Bełczącki Robert Marek, Badanie dopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawach o zniesienie współwłasności, o dział spadku lub o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami

Badanie dopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawach o zniesienie współwłasności, o dział spadku lub o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami

W myśl art. 519¹ § 4 pkt 4 k.p.c. skarga kasacyjna nie przysługuje w sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych. Podobnie według art. 519¹ § 2 k.p.c. w sprawach o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami skarga kasacyjna przysługuje tylko wtedy, gdy wartość przedmiotu zaskarżenia nie jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych.

Z reguły wartość przedmiotu zaskarżenia skargi kasacyjnej nie powinna przekraczać wartości udziału skarżącego w majątku wspólnym. Wyjątkowo, gdy skarga kasacyjna zmierza do podważenia samej zasady podziału, objęcia bądź nieobjęcia podziałem danego składnika majątkowego albo rozstrzygnięcia w przedmiocie roszczeń z tytułu posiadania rzeczy wspólnej, zwrotu pożytków albo rozliczenia nakładów, wartość przedmiotu zaskarżenia może być wyższa niż wartość udziału skarżącego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004, nr 4, poz. 60, LEX nr 78019, oraz odwołania do tego orzeczenia zawarte w postanowieniach Sądu Najwyższego z dnia 28 sierpnia 2013 r., V CSK 522/12, LEX nr 1375520, z dnia 16 maja 2013 r., V CZ 152/12, LEX nr 1353315, z dnia 27 września 2012 r., III CZ 71/12, LEX nr 1232788, z dnia 1 czerwca 2011 r., II CZ 27/11, LEX nr 1027178, z dnia 6 maja 2010 r., II CZ 38/10, LEX nr 585774, z dnia 15 kwietnia 2010 r., II CZ 114/09, LEX nr 1360218, z dnia 3 czerwca 2009 r. IV CSK 107/09, LEX nr 512006; z dnia 26 lipca 2007 r., V CZ 66/07, LEX nr 619682).

Przez zasadę podziału w powyższym znaczeniu należy rozumieć sytuację, gdy kwestionuje się podstawę uznania danego składnika majątkowego za wspólny (wówczas uwzględnia się jego wartość) bądź dopuszczalność jego podziału z uwagi na zakazy albo ograniczenia wynikające z ustawy lub umowy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2013 r., V CZ 119/12, LEX nr 1341722).