WPI/200000/451/815/2013 - Obowiązek ubezpieczeń społecznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220. poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 11. 06.2013 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie obowiązku ubezpieczeń społecznych córki zatrudnionej u przedsiębiorcy na podstawie umowy o pracę, w sytuacji gdy córka nie prowadzi z przedsiębiorcą wspólnego gospodarstwa domowego.

W dniu 11.06.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi zakład fryzjerski, w którym zatrudnia osoby w celu przygotowania do zawodu. Zakład czynny jest w godzinach od 8.00 do 17.00. Ze względu na stan zdrowia przedsiębiorcy oraz wyznaczony termin operacji w zakładzie musi być również obecna osoba posiadająca wyuczony zawód fryzjera. Ponieważ córka wnioskodawcy posiada wymagane kwalifikacje, została zatrudniona na podstawie umowy o pracę i zgłoszona do ubezpieczeń z kodem 0110. Jednocześnie córka przedsiębiorcy zamieszkuje z przedsiębiorcą pod jednym adresem, jednakże posiada własną rodzinę (2 dzieci), prowadzi własne gospodarstwo domowe, nic podejmuje decyzji w sprawie prowadzonej działalności gospodarczej oraz posiada własny budżet, którym zaspokaja potrzeby własne i dzieci.

Ponadto wnioskodawca wskazał, iż w umowie o pracę córka ma określone obowiązkowe godziny pracy oraz zakres czynności, jaki wiąże się z wykonywanym zawodem.

W przedstawionym stanie faktycznym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy córka została prawidłowo zgłoszona do ubezpieczeń jako pracownik.

Zdaniem wnioskodawcy, córka powinna podlegać ubezpieczeniom w ZUS jako pracownik, a nie jako osoba współpracująca, ponieważ prowadzi odrębne gospodarstwo domowe.

Przedsiębiorca uzasadniając swoje stanowisko w sprawie wskazał, iż pomimo faktu zamieszkiwania pod wspólnym adresem, córka nie podejmuje decyzji w sprawie prowadzonej działalności gospodarczej. Potrzeby dzieci i własne, córka zaspokaja z własnych środków finansowych. Wnioskodawca uważa, iż o statusie osoby współpracującej nie może świadczyć tylko fakt wspólnego zameldowania czy zamieszkania, ale również wspólne prowadzenie działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, I których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku ubezpieczeń społecznych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do udzielenia interpretacji w zakresie spraw dotyczących objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski Są pracownikami. Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Natomiast stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności, Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

O statusie osoby współpracującej decyduje współpraca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, ścisła więź rodzinna z osobą prowadzącą działalność gospodarczą oraz prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego. Ustalając, czy członek rodziny może być uznany za osobę współpracującą nie należy brać pod uwagę ani okresu, przez który współdziała on przy wykonywaniu działalności, ani wymiaru czasu jego pracy (w przypadku zawarcia z członkiem rodziny umowy o pracę), ani jego wieku. Zatem aby osoba mogła być uznana za osobę współpracującą z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, decyduje sam fakt współpracy przy prowadzeniu działalności, nie ma przy tym znaczenia, ile osoba bliska poświęca czasu na pracę w firmie, ani jakie prace wykonuje. Kolejna właściwość osoby współpracującej dotyczy prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego. O prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego decyduje łącznie wspólne zamieszkiwanie i zaspokajanie potrzeb. Wspólnota gospodarstwa domowego oznacza, że pozostające w niej osoby mają zaspokajane potrzeby ze środków będących w dyspozycji wspólnoty (rodziny).

Sytuacja, w której osoby dorosłe i pracujące dzieci zamieszkują z rodzicami, nie może być automatycznie uznana za pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym, co potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 r. sygnatura akt II URN 56/95. OSNP 1996/16/40.

Zgodnie z powołanym powyżej wyrokiem, cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi, a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują. Sam fakt, ze dorosłe i pracujące dzieci zamieszkują z rodzicami nie może być niejako automatycznie uznany za pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym. Często inne są bowiem w swej istocie cele odrębnych rodzin, a więc nie można wyłączyć możliwości zawarcia z takimi osobami umowy o pracę.

W przedstawionym stanie faktycznym przedsiębiorca wskazał, iż zatrudnił na podstawie umowy o pracę swoją córkę, z którą nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego. W konsekwencji, biorąc pod uwagę stwierdzenie przez przedsiębiorcę w opisie stanu faktycznego, iż córka nic prowadzi z przedsiębiorcą wspólnego gospodarstwa domowego, należy przyjąć, że w opisanej sytuacji córka nie spełnia kryteriów określonych dla osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, zatem dla celów ubezpieczeń społecznych będzie traktowana jako pracownik.

Uwzględniając przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzna! stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe.

Mają с na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji