ZP-I-443/53/04 - Opodatkowanie VAT umowy zlecenia

Pytanie podatnika

Czy umowy zlecenia podlegają w myśl ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu VAT.

Naczelnik Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), odpowiadając na pismo Strony z dnia 21 maja 2004 r. (wpływ do tut. Organu dnia 24 maja 2004 r.), w sprawie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśnia co następuje.

W powołanym wyżej piśmie Podatnik zwrócił się do tut. Organu z zapytaniem czy umowy zlecenia podlegają w myśl ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu VAT.

W przedstawionym stanie faktycznym Jednostka informuje, iż Strona zawarła umowy zlecenia z osobami nie zatrudnionymi w... na umowę o pracę, które nie prowadzą również zarejestrowanej działalności gospodarczej. Zleceniobiorcom za wykonanie czynności przewidzianych umową przysługuje określone wynagrodzenie w kwocie brutto, z którego dokonane będą potrącenia na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, zdrowotne oraz podatek dochodowy. Wynagrodzenie będzie płatne 14 dni po przedłożeniu przez Zleceniobiorcę rachunku. Zdaniem Strony powyższe umowy zlecenia nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ustawy o VAT o statusie podatnika podatku VAT decyduje samodzielne wykonywanie działalności gospodarczej. Warunku samodzielności nie spełniają:

czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.);

czynności wykonywane przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;

czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

W ostatniej z wymienionych przez ustawodawcę sytuacji osobiście wykonywane czynności na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło nie wykazują cechy samodzielności, gdy ukształtowany umową stosunek prawny pomiędzy zleceniodawcą i zleceniobiorcą reguluje warunki wykonywania zleconych czynności, warunki wynagrodzenia i odpowiedzialność zleceniodawcy. Zachodzi tu bowiem stosunek prawny, który wykazuje cechy właściwe dla stosunku pracy, takie jak osobiste świadczenie oraz przejęcie odpowiedzialności zlecającego. Odpowiedzialność ta dotyczy przede wszystkim odpowiedzialności w zakresie ryzyka gospodarczego i odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe jako płatnika podatku dochodowego. Wobec obowiązujących zasad regulujących opodatkowanie czynności wykonywanych na podstawie umowy zlecenia i umowy zlecenie, należy stwierdzić, że opodatkowanie tych czynności zależeć będzie każdorazowo od warunków zawieranych umów.

Jeżeli na podstawie umowy zlecenia Podatnik (zleceniodawca) przejmie odpowiedzialność w zakresie należności podatkowych, to w powyższym przypadku wykonywanie czynności przez zleceniobiorcę na podstawie takiej umowy zlecenia lub umowy o dzieło nie będzie stanowić samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej, a w związku z tym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Przy czym należy zwrócić uwagę, iż to nie Podatnik odpowiada za prawidłowe ustalenie i zakwalifikowanie czynności wykonywanych na jego rzecz przez zleceniobiorców. Sytuacja prawno-podatkowa każdego z nich może być inna, a w związku z tym zleceniobiorca musi ocenić na gruncie przepisów podatkowych, czy stał się podatnikiem podatku VAT.

Powyższe powoduje, iż w sytuacji gdy czynności wykonywane przez zleceniobiorcę mieszczą się w granicach przychodu zgodnie z brzmieniem art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jednocześnie spełnione zostaną kumulatywnie warunki, o których mowa powyżej, wówczas nie znajdzie zastosowania przepis zawarty w art. 15 ust. 1, co oznacza, iż nie stanie się zleceniobiorca w tym zakresie podatnikiem w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W przypadku natomiast niespełnienia któregokolwiek z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług przychody z tytułu usług zlecenia podlegają opodatkowaniu przedmiotowym podatkiem. W takiej sytuacji, do momentu przekroczenia obrotu w wysokości 10.000 Euro, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy wykonujący zlecenie będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji uproszczonej określonej w art. 109 ust. 1 ustawy, natomiast po przekroczeniu obrotu 10.000 Euro stanie się on "czynnym" podatnikiem podatku VAT.

Odpowiedź zgodna jest ze stanem prawnym aktualnym na dzień jej udzielenia.