ZP/443-21/2005 - Możliwość posługiwania się przez Gminę numerem identyfikacji podatkowej (NIP) nadanym decyzją Urzędu Skarbowego dla Urzędu Miasta i Gminy X

Pytanie podatnika

Podatnik zwrócił się z zapytaniem, czy Gmina X winna wystąpić o nadanie odrębnego numeru identyfikacji podatkowej (NIP), czy może też posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) nadanym decyzją Urzędu Skarbowego dla Urzędu Miasta i Gminy X.

Wnioskiem z dnia 28.07.2005 r., uzupełnionym w dniu 24.08.2005 r. Podatnik zwrócił się z zapytaniem, czy Gmina X winna wystąpić o nadanie odrębnego numeru identyfikacji podatkowej (NIP), czy może też posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) nadanym decyzją Urzędu Skarbowego dla Urzędu Miasta i Gminy X. Z uwagi na fakt, że Gmina nie posiada własnych struktur organizacyjnych, a nałożone zadania realizuje za pośrednictwem Urzędu - w ocenie Podatnika zarówno Gmina X jak i Urząd Miejski X winny posługiwać się jednym numerem NIP, nadanym decyzją US.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 w/w ustawy). Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W świetle tego przepisu, w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami statusu podatnika nie można przyznać zarówno organom gminy tj.: radzie gminy, wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi jak i urzędowi obsługującemu ten organ tj. urzędowi gminy (miasta). Powyższe wyłączenie ze statusu podatnika nie ma jednak zastosowania, gdy organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ wykonuje jakiekolwiek czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym objęte na podstawie przepisów prawa jego urzędowymi kompetencjami.

Gmina w myśl art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W celu wykonania zadań zgodnie z art. 9 ustawy o samorządzie gminnym może tworzyć jednostki organizacyjne, zawierać umowy z innymi podmiotami bądź bez ograniczeń prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Zasady i tryb nadawania numerów identyfikacji podatkowej oraz zasady posługiwania się tymi numerami reguluje natomiast ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników (tekst jednolity z 2004 r. Dz. U. Nr 269, poz. 2681 ze zm.). I tak, w myśl art. 2 ustawy, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami. Ust. 2 i 3 cytowanego wyżej art. 2 stanowi, że obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych. Zatem gminne jednostki organizacyjne działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych powinny dla celów rozliczeń z podatku VAT rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie NIP. Powyższy przepis do grona osób którym przyznaje się numer identyfikacji podatkowej nie zalicza organów osób prawnych oraz organów władzy publicznej. Zgodnie z art. 11 ustawy tej podatnicy, płatnicy podatków i płatnicy składek ubezpieczeniowych mają obowiązek podawania numeru NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe lub celne.

Z powyższych unormowań wynika, iż Gmina nie musi występować z wnioskiem o przyznanie odrębnego numeru NIP i nie musi rejestrować się jako podatnik podatku od towarów i usług. Nałożone bowiem na Gminę zadania realizuje mający odrębny status podatnika Urząd Miejski. Ponadto, Urząd ten również nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych (gminy, powiatu, województwa) oraz dla ich urzędów, obsługujących te osoby prawne. Stanowiłoby to bowiem naruszenie przepisów rozporządzenia Ministra finansów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości i planów kont dla budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego, oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 153, poz. 1752).

Reasumując, Gmina i Urząd Miejski powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP i w związku z ich działaniami powinno być również wystawiane jedno rozliczenie w zakresie podatku od towarów i usług. Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia, a traci swą ważność z dniem zmiany przepisów prawnych.