ZD/423-220/04 - Strata z tytułu sprzedanych wierzytelności jako koszt uzyskania przychodów

Pytanie podatnika

Czy stratę z tytułu sprzedanych wierzytelności, w rozumieniu przepisu art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu dokonania sprzedaży?

W piśmie Spółki przedstawiony został następujący stan faktyczny:

Spółka posiada wobec swego kontrahenta wierzytelności pieniężne, wynikające z faktur za dostawy towaru. Jak wyjaśnia, wierzytelności te zostały wykazane jako przychód należny. Jednak kondycja finansowa dłużnika nie rokuje realnych szans na ich odzyskanie, w związku z czym Podatnik zamierza zbyć przedmiotowe wierzytelności, po niższej cenie.

W oparciu o powyższy stan faktyczny zrodziła się wątpliwość, czy kwotę straty z tytułu sprzedanych wierzytelności Wnioskująca będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu dokonania sprzedaży, w rozumieniu przepisu art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

W opisanej sytuacji zastosowanie znajdują następujące przepisy:

a) art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.), zgodnie z którym za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont;

b) art. 16 ust. 1 pkt 39 powołanej wcześniej ustawy, stosownie do którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny;

c) art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. b) wymienionej ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z wyjątkiem podatku należnegow przypadku:

- importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług; kosztem uzyskania przychodów nie jest jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która mogłaby stanowić podatek naliczonyw rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,

- przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami;

d) art. 12 ust. 4 pkt 9 w/w ustawy, w którym stanowi się, iż do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług;

W przedstawionym powyżej stanie faktycznym, uwzględniając przywołane uprzednio przepisy prawa podatkowego, organ podatkowy zauważa, co następuje:

Dla potrącenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów strat z tytułu zbycia wierzytelności, koniecznym jest uprzednie ich zarachowanie jako przychodu należnego, w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy. Skoro należnego podatku od towarów i usług nie zalicza się do przychodów podatkowych (art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), to nie może on zwiększać przychodu należnego podlegającego zarachowaniu na podstawie art. 12 ust. 3 w/w ustawy.

W oparciu o dane zawarte w zapytaniu Podatnika, należy przyjąć, że powyższa wierzytelność powstała w ramach prowadzonej działalności, była zaliczona do przychodów należnych - stosownie do uregulowań zawartych w przywoływanym uprzednio art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również wyłączono z przychodu kwotę należnego podatku od towarów i usług, zgodnie z normą zawartą w art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy.

Spełniona została więc przesłanka wskazana w przytoczonym przepisie art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy podatkowej.

W przypadku dokonania sprzedaży owej wierzytelności poniżej jej nominalnej wartości, powstanie strata podatkowa, przy czym, przy ustalaniu tej straty nie uwzględnia się podatku należnego VAT (art. 16 ust. 1 pkt 46 w związku z art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.), ujętego w nominalnej kwocie zbytej wierzytelności. Zaliczenie przedmiotowej straty do kosztu uzyskania przychodu nastąpi w dacie zbycia wierzytelności.