ZD/423-196/04 - Opodatkowanie dochodów uzyskanych przez obywatela Włoch

Pytanie podatnika

Gdzie należy opodatkować dochody uzyskane przez obywatela Włoch, zamieszkałego i wykonującego pracę na terenie Włoch a zatrudnionego przez firmę mającą siedzibę w Polsce?

Spółka przedstawiła następujący stan faktyczny:

Firma mająca siedzibę w Polsce, zamierza zatrudnić na umowę o pracę cudzoziemca, który na stałe zamieszkuje na terytorium Włoch. Zatrudniony przez firmę cudzoziemiec będzie fizycznie wykonywał pracę na terenie Włoch. Ponadto Spółka mająca siedzibę w Polsce nie ma przedstawicielstwa na terenie Republiki Włoskiej.

W oparciu o powyższe zrodziła się wątpliwość związana z opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodu uzyskanego przez obywatela Włoch.

Zdaniem Wnioskującej, podatek dochodowy winien być naliczony i pobrany na terenie Włoch. Powyższe stanowisko Spółka opiera na umowie międzynarodowej zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Biorąc pod uwagę stan faktyczny przedstawiony w piśmie, zastosowanie znajdują przepisy:

- art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), stosownie do którego osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy),

- art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowiący, iż osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy),

- art. 4a przywołanej powyżej ustawy podatkowej, zgodnie z którym przepisy art. 3 ust. 1 i 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska,

- art. 4 ust. 1 umowy z dnia 21 czerwca 1985 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania (Dz. U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374 z późn. zm.), który stanowi, iż w rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryteria o podobnym charakterze. Jednakże niniejsze określenie nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu ze źródeł położonych w tym Państwie,

- art. 15 ust. 1 przywołanej uprzednio umowy, stosownie do którego z uwzględnieniem postanowień art. 16, 17, 18, 19, 20 i 21 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, będą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w drugim Państwie,

- art. 15 ust. 2 wyżej powołanej umowy, który stanowi, że bez względu na postanowienia ust. 1, wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz

c) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, stwierdza co następuje:

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że kryterium decydującym o podleganiu w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu jest posiadanie w niej miejsca zamieszkania. Pojęcie miejsce zamieszkania nie jest zdefiniowane w przepisach polskiego prawa podatkowego. Zawiera je natomiast art. 25 Kodeksu cywilnego, według którego miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. W konsekwencji w przypadku posiadania przez podatnika miejsca zamieszkania w Polsce podlega on opodatkowaniu w Polsce od całości osiągniętych przez siebie w roku podatkowym dochodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast osoby nie posiadające w Polsce miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu ograniczonemu, od dochodów z pracy wykonywanej w Polsce oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższe przepisy nie znajdują zastosowania, w przedstawionym stanie faktycznym, gdyż pracownik zatrudniony przez firmę nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tylko we Włoszech. Ponadto, praca pracownika nie będzie wykonywana w Polsce. Pracownik mający miejsce zamieszkania we Włoszech i tam wykonujący pracę nie spełnia więc przesłanek koniecznych do opodatkowania w Polsce. Jednakże w art. 4a wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wskazuje, iż uregulowania wewnętrzne prawa polskiego mają zastosowanie z uwzględnieniem postanowień umów międzynarodowych, zapobiegających zjawisku podwójnego opodatkowania. W analizowanej sytuacji zastosowanie znajdują regulacje art. 4 i art. 15 umowy zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania (Dz. U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374 z późn. zm.). W myśl art. 4 ust. 1 powołanej umowy dochody podlegają opodatkowaniu w Państwie zamieszkania podatnika.

W przedstawionym stanie faktycznym wynagrodzenie wypłacone cudzoziemcowi podlegać więc będzie opodatkowaniu we Włoszech.

Natomiast regulacja art. 15 ust. 1 umowy polsko-włoskiej stanowi, iż dochody z pracy najemnej podlegają opodatkowaniu, w tym państwie w którym praca jest wykonywana chyba, że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w drugim Państwie. Ponadto należy podkreślić, iż ust. 2 art. 15 wskazanej umowy polsko-włoskiej zawiera wyjątek od zasady zawartej w ust. 1, w myśl którego wynagrodzenia z pracy wykonywanej na terytorium Włoch, mogą być opodatkowane w Polsce, jeżeli zostały spełnione równocześnie 3 warunki, tj. jeżeli:

a) odbiorca przebywa we Włoszech przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego, oraz

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby we Włoszech, oraz

c) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada we Włoszech.

W myśl ust. 2 powyższego przepisu jedynie łączne spełnienie opisanych trzech przesłanek wyklucza opodatkowanie wypłaconych wynagrodzeń w państwie źródła (Włochy). W przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka, gdyż odbiorca przebywać będzie we Włoszech powyżej 183 dni podczas danego roku kalendarzowego.

Reasumując, uwzględniając okoliczności przedstawione w piśmie oraz przytoczone przepisy prawa, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, w związku z faktem, iż cudzoziemiec nie będzie wykonywał pracy na terytorium Polski, a jego miejsce zamieszkania znajduje się we Włoszech stwierdza, że dochody uzyskane przez cudzoziemca, nie będą podlegały opodatkowaniu na terytorium Polski.

Ponadto w związku z brakiem dochodów uzyskanych przez cudzoziemca? Włocha na terytorium Polski spółka nie ma obowiązku wystawienia informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11/8B).