WPI/200000/451/1750/2013 - Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 20 grudnia 2013 r. przez (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości świadczeń medycznych w części finansowanej przez pracodawcę przysługujących na podstawie Uchwały Zarządu Spółki.

W dniu 20 grudnia 2013 r., do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę pismem złożonym do Oddziału w dniu 27 stycznia 2014 r.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza podpisać Grupowe Ubezpieczenie na Życie i Zdrowie tzw. Pakiet Medyczny z firmą ubezpieczeniową. Pracownicy, którzy przystąpią do ubezpieczenia będą mogli korzystać z usług medycznych i szczepień ochronnych objętych ubezpieczeniem. Składka miesięczna będzie finansowana przez zakład i pracownika, W zależności jaki wariant ubezpieczenia zostanie wybrany, pracownik będzie opłacał składkę w wysokości 1,00 zł (jeden złotych) a różnicę pokrywał zakład.

Wnioskodawca jako podstawę prawną wskazał § 2 ust. 1 p 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: "26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji".

Zdaniem Wnioskodawcy, różnica którą opłaca za pracownika wprawdzie jest przychodem ale wolnym od składki społecznej i zdrowotnej.

Wnioskodawca zwrócił się o wydanie decyzji czy przedstawiona przez niego interpretacja przepisów jest prawidłowa. Jednocześnie w uzupełnieniu złożonego wniosku pismem z dnia 20 stycznia 2014 r. Wnioskodawca wskazał, iż współfinansowanie składek na ubezpieczenie grupowe na życie i zdrowie dla pracowników (...) wynika z podjętej Uchwały Zarządu z dnia 20 grudnia 2013 r., którą Wnioskodawca załączył do pisma.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Ponadto stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 26 cytowanego powyżej rozporządzenia podstawą wymiaru składek, uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że aby korzyść materialna nie rodziła obowiązku opłacania składek to powinna zostać przyznana pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W rezultacie pracownik powinien ponieść część kosztów opieki medycznej, gdyż jeżeli świadczenie zostanie przekazane przez pracodawcę nieodpłatnie to wskazana kwota będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę.

Należy przy tym podkreślić, iż wskazany przepis uzależnia możliwość zastosowania wyłączenia określonego świadczenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od zawarcia zapisu o prawie do tegoż świadczenia w obowiązującym u pracodawcy układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub przepisach o wynagrodzeniu.

Z powyższego wynika, iż uprawnienie do zastosowania wyłączenia określonego świadczenia z podstawy wymiaru składek, powinno być uwzględnione w akcie należącym do ustawowego katalogu źródeł prawa pracy. Obowiązujące przepisy definiując prawo pracy wskazują na art. 9 Kodeksu pracy. Zgodnie z jego treścią przez prawo pracy rozumie się przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Wynika stąd, że uchwała zarządu spółki nie należy do katalogu źródeł prawa pracy, więc jej postanowienia nie mają charakteru "przepisów o wynagradzaniu". Ponadto zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2009 r. (sygn. akt II PK 7/09)" uchwały organów spółki nie mogą być zaliczane do źródeł prawa pracy, wymienionych w art. 9 § 1 Kodeksu pracy".

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że świadczenie w postaci dodatkowych usług medycznych i szczepień ochronnych objętych Grupowym Ubezpieczeniem na Życie i Zdrowie tzw. Pakietem Medycznym za częściową odpłatnością pracownika będzie miało źródło w Uchwale Zarządu z dnia 20 grudnia 2013 r.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartości świadczeń medycznych w części finansowanej przez pracodawcę, przysługujących na podstawie Uchwały Zarządu z dnia 20 grudnia 2013 r.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.