WSB-I-RW.3120.1.160.2014 - Podatnik podatku od nieruchomości, w przypadku gdy nieruchomość Województwa Mazowieckiego, na której znajduje się Hala, została użyczona Gminie-Miasto Płock, a następnie oddana przez Gminę do dyspozycji gminnej jednostce budżetowej, bez ustanowienia trwałego zarządu. Wpływ na zmianę podatnika podatku od nieruchomości w zakresie dotyczącym wynajętej części nieruchomości umowy najmu gminnej jednostki budżetowej z podmiotem trzecim. Podatnik powyższego podatku, w sytuacji gdy nieruchomość stanowiąca własność gminy zostanie oddana gminnej jednostce budżetowej pod trwały zarząd.

Prezydent Miasta Płocka działając na podstawie art. 14j ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) stwierdza, że stanowisko (...) przedstawione we wniosku z dnia 2 czerwca 2014 r. nr (...)719/202/2014 o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej w zakresie określenia podatnika podatku od nieruchomości;

- na pierwsze pytanie - jest nieprawidłowe,

- na drugie pytanie - jest nieprawidłowe,

- na trzecie pytanie - jest prawidłowa,

- na czwarte pytanie - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 czerwca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od nieruchomości w zakresie określenia podatnika podatku od nieruchomości w sytuacji, gdy nieruchomość stanowiąca własność Województwa Mazowieckiego została oddana do dyspozycji gminnej jednostce budżetowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie:

Uchwałą Nr 705/L/10 z dnia 27 kwietnia 2010 r. Rada Miasta Płocka utworzyła gminną jednostkę organizacyjną pod nazwą (...) (dalej: (...)) i jednocześnie wyraziła zgodę na przekazanie tej jednostce w trwały zarząd nieruchomości znajdujące się w Płocku przy (...) stanowiące własność Gminy-Miasto Płock (działki nr (...) powierzając jednocześnie wykonanie uchwały Prezydentowi Miasta Płocka. Do chwili obecnej, przedmiotowe nieruchomości nie zostały oddane (...) w trwały zarząd, z uwagi na nieuporządkowany stan prawny.

Zarządzeniem Nr 453/2011 z dnia 24 maja 2011 r. Prezydent Miasta Płocka przekazał do dyspozycji (...) z przeznaczeniem na działalność statutową nieruchomość składającą się z działek (...) (stanowiącą własność Gminy Miasto-Płock), oraz działki nr (...) (stanowiącą własność Województwa Mazowieckiego, użyczona Gminie-Miasto Płock), zobowiązując i upoważniając jednocześnie (...) do ponoszenia wszelkich kosztów i opłat związanych z użytkowaniem nieruchomości, wykonywania obowiązków w zakresie utrzymania technicznego budynków i budowli lub ich części składowych przewidzianych przepisami, a w szczególności prawa budowlanego, jak również do wynajmowania lub oddawania do korzystania w innej formie. Na działce nr (...) znajduje się Hala Widowiskowo-Sportowa (...) zarządzana przez (...), działając w imieniu i na rzecz Gminy-Miasto Płock, wynajmuje podmiotom trzecim (osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą i osobom prawnym) lokale użytkowe, mieszczące się w Hali oraz części powierzchni użytkowej nieruchomości przekazanej do dyspozycji (...). Zarządzeniem Prezydenta Miasta Płocka (parkingi, powierzchnie reklamowe) na podstawie umów najmu zawartych na czas określony. Najemcy są zobowiązani m.in. do płacenia czynszu oraz opłat za media. W umowach brak jakichkolwiek postanowień, które odnoszą się do podmiotu zobowiązanego do uiszczania podatku od nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy w przypadku, gdy nieruchomość stanowiąca własność gminy oraz własność Województwa Mazowieckiego została oddana do dyspozycji gminnej jednostce budżetowej, bez ustanowienia trwałego zarządu, podatnikiem podatku od nieruchomości będzie gminna jednostka budżetowa, a zawarcie przez gminną jednostkę budżetową, działającą w imieniu i na rzecz gminy, umowy najmu części nieruchomości z podmiotem trzecim, nie ma wpływu na zmianę podatnika podatku od nieruchomości, w zakresie dotyczącym wynajętej części nieruchomości. W przypadku, gdy nieruchomość stanowiąca własność gminy zostanie oddana gminnej jednostce budżetowej w trwały zarząd, podatnikiem podatku od nieruchomości również będzie gminna jednostka budżetowa, a zawarcie przez gminną jednostkę budżetową, działającą w imieniu i na rzecz gminy, umowy najmu części nieruchomości z podmiotem trzecim, nie będzie miało wpływu na zmianę podatnika podatku od nieruchomości, w zakresie dotyczącym wynajętej części nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia uznaje się za nieprawidłowe w przypadku pytania 1, 2 i 4 oraz prawidłowe w przypadku pytania 3.

Pytanie 1.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, z późn. zm.) podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nie posiadające osobowości prawnej, będące posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

Zawarcie umowy użyczenia z właścicielem nieruchomości-Województwem Mazowieckim skutkuje nabyciem przez Gminę Płock statusu podatnika podatku od nieruchomości oznaczonej jako działka (...).

Pytanie 2.

