WPI/200000/451/407/2013 - Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 22 marca 2013 r. przez (...)

W dniu 22.03.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w kwestii opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne od zwrotu kosztów dojazdów na treningi i zawody wypłacanego zawodnikom.

Wnioskodawca wskazał, że klub jest stowarzyszeniem kultury fizycznej wpisanym do Ewidencji Klubów Sportowych, zwolnionym z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Celem statutowym stowarzyszenia jest propagowanie siatkówki jako sportu masowego, a w szczególności: integracja środowiska siatkarskiego, popularyzacja gry w siatkówkę halową i plażową wśród młodzieży, aktywizacja byłych zawodników i sympatyków piłki siatkowej, organizacja otwartych turniejów i meczy w siatkówkę halową i plażową, uczestnictwo w zawodach organizowanych przez inne organizacje krajowe lub zagraniczne, reprezentowanie członków stowarzyszenia na zewnątrz, współpraca z innymi organizacjami o podobnym charakterze działaniu, organizację szkoleń, wykładów i imprez integrujących środowisko, organizacja zajęć sportowych dla młodzieży oraz osób niepełnosprawnych oraz wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej.

Wnioskodawca poinformował, że obecnie drużyna bierze udział w rozgrywkach (...)

W związku z powyższym zamierza podpisać z zawodnikami kontrakty płatne (spełniające warunki umowy zlecenia wg art. 750 Kodeksu cywilnego), niebędącymi pracownikami klubu, w których stowarzyszenie oprócz podstawowego wynagrodzenia chce się zobowiązać również do zorganizowania dojazdów na treningi i mecze lub pokrycia tych kosztów, ponieważ treningi odbywałyby się trzy razy w tygodniu. Zawodnicy dojeżdżają na treningi z różnych miejscowości, głownie własnymi środkami (samochody osobowe). Część z zawodników to studenci, niektórzy będą mieli kontrakty niepłatne. Wszyscy zawodnicy, którzy chcieliby uzyskać zwrot kosztów dojazdów na treningi, rozliczaliby się na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu wg stawki za kilometr, która byłaby niższa niż obowiązująca na podstawie art. 34a ustawy z dnia 6 września 200Ir. o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 125, poz. 1371 z późn. zm.). Wnioskodawca wskazał, że wynagrodzenie wypłacane zawodnikom podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz zdrowotnemu w zależności od tego czy zawodnik jest studentem, czy gdzieś pracuje lub pozostaje bezrobotnym.

W związku powyższym wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie zwrotu kosztów dojazdu na treningi na podstawie ewidencji przebiegu pojazdów w przypadku zawartych umów.

Zdaniem wnioskodawcy, zwrot kosztów dojazdu na treningi i zawody będzie wyłączony od naliczenia ubezpieczenia społecznego na podstawie § 2 ust. 1 pkt 13 i 15 w związku z § 5 ust. 2 (przepisy § 2 stosuje się odpowiednio do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia) rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wskazuje, iż na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 w związku z ust. 13 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 199Ir. o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia się z podstawy opodatkowania diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika oraz podróży osoby nie będącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju ora/, poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13 (tzn. przepis wymagający ponoszenia tego rodzaju wydatków w celu realizacji zadań klubu związanych z kulturą fizyczną. Stosownie bowiem do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 889 z późn. zm.) klub sportowy jest podstawową jednostką realizująca cele i zadania w zakresie kultury fizycznej - realizując cele statutowe). Stosownie do treści art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione: w celu osiągnięcia przychodu lub w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej lub samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Ponadto wnioskodawca wskazał, że zgodnie z § 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawą wymiaru tych składek jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r.

Zdaniem wnioskodawcy, z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, ze ustawodawca dokonał bardzo ogólnego podziału zwolnienia, wyróżniając dwie kategorie podatników: posiadających status pracownika oraz nie posiadających tego statusu. Przy czym odrębnie zostały określone warunki korzystania ze zwolnienia od podatku w przypadku tych dwóch grup podatników. W przypadku pracowników zwolnieniem są objęte wyłącznie diety i inne należności za czas podróży służbowej, natomiast u osób nie będących pracownikami mowa jest o tego rodzaju świadczeniach otrzymywanych w związku z szeroko rozumianą podróżą, o ile spełnione są przesłanki wymienione w art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do koszów uzyskania przychodów zleceniobiorcy i zostały poniesione m.in. zgodnie z art. 21 ust. 13 pkt 2 "w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw".

