WPI/200000/451/756/2013 - Obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 29.05.2013r. w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne i tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, w sytuacji gdy świadczenie emerytalne nie przekracza kwoty minimalne o wynagrodzenia za pracę, a miesięczny dochód uzyskany r tytułu działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 50% najniższej emerytury.

W dniu 29 maja 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż jest emerytką prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. Miesięczna emerytura wnioskodawcy jest niższa od minimalnego wynagrodzenia (obecnie 1.037,93 brutto). Od 2005 r. przedsiębiorca posiada orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności o zaliczeniu do znacznego stopnia niepełnosprawności. Dodatkowo wnioskodawca wskazał, iż podatek dochodowy rozlicza na zasadach ogólnych (książka przychodów i rozchodów), a dochód miesięczny wylicza jako różnicę między wielkością sprzedaży, a kosztami uzysku z uwzględnieniem stanów magazynowych na początek i koniec miesiąca.

Przedsiębiorca powołując się na art. 82 ust. 8 ustawy zdrowotnej, wskazał, iż nie opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne, kiedy miesięczny dochód z działalności nie przekraczał kwoty 1/2 najniższej emerytury - tj. 415,58 zł.

Wnioskodawca wskazał, iż prawidłowość interpretacji powołanego przepisu zakwestionował Inspektor kontroli ZUS, stwierdzając, że wielkość sprzedaży jest decydująca O prawie do skorzystania ze zwolnienia w opłacaniu składek, Tzn. osiągnięcie przychodu ze sprzedaży większego niż 415,58 pozbawia prawa do zwolnienia z opłacania składek, przy czym nie ma znaczenia wynik uzyskany w miesiącu (choćby nawet była to strata) - z chwilą uzyskania kwoty 415,58 zł ze sprzedaży przedsiębiorca musi opłacić składkę zdrowotną. Jednocześnie wnioskodawca wskazał, iż powyższą kwotę uzyskuje w ciągu 4-5 pierwszych dni sprzedaży.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 109a ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027) udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - cyt. powyżej.

W myśl art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c. powołanej ustawy - obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób. które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Stosownie do art. 84 ust. 1 powołanej ustawy składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna oraz wynosi 9% jej podstawy. Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Powołana powyżej ustawa w pewnych przypadkach zwalnia osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą z opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W myśl art. 82 ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpniu 2004 r., o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka na ubezpieczenie zdrowotne nie jest opłacana przez osoby, których świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia, w przypadku gdy osoby te:

- uzyskują dodatkowe przychody z tytułu działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury lub

- opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Powyższy przepis przewiduje zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, ale tylko wówczas, gdy świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekroczy miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz dodatkowe przychody uzyskiwano z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej nic przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury. Również w sytuacji, gdy przedsiębiorca opłaca podatek dochodowy z tytułu działalności w formie karty podatkowej, a emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia, osoba prowadząca działalność gospodarczą jest zwolniona z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia zdrowotne.

Przedsiębiorca może skorzystać z tego zwolnienia wyłącznie w tych miesiącach, w których spełnia wskazane warunki. Wskazany przez ustawodawcę zwrot "uzyskuje dodatkowe przychody z tego tytułu" odnosi się do przychodów uzyskiwanych z prowadzenia pozarolniczej działalności. W konsekwencji, gdy przedsiębiorca uzyskuje miesięczny przychód w kwocie przekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury, zobowiązany jest do odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten miesiąc.

Uwzględniając powyższe, stanowisko przedsiębiorcy, z którego wynika, iż przedsiębiorca nie opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku gdy świadczenie emerytalne nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, a miesięczny dochód uzyskany z tytułu działalności gospodarczej nic przekracza kwoty 50% najniższej emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe.

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż celem pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest wskazanie zakresu i sposobu zastosowania przepisów w stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym przedstawionym w с wniosku, natomiast brak jest możliwości w tym trybie weryfikacji prawidłowości dokonywanych przez wnioskodawcę wyliczeń, w tym również weryfikacji wyliczeń wysokości dochodu uzyskiwanego przez wnioskodawcę z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji