraw pomiędzy poszczególne sądy powszechne.

2. Gdy chodzi o właściwość miejscową, istotny jest podział ze względu na obszary działania urzędujących sądów pierwszej instancji.

3. W myśl art. 15 § 1 i 2 k.p.c., przez sąd właściwy należy rozumieć sąd, który był właściwy w chwili wniesienia pozwu albo stał się właściwy w toku postępowania. Zatem uznanie niewłaściwości sądu wchodzi w grę wówczas, gdy pozew wniesiony został do sądu niewłaściwego, aż do chwili, gdy wskutek zmiany okoliczności w toku postępowania sąd ten nie stał się właściwy.

4. Według art. 200 § 1 k.p.c., sąd nie może poprzestać na stwierdzeniu swej niewłaściwości, lecz obowiązany jest przekazać sprawę sądowi właściwemu.

5. Obowiązek zbadania właściwości sądu w pierwszej kolejności spoczywa na przewodniczącym, który, jeśli w oparciu o treść pisma wszczynającego postępowanie oceni, że sprawa podlega przekazaniu innemu sądowi, wyznacza w tym celu posiedzenie niejawne, nawet bez wzywania strony do usunięcia braków formalnych pisma, chyba że bez usunięcia takich braków prawidłowe przekazanie sprawy nie będzie możliwe (por. § 116 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 czerwca 2015 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 925).

Krok: badanie właściwości miejscowej sądu

1. Właściwość miejscowa sądu pierwszej instancji uregulowana została w art. 27-46 k.p.c. W jej ramach wyróżnia się właściwość ogólną oraz szczególną, która z kolei może być przemienna, wyłączna albo umowna.

2. Z wniesieniem pozwu do sądu według właściwości przemiennej lub umownej wiąże się obowiązek przytoczenia w pozwie stosownych okoliczności uzasadniających taką właściwość sądu (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.). Jednakże brak w tym zakresie nie podlega usunięciu na podstawie art. 130 k.p.c., ale prowadzi do zastosowania przez sąd przepisów przewidujących właściwość ogólną (por. uchwała SN z dnia 21 listopada 2006 r., III CZP 101/06, OSNC 2007, nr 7-8, poz. 103, LEX nr 197677).

3. W razie zbiegu właściwości kilku sądów, wybór powoda jest rozstrzygający. To samo dotyczy sytuacji, gdy powództwo wytacza się przeciwko kilku osobom, dla których, według właściwości ogólnej, właściwe są różne sądy oraz gdy nieruchomość, której położenie decyduje o właściwości, położona jest w okręgach różnych sądów (art. 43 k.p.c.).