Niewiadomski Zygmunt, Badanie przesłanek odmowy udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie

Badanie przesłanek odmowy udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie

Odmowa udostępnienia informacji stanowi wyjątek od konstytucyjnej zasady dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie. Organy administracyjne rozstrzygają o odmowie udostępnienia informacji o środowisku w formie decyzji administracyjnej podlegającej kontroli instancyjnej oraz sądowej (K. Gruszecki, Komentarz do art. 20 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, System Informacji Prawnej LEX 2013).

Prawodawca, dostosowując regulacje ustawowe do postanowień dyrektywy 2003/4/WE, włącza do procedury odmowy udostępnienia informacji o środowisku obowiązek badania publicznego interesu przemawiającego za udostępnieniem informacji o środowisku i jego ochronie w odniesieniu do przesłanek ujętych w art. 16 ust. 1 u.o.i.ś. Podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji o środowisku musi zważyć czy odmowa udostępnienia informacji z przyczyn wymienionych w art. 16 ust. 1 u.o.i.ś. jest uzasadniona z punktu widzenia interesu publicznego przemawiającego za udostępnieniem informacji w konkretnym przypadku. Przepis art. 16 ust. 2 u.o.i.ś opiera dopuszczalność odmowy udostępnienia informacji o środowisku i jego ochrony wyłącznie na przesłankach w nim wymienionych. We wszystkich przypadkach odmowa udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie ma charakter fakultatywny. Zważywszy, iż odmowa dostępu do informacji środowiskowej ma charakter wyjątku od zasady dostępu do informacji, powoływanie się na dopuszczalność odmowy udostępniania informacji winno być wykorzystywane wyjątkowo ostrożnie przez władze publiczne.

Legalną definicję pojęcia „władze publiczne” zawiera art. 3 ust. 1 pkt 15a u.o.i.ś. Zgodnie z brzmieniem ustawy, pod pojęciem „władze publiczne” należy rozumieć Sejm, Senat, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, organy administracji, sądy, trybunały oraz organy kontroli państwowej i ochrony prawa. Ustawa definiuje również pojęcie „organu administracji”. Czyni to art. 3 ust. 1 pkt 9 u.o.i.ś. każąc rozumieć pod tym pojęciem ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego oraz  inne podmioty wykonujące zadania publiczne dotyczące środowiska i jego ochrony.

Władze publiczne zobligowane są przed udostępnieniem informacji o środowisku zbadać czy zachodzi któraś z przesłanek odmowy udzielania informacji.

Ustawodawca rozszerzając krąg podmiotów zobowiązanych do udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, korzysta z dopuszczalności wyłączenia z obowiązku udostępniania informacji dotyczących działalności ustawodawczej władzy publicznej lub orzeczniczej działalności sądów i trybunałów.