ZP-Z.024.41.2015

Zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2015 r. poz. 155), zwana dalej "ustawą", prawo jazdy kategorii;

Natomiast orzeczenie lekarskie, o którym mowa w pkt 2, w uzasadnionych przypadkach dotyczących stanu zdrowia, może być wydawane na okres krótszy niż 5 lat.

Przepisy ustawy przewidują więc, że warunkiem ubiegania się o prawo jazdy jest uzyskanie ważnego orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami. O terminie poddania się następnemu badaniu lekarskiemu decyduje, za każdym razem, lekarz uprawniony do badań kierowców, wpisując go w wydawanym orzeczeniu. Lekarz określa ten termin zwykle w przypadku osób, co do których występują zastrzeżenia co do stanu zdrowia. W przypadku pozostałych osób termin ten nie jest określany i w orzeczeniu powinien być rozumiany jako "bezterminowy", a pole przy wyrazach "Termin następnego badania" - pozostawić puste (bądź wpisać "kreskę"). Ponadto brak konieczności wyznaczania daty następnego badania potwierdza także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2013 r. (sygn. akt K 5/13 Dz. U. z 2014 r. poz. 37), zgodnie z którym: "Wprowadzenie administracyjnego terminu ważności prawa jazdy wymagało również uregulowania zagadnienia związanego z jego przedłużaniem. W tym zakresie rozwiązania przyjęte przez polskiego ustawodawcę stanowią również implementację do polskiego systemu prawnego postanowień dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy (Dz.Urz.UE.L 223 z 26.08.2009, str. 31), zwanej dalej "dyrektywą". Uwzględniając przytoczoną wcześniej treść art. 7 ust. 3 tej dyrektywy, ustawodawca zobowiązał w art. 13 ust. 3 i 6 ustawy tylko pewną grupę kierowców do przedkładania badań lekarskich i psychologicznych przy przedłużaniu terminu ważności praw jazdy, a mianowicie kierowców posiadających prawo jazdy kategorii Cl, C1+E', C, C+E, D1, D1+E, D oraz D+E. Tym samym ustawodawca nie skorzystał ze stworzonej przez dyrektywę 2006/126/WE możliwości wprowadzenia analogicznego obowiązku w wypadku kierowców posiadających prawo jazdy kategorii AM, A, A1, A2, B, B1, B+E oraz T. Ci ostatni, ubiegając się o przedłużenie terminu ważności prawa jazdy, nie mają obowiązku ponownego poddawania się badaniom lekarskim w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami."

Ponadto w myśl przepisów ustawy w stosunku do kierowców, w przypadku których nasuwają się zastrzeżenia, co do stanu zdrowia, każda osoba kierująca pojazdem może zostać skierowana decyzją starosty na badanie lekarskie przeprowadzane w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem. Należy wskazać, że przepisy ustawy nie przewidują nałożenia na osoby dodatkowego obowiązku odbywania badań lekarskich, a tym samym nie wprowadzają administracyjnych terminów, w których te osoby powinny się tym badaniom poddać. Dodatkowo należy wskazać, że jedynie przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1414, z późn. zm.) nakładają na kierowców wykonujących przewozy drogowe obowiązek poddawania się badaniom lekarskim i psychologicznym stwierdzającym brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy co 5 lat, a po ukończeniu 60 roku życia - co 30 miesięcy.

Przepisy ustawy określają jedynie, że kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlegają wyłącznie kierowcy naruszający przepisy ruchu drogowego, kierowcy skierowani przez starostę w przypadku uzasadnionych zastrzeżeń, co do ich kwalifikacji oraz osoby ubiegające się o zwrot prawa jazdy, które cofnięto lub zatrzymano na ponad rok. Reasumując należy wskazać, że przepisy art. 13 ust. 1 i 2 ustawy wskazują, że prawa jazdy będą wydawane z administracyjnym okresem ważności. Prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T będzie wydawane na okres 15 lat, z tym że okres ten może być krótszy, o ile wynika to z orzeczenia lekarskiego, a prawo jazdy pozostałych kategorii będzie wydawane na okres 5 lat. W celu przedłużenia administracyjnego terminu ważności prawa jazdy nie będzie wymagane uzyskanie kolejnego orzeczenia o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami.

Ponadto należy podkreślić, że powyższe przepisy dotyczą jedynie prawa jazdy, a nie orzeczenia lekarskiego.

Jednocześnie Departament zwraca uwagę, że niniejsza opinia nie jest wiążąca, a stanowi jedynie stanowisko w sprawie.