ZDC/415/11/LUG/05 - Czy przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego podlegają opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym?

Z przytoczonego przez podatnika stanu faktycznego wynika, że w dniu 20 grudnia 2004 r. podatnik sprzedał nieruchomość rolną o pow. 1,35 ha. Nieruchomość tę podatnik nabył dnia 26 października 2004 r. Zgodnie z treścią wniosku podatnika, nieruchomość ta w wyniku jej sprzedaży nie utraciła charakteru rolnego. Jednocześnie podatnik wyraził swoje przekonanie, iż przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych z uwagi na fakt, że nieruchomość ta "wchodzi" w skład gospodarstwa rolnego i nie utraciła, w wyniku sprzedaży, charakteru rolnego. Zdaniem podatnika spełnione zostały wszystkie przesłanki zastosowania zwolnienia przedmiotowego wyrażonego w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) zwanej w dalszej części "updof". Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

Jednym ze źródeł dochodów, jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości - art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) updof. W takim przypadku, o ile tylko odpłatne zbycie nie następuje w ramach działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, ustala się podatek od przychodu. Zgodnie z brzmieniem art. 28 ust. 1 i 2 updof podatek ten ma charakter ryczałtu w wysokości 10 % uzyskanego przychodu. Obowiązuje przy tym zasada, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Ustawodawca przewidział także kilka wyjątków, które zwalniają od podatku dochodowego przychody uzyskane z tytułu sprzedaży. Zwolnienie takie przewiduje np. art. 21 ust. 1 pkt 28 updof, wg którego wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie to nie dotyczy przychodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny.

Z początkiem 2003 r. zmieniony został art. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn.: Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 z późn. zm.), definiujący pojęcie gospodarstwa rolnego dla celów podatku rolnego. W dotychczasowym jego brzmieniu za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważało się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych w operatach ewidencyjnych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej lub osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej.

W zmianie, która obowiązuje od 1 stycznia 2003 r., w skład gospodarstwa rolnego nie wchodzą "grunty pod zabudowaniami związane z prowadzeniem tego gospodarstwa rolnego". Aby grunty te mogły stanowić gospodarstwo rolne, będą musiały być "sklasyfikowane jako użytki rolne". Natomiast do gospodarstwa rolnego zostały zaliczone powierzchnie gruntów zadrzewionych i zakrzewionych ustanowione na użytkach rolnych. Pojęcie gospodarstwa rolnego zawarte w ust. 1 omawianego artykułu różni się w sposób istotny od definicji gospodarstwa rolnego zawartej w kodeksie cywilnym. Niemniej na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 2 ust. 4 updof. ilekroć w ustawie (updof) jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

Jedynym składnikiem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty te nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna".

W pojęciu tegoż gospodarstwa w dalszym ciągu nie wprowadzono wymogu "rolniczego" wykorzystywania gruntu. Tak więc o płaceniu niskiego (w porównaniu do podatku od nieruchomości) podatku rolnego decyduje fakt własności (posiadania) powyżej 1 ha określonych gruntów stanowiących gospodarstwo rolne, a nie okoliczność prowadzenia na tych gruntach działalności rolniczej.

Podstawowym warunkiem uznania gruntów za gospodarstwo rolne jest ich powierzchnia określana jako norma obszarowa. Jeżeli łączna powierzchnia gruntów stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej, przekracza 1 ha użytków rolnych lub gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych lub 1 ha przeliczeniowy użytków rolnych, jest to gospodarstwo rolne w rozumieniu komentowanego artykułu 2 ustawy o podatku rolnym. W przypadku, gdy grunt nie spełnia normy obszarowej, nie może być uznany za gospodarstwo rolne.

W przedmiotowej sytuacji, sprzedaną nieruchomość rolną należy zatem traktować jako gospodarstwo rolne i jeżeli grunt ten nie utracił charakteru rolnego - a tak wynika z treści wniosku złożonego przez podatnika - to przychody uzyskane ze sprzedaży tej nieruchomości podlegają normie prawnej z art. 21 ust. 1 pkt 28 updof i jako takie są wolne od podatku dochodowego.

Powyższa interpretacja jest oparta o stan faktyczny przedstawiony we wniosku podatnika oraz o stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia przedstawionego zdarzenia.