Przekazanie nieruchomości stanowiącej własność samorządu województwa przez Gminę Płock w posiadanie zależne na podstawie umowy najmu nie spowoduje "przeniesienia" na najemców obowiązku podatkowego. O uzyskaniu przez najemcę statusu podatnika podatku od nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego przesądza bowiem to, kto jest stroną umowy zawartej bezpośrednio z właścicielem nieruchomości.

Wynika to wprost z brzmienia powołanego przepisu i znajduje potwierdzenie w literaturze oraz orzecznictwie sądowo-administracyjnym. "Zasady określania podatnika w odniesieniu do nieruchomości państwowych i komunalnych są źródłem licznych sporów interpretacyjnych w doktrynie i orzecznictwie Jednym z nich jest problem dotyczący określenia podatnika podatku od nieruchomości w sytuacji, gdy równocześnie występują jej zarządca i posiadacz zależny. Problem ten był różnie interpretowany w piśmiennictwie i orzeczeniach sądowych. Przeważał pogląd, zgodnie z którym posiadacze zależni nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa i samorządu oraz zarządcy takich nieruchomości są podatnikami tylko wówczas, gdy posiadanie wynika z umowy zawartej bezpośrednio z właścicielem. Jeżeli zatem umowa dzierżawy lub najmu nieruchomości SP lub samorządu terytorialnego zostanie zawarta nie z właścicielem, ale np z zarządcą lub posiadaczem takiej nieruchomości, podatnikami podatku pozostają w dalszym ciągu ten zarządca lub posiadacz, ponieważ tylko oni mają umowę zawartą bezpośrednio z właścicielem," (Komentarz do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych Leonard Etel, Lex).

W opiniowanej sprawie to Gmina Płock ma status posiadacza zależnego wynikający z umowy użyczenia zawartej z właścicielem nieruchomości, podczas gdy posiadanie zależne najemców jest wtórne i wynika z umowy zawartej z posiadaczem zależnym-Gminą Płock, dysponującą nieruchomością na podstawie umowy użyczenia zawartej bezpośrednio z właścicielem.

Pytanie 3.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 27.08.2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885) tworząc jednostkę budżetową, organ o którym mowa w ust. 1 (organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego) nadaje jej statut, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej oraz określa mienie przekazywane tej jednostce w zarząd.

Zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność jednostek samorządu terytorialnego określone są w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n) (Dz. U. z 2014 r. poz. 518).

Nieruchomości mogą być oddawane jednostkom organizacyjnym w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczane na cele związane z ich działalnością (art. 18 u.g.n). Zgodnie z art. 43 ust. 1 u.g.n trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną. Stanowi on "inny tytuł prawny", o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Trwały zarząd na rzecz jednostki organizacyjnej ustanawia właściwy organ w drodze decyzji, z zastrzeżeniem art. 60 ust. 2 oraz art. 60a ust. 3 (art. 45 ust. 1 u.g.n).

W przedmiotowej sprawie trwały zarząd nie został ustanowiony. Zarządzeniem Nr 453/2011 z dnia 24 maja 2011 r. Prezydent Miasta Płocka "przekazał do dyspozycji" (...) z przeznaczeniem na działalność statutową nieruchomość stanowiącą własność Gminy oznaczoną jako działki nr (...). Taka forma dysponowania nieruchomością stanowi zwykły zarząd i nie powoduje "przeniesienia" obowiązku podatkowego na zarządcę.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że podatnikiem podatku od nieruchomości oznaczonych jako działki (...) jest Gmina Płock jako właściciel. Wnioskodawca "aktualnie nie jest podatnikiem podatku od tej nieruchomości; status ten uzyska z chwilą ustanowienia trwałego zarządu.

Pytanie 4.

Ustanowienie trwałego zarządu uprawnia jednostkę organizacyjną m.in. do oddawania w najem nieruchomości, będącej przedmiotem tego zarządu (art. 43 ust. 2 pkt 3 u.g.n).

W literaturze wskazuje się na niespójność przepisu art. 18 i art. 43 u.g.n. z przepisami prawa cywilnego, wykluczającymi możliwość zawierania umów o charakterze cywilnym we własnym imieniu przez podmioty, które nie mają osobowości prawnej. Jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej w stosunkach cywilnych działa za osobę prawną - Gminę. Stroną umowy najmu, zawartej przez (...) / ramach realizacji uprawnień określonych w art. 43 ust. 2 u.g.n, jest Gmina będąca właścicielem nieruchomości. Wskutek zawarcia umowy bezpośrednio z właścicielem najemca uzyska status podatnika podatku od nieruchomości.

Pogląd ten znajduje akceptację w orzecznictwie sądów administracyjnych: "Czynności zarządu mieniem jednostki samorządowej wykonywane przez trwałego zarządcę tj. jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, w tym zawarcie umowy użyczenia, są czynnościami jednostki samorządu terytorialnego. Tak więc, stroną umów cywilnych dotyczących nieruchomości zawieranych przez tę jednostkę, jest jednostka samorządu terytorialnego jako właściciel tej nieruchomości, przez co umowy te należy traktować jako zawarte z właścicielem". (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23.03.206 r. sygn. akt I SA/Rz 567/05, Lex 518308).

Biorąc pod uwagę okoliczności przedstawionego zdarzenia oraz wskazane przepisy prawa stwierdzić należy, że:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.