WPI/200000/451/246/2013 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. a swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 21 lutego 2013 r., przez przedsiębiorcę Spółdzielnia

W dniu 21 lutego 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika Spółdzielnia (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w kwestii zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek odprowadzania przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, tj. art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca wskazał, że w spółdzielni na podstawie umowy o pracę jest zatrudniona na stanowisku Głównego Księgowego Pani (...) z tytułu przedmiotowego stanowiska pracy pracownica otrzymuje wynagrodzenie, które podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz od którego są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Niezależnie od powyższego ww. jest powołana mocą uchwały Rady Nadzorczej do pełnienia funkcji Zastępcy Prezesa Zarządu. Wnioskodawca wyjaśnił, iż jest to stosunek organizacyjny, a nie pracy. Jednocześnie w związku z pełnieniem tej funkcji Rada Nadzorcza Spółdzielni przyznała ww. wynagrodzenie,

W ocenie wnioskodawcy, wynagrodzenie ustalone uchwalą Rady Nadzorczej z tytułu pełnienia przez ww. funkcji Zastępcy Prezesa Zarządu, podlega jedynie opodatkowaniu podatkiem dochodowym, nie podlega natomiast oskładkowaniu tj. nie podlega ustawie o ubezpieczeniu społecznym.

Wnioskodawca uzasadnia powyższe stanowisko wskazując, iż art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie określa powołania na stanowisko członka zarządu spółdzielni jako odrębnego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Należy rozróżnić stosunek organizacyjny jaki wiąże członka zarządu ze spółdzielnią od stosunku pracy łub innej umowy, która może być zawarta obok aktu powołania pomiędzy spółdzielnią a członkiem zarządu. Powołanie danej osoby do zarządu spółdzielni i przyznanie jej oraz wypłata z tytułu pełnienia tej funkcji wynagrodzenia na podstawie wspomnianej uchwały nie powoduje nawiązania stosunku pracy członka zarządu na podstawie powołania (por. wyr. SN z dnia 14 lutego 2001 r., I PKN 258/00, OSNAPIUS 2002, Nr 23 poz. 565).

Zdaniem wnioskodawcy, obowiązek opłacania składek na powyższe ubezpieczenia mógłby powstać wówczas, gdyby obok stosunku organizacyjnego ww. została zatrudniona w spółdzielni na stanowisku Zastępcy Prezesa.

Wnioskodawca przywołał celem potwierdzenia powyższego stanowiska decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku nr 16 z dnia 9 stycznia 2013 r. dotyczącą obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za osoby pełniące na podstawie powołania funkcje członków zarządu spółki kapitałowej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej tub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych uzależniając zaistnienie tegoż obowiązku nie od finansowego wymiaru pełnionej funkcji a od formy, w jakiej został mianowany na stanowisko członek zarządu, Dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem, W rezultacie nie została zaliczona do ubezpieczonych osoba pełniąca funkcję członka zarządu pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę).

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) zarząd kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Członków zarządu, w tym prezesa i jego zastępców, wybiera i odwołuje, stosownie do postanowień statutu, rada lub walne zgromadzenie, Jednocześnie w myśl art. 52 § 1 powyższej ustawy z członkami zarządu zatrudnionymi w spółdzielni rada spółdzielni nawiązuje stosunek pracy - w zależności od powierzonego stanowiska - na podstawie umowy o pracę albo powołania (art. 68 Kodeksu pracy). Jednakże Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 lutego 2003 r. (sygn. akt III PZP 19/2002) odrzucił możliwość nawiązywania stosunku pracy z członkami zarządu spółdzielni na podstawie powołania. Ponadto cytując wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 marca 2009 r. (sygn. akt III AUa 1512/08) należy stwierdzić, że "w wyniku wyboru członka zarządu przez uprawniony do tego organ oraz przyjęcia tego wyboru dochodzi między spółdzielnią i osobą wybraną do powstania obligacyjnego stosunku cywilnoprawnego, który można określić mianem "stosunku członkowstwa w zarządzie". Jego treścią (...) jest uprawnienie i obowiązek współdziałania z pozostałymi członkami zarządu w wykonywaniu określonych w ustawie i statucie czynności należących do tego organu. Można zatem powiedzieć, że u podstaw łączącego strony vinculum iuris leży "stosunek organizacyjny", wyznaczony strukturą spółdzielni."

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż pracownik niezależnie od wykonywanego stosunku pracy i uzyskiwanego z tego tytułu wynagrodzenia jest powołany do pełnienia funkcji członka zarządu i z tytułu tej funkcji otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie przyznane uchwała Rady Nadzorczej.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, iż pełnienie funkcji członka zarządu wyłącznie na podstawie powołania uchwałą Rady Nadzorczej również przez osobę zatrudnioną na podstawie umowy o prace na stanowisku nie związanym z pełnioną funkcją nie skutkuje zaistnieniem obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji przyznanego uchwałą Rady Nadzorczej i nie wynikającego z wykonywanego niezależnie stosunku pracy, W rezultacie jeżeli "funkcja członka zarządu pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego i nie wynika z posiadanej umowy o pracę to pomimo pobierania ustalonego uchwałą Rady Nadzorczej wynagrodzenia z tego tytułu, wynagrodzenie to nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Uwzględniając powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dnia 21.02.2013 w części dotyczącej braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ustalonego uchwałą Rady Nadzorczej wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu,

Jednocześnie Zakład wskazuje, iż w myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązującego od 1 stycznia 2013 r. - Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Z brzmienia wskazanego przepisu, w nawiązaniu do cytowanego powyżej art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika jednoznacznie, iż wiążące interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do wskazanych w cytowanym przepisie spraw. Natomiast brak jest podstaw prawnych umożliwiających wydanie przez Zakład pisemnej interpretacji przepisów na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie ustalenia kwoty stanowiącej podstawę wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż rozstrzygnięcie powyższego zagadnienia leży w gestii organów podatkowych.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład odmówił wydania pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w części dotyczącej obowiązku naliczania podatku dochodowego od osób fizycznych od wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu.

Jednocześnie Zakład zaznacza, iż wskazana przez wnioskodawcę decyzja interpretacyjna z dnia 9 stycznia 2013 r., dotyczyła wniosku o wydanie pisemnej interpretacji złożonego przez innego przedsiębiorcę. Interpretacja została wydana w indywidualnej sprawie innego przedsiębiorcy, w oparciu o opisany stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe i dotyczyła oceny stanowiska odnoszącego się do odmiennych zagadnień niż przedstawione w tym wniosku.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.