XII-2/443-67/TZ-20/06/AB - Kto powinien wystawić fakturę VAT w przypadku sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym?

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 23 stycznia 2006 r. (data wpływu 27 stycznia 2006 r.), uzupełnionego w dniu 17 lutego 2006 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Przedmiotem sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym była nieruchomość będąca własnością dłużnika, tj. Wnioskodawcy, będącego zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. W skład powyższej nieruchomości (stanowiącej u Podatnika środek trwały) wchodziły grunty budowlane, których dostawa co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 22%.

Zdaniem Podatnika, fakturę VAT w jego imieniu powinien wystawić komornik sądowy, bowiem w myśl art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług jest on płatnikiem podatku od dostawy przedmiotowej nieruchomości.

W ocenie tut. Organu stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarami w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr. 54, poz. 535 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Powyższe dotyczy zarówno przypadku, gdy przedmiotem dostawy są rzeczy ruchome, jak też nieruchomości.

Z treści ww. przepisu ustawy wynika bowiem, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy dokonanej w trybie egzekucji, w przypadku gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Należy zauważyć, że przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji. Z art. 759 § 1 kodeksu postępowania cywilnego wynika jednoznacznie, że czynności egzekucyjne, co do zasady, wykonywane są przez komorników, z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla sądów. Jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, iż na określony rodzaj egzekucji (np. egzekucji z nieruchomości) składa się szereg czynności egzekucyjnych, z których tylko nieliczne wykonywane są przez sąd. Wykonywanie przez sąd niektórych czynności, takich jak przybicie, wezwanie do złożenia do depozytu sądowego oraz przysądzenie, nie oznacza, że w przypadku egzekucji z nieruchomości komornik nie wykonuje żadnych czynności egzekucyjnych.

Literalne brzmienie art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy dokonanej w wyniku prowadzenia określonego rodzaju egzekucji, ilekroć podejmuje on czynności egzekucyjne. Przy czym w przepisie tym brak jest jednoznacznego wymogu, aby komornik jako przyszły płatnik, dokonywał - w trakcie prowadzenia określonego rodzaju egzekucji - czynności, której bezpośrednim skutkiem jest przeniesienie prawa własności określonego towaru. Zatem warunek z art. 18 ww. ustawy do uznania komornika za płatnika podatku od dostawy dokonanej w wyniku prowadzenia określonego rodzaju egzekucji zostanie spełniony również wówczas, gdy w trakcie prowadzenia egzekucji będzie on dokonywał tylko niektórych czynności egzekucyjnych, tak jak ma to miejsce w przypadku egzekucji z nieruchomości.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika należy stwierdzić, iż w przypadku sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości o której mowa w piśmie, płatnikiem podatku od towarów i usług jest komornik sądowy. Winien on zatem udokumentować dokonanie przedmiotowej sprzedaży wystawiając w imieniu i na rachunek dłużnika fakturę, zgodnie z zasadami określonymi w § 24 rozporządzenia ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798).