W świetle powyższego, w opinii wnioskodawcy, skoro ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych objęła zwolnieniem podróże osób nie będących pracownikami czyli jednocześnie wyłączyła z podstawy opodatkowania to zwrot kosztów dojazdów na treningi

1 mecze zarówno kontraktów płatnych i niepłatnych, w połączeniu z przepisami § 2 ust. 1 pkt 13 i pkt 15 rozrządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią podstawy do naliczeni ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Wnioskodawca podkreślił, iż należy jednak ustalić, że nie stanowią one kosztów uzyskania przychodów u zleceniobiorców.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne w formie decyzji, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Z treści złożonego w dniu 22 marca 2013 r. wniosku wynika, że wnioskodawca zawiera Z zawodnikami m.in. posiadającymi status studenta, umowy spełniające warunki umowy zlecenia i niezależnie od odpłatności za te umowy lub jej braku, zamierza im zwracać koszty dojazdu na treningi i zawody.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, z zastrzeżeniem ust. 4 tegoż artykułu. Natomiast w myśl art. 6 ust. 4 tejże ustawy wymienione powyżej osoby nie podlegają ubezpieczeniom, jeżeli są uczniami gimnazjów, szkól ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat.

Biorąc powyższe pod uwagę, wynagrodzenie wypłacane z umów spełniających warunki umów zlecenia zawartych z osobami posiadającymi status studenta, nie mającymi ukończonych 26 lat, nie będzie rodziło obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a w rezultacie nie zaistnieje także obowiązek naliczania składek na te ubezpieczenia od zwrotu kosztów dojazdu na treningi i zawody powyżej opisanym wypłacanego zawodnikom.

Dlatego też w powyższej sytuacji nie będą miały zastosowania przepisy rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w tym wskazane przez wnioskodawcę:

- § 2 ust. 1 pkt 13, mówiący, że: podstawy wymiaru składek nie stanowi zwrot kosztów używania w jazdach lokalnych przez pracowników, dla potrzeb pracodawcy, pojazdów niebędących własnością pracodawcy - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 km przebiegu pojazdu - określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany przez pracownika w ewidencji przebiegu pojazdu, prowadzonej przez niego według zasad określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- oraz § 2 ust. 1 pkt 15, mówiący, że: podstawy wymiaru składek nie stanowią diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem pkt 17.

Należy jednakże podkreślić, iż fakt nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od zwrotu kosztów dojazdu na treningi i zawody wypłacanego zawodnikom posiadającym status studentów i mającym zawarte umowy spełniające warunki umów zlecenia nie będzie wynikał z przesłanek wskazanych przez wnioskodawcę, w tym z zastosowania § 2 ust. 1 pkt 13 i pkt 15 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a z faktu braku obowiązku opłacania tychże składek za osoby poniżej 26 roku życia, posiadające status studenta i wykonujące umowy zlecenia.

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż bezsprzecznie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców w myśl obowiązujących przepisów stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże fakt zwolnienia takiego przychodu z obowiązku zapłaty podatku nie skutkuje bezpośrednio i automatycznie wyłączeniem z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w rezultacie również składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jak podnosi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt I UK 138/08) obie ustawy, z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i z 13 października 1991 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zajmują się odrębnymi przedmiotami regulacji".

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż z treści art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynika, że

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne w formie decyzji w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek,

Z brzmienia wskazanego przepisu, w nawiązaniu do cytowanego powyżej art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika jednoznacznie, iż wydanie pisemnej interpretacji dotyczy wyłącznie przepisów, z których bezpośrednio wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia. Natomiast brak jest podstaw prawnych umożliwiających wydanie przez Zakład pisemnej interpretacji przepisów na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie zwolnień z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w myśl ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż rozstrzygnięcie powyższego zagadnienia leży w gestii organów podatkowych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji,

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...) w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.