Zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w gminach - wyjaśnienie do stosowania przepisów prawa.

Artykuł 35 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1155) obliguje użytkownika sprzętu elektrycznego bądź elektronicznego przeznaczonego dla gospodarstw domowych do oddania zużytego sprzętu zbierającemu zużyty sprzęt. Użytkownik sprzętu, z którego powstał zużyty sprzęt (może być to również właściciel nieruchomości w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399, z późn. zm.)) zobowiązany jest przekazać przedmiotowe odpady zbierającemu zużyty sprzęt. Może ten obowiązek wykonać transportując samodzielnie zużyty sprzęt do zbierającego takie odpady, może zamówić usługę transportu przez zbierającego zużyty sprzęt lub przez podmiot wykonujący wyłącznie usługi transportowe, pod warunkiem dostarczenia odpadów do zbierającego, może wreszcie przekazać przedsiębiorcy odbierającemu odpady komunalne od właścicieli nieruchomości działającemu na podstawie umowy z gminą (w przypadku mieszkańców).

Zbierający zużyty sprzęt prowadzą działalność w oparciu o wydane na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.) zezwolenia na prowadzenie zbierania odpadów w postaci zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, co w rozumieniu ww. przepisów oznacza gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, o którym mowa w art. 3 pkt 5 lit. b ww. ustawy. W zezwoleniu na zbieranie odpadów znajdować się będzie informacja o miejscu fizycznego gromadzenia zebranych odpadów przed ich dalszym transportem do miejsca przetworzenia, do którego podmiot posiada tytuł prawny. Tymczasem samo zabranie odpadów i ich przewóz do miejsca zbierania stanowi transport odpadów, który obecnie nadal wymaga uzyskania zezwolenia, a z chwilą utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach będzie wymagał wpisu do tego rejestru. Działanie w postaci bezpośredniego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych może być elementem wspomagającym działalność podmiotu zbierającego zużyty sprzęt prowadzącego punkt selektywnego zbierania odpadów.

Gmina nie jest właścicielem odpadów. To wytwórcy, a więc mieszkańcy, są ich właścicielami i dysponują możliwością przekazania zużytego sprzętu do podmiotu posiadającego zezwolenie na zbieranie tego rodzaju odpadów. Gmina zapewnia i organizuje odbieranie od właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych. Zaznaczyć należy, iż odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest działalnością wykonywaną w związku z wyłonieniem danego przedsiębiorcy w ramach przetargu, o którym mowa w art. 6d ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach albo w przypadku gmin, które nie postanowiły o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, na podstawie umowy zawartej z właścicielem tej nieruchomości. Istotą działalności w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości jest to, iż odbywa się ona w sposób stały, zgody z ustalonym harmonogramem i dotyczy rodzajów odpadów komunalnych (w tym zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego) odbieranych zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy z terenu nieruchomości. Ponadto, zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 9 lit. e ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gminy mają obowiązek udostępniać na stronach internetowych urzędów gmin oraz w sposób zwyczajowo przyjęty informacje o zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym zawierające firmę, oznaczenie siedziby i adres albo imię, nazwisko i adres zbierającego zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz adresy punktów zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego na terenie danej gminy.

Reasumując stwierdzić należy, iż w kontekście nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi gmina nie ma podstaw statuowanych przepisami obowiązującego prawa aby odmówić możliwości zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego na jej terenie, w tym również powiązanego z transportem, podmiotowi posiadającemu wymagane prawem zezwolenie na takie gospodarowanie odpadami.