Zrealizowanie się podstawy do wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w stosunku do podwykonawcy i ich skutki w tym postępowaniu.

Zgodnie z regulacjami dyrektyw UE w sprawie zamówień publicznych oraz w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, jak i znowelizowanymi przepisami ustawy Pzp (art. 25a ust. 5 ustawy Pzp) zamawiający może określić, że będzie dokonywał oceny braku podstaw do wykluczenia wobec podwykonawcy. Przy czym, za podwykonawcę należy uznać podmiot, który będzie realizował określoną część przedmiotu zamówienia za wykonawcę. Powyższe dopuszczalne jest w świetle art. 36a ust. 1 ustawy Pzp. Przewidziana przez zamawiającego ocena braku podstaw do wykluczenia z postępowania podwykonawcy oznacza konieczność przeprowadzenia takiego badania w odniesieniu do podwykonawcy, który jednocześnie nie jest podmiotem trzecim, na którego potencjał wykonawca powołuje się w trybie art. 22a ust. 1 ustawy Pzp. Podmiot trzeci, który również będzie musiał być podwykonawcą w określonych sytuacjach (art. 22 ust. 4 ustawy Pzp) podlega obligatoryjnej ocenie pod kątem braku podstaw do wykluczenia z postępowania, niezależnie od tego, czy zamawiający taką ocenę przewidział, czy też nie. Ocena podmiotowa podwykonawcy, który nie jest podmiotem trzecim to szczególna zatem procedura, na którą wedle własnej woli zamawiający może się zdecydować. Ocena taka w postępowaniu jest przeprowadzana w oparciu o wstępne oświadczenie składane wraz z ofertą lub wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. W zamówieniach o wartości powyżej progów UE oświadczenie to składane jest w formie JEDZ-a wypełnianego przez podwykonawcę, zaś w zamówieniach o wartości poniżej progów UE w formie oświadczenia własnego wykonawcy, w którym zamieszczana jest informacja o podwykonawcach.

Ustalenie przez zamawiającego, iż w stosunku do wskazanego podwykonawcy zachodzą podstawy do wykluczenia oznacza, iż podmiot ten nie może być dalej akceptowany jako potencjalny podwykonawca określonej części zamówienia. Przy czym przepisy ustawy Pzp nie przewidują procedury formalnego wykluczenia takiego podmiotu z postępowania, nie dają również podstaw do wykluczenia z postępowania wykonawcy, który złożył ofertę czy wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu z takim podwykonawcą. Skutkiem negatywnej oceny podwykonawcy pod kątem braku podstaw do wykluczenia może być zatem tylko to, że Zamawiający nie może dopuścić do udziału w realizacji zamówienia takiego podmiotu. W przypadku braku wskazania już w ofercie podwykonawcy, jeżeli zostanie on zgłoszony na etapie realizacji zamówienia, zamawiający powinien dokonać oceny takiego podwykonawcy pod kątem braku podstaw do wykluczenia na tym etapie, oczywiście pod warunkiem, iż przewidział w dokumentacji postępowania możliwość badania podwykonawcy pod kątem braku podstaw do wykluczenia.