WPI/200000/451/1530/2013 - Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 07.11.2013 r. przez (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii w formie "wejściówek" dla zawodników klubu, przewidzianych w umowach o pracę, uzależnionych od wyniku danego meczu i liczby minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu.

W dniu 07.11.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie zasad ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla zawodników klubu, którzy mają zawarte z klubem umowy o pracę i umowy cywilnoprawne w formie kontraktów o profesjonale uprawianie piłki nożnej.

Wnioskodawca wskazał, iż jest klubem sportowym prowadzącym działalność w formie sportowej spółki akcyjnej. Wnioskodawca poinformował, że w związku z prowadzoną działalnością zawiera m.in. umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawne z zawodnikami i trenerami w formie kontraktów o profesjonalne uprawianie piłki nożnej zgodnie z właściwymi przepisami prawa związkowego PZPN. W związku z zatrudnieniem trenerów i zawodników na podstawie umów o pracę i umów cywilnoprawnych, wnioskodawca stwierdza, że jest płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne. Wnioskodawca wskazał, że w ramach zawieranych umów o pracę i umów cywilnoprawnych trenerzy i zawodnicy mają zagwarantowane wynagrodzenie podstawowe (w stałej wysokości niezależnie od osiąganych wyników sportowych) a zawodnicy dodatkowo mają premię w formie "wejściówek", których wypłata i wysokość uzależniona jest od wyniku meczu (premia wypłacana jest tylko w przypadku zwycięstwa lub remisu) oraz ilości minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu (wysokość premii jest proporcjonalna do liczby minut rozegranych przez zawodnika w danym meczu.).

Wnioskodawca poinformował, że dodatkowo zawodnicy w ramach umów o pracę i umów cywilnoprawnych otrzymują premie z tytułu podpisania kontraktu ("premia za podpis") - jest to jednorazowa lub rozłożona na raty płatność dodatkowej premii - niezależnie od osiąganych wyników sportowych, ani liczby rozegranych meczów.

Ponadto wnioskodawca wskazał, że na podstawie obowiązującego w Klubie Regulaminu Premiowania zawodnicy i trenerzy otrzymują dodatkowe premie za wygrane lub zremisowane mecze oraz premie za zajęcie określonego miejsca na koniec sezonu - premie wynikające z powyższego regulaminu nie są uwzględnione w jakichkolwiek postanowieniach umów o pracę i umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca w związku z opisanymi stanami faktycznymi zwrócił się do organu o wydanie interpretacji odnośnie następujących kwestii:

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

W ocenie wnioskodawcy, mając na uwadze treść § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 161, poz. 1106), zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowią nagrody za wyniki sportowe, wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych, premie w formie wejściówek (zależnie od wyniku i wymiaru udziału zawodnika w meczu), o których mowa w pytaniu 1 powyżej oraz premiera wygrane i zremisowane mecze oraz za zajęcie określonego miejsca przez drużynę w tabeli na koniec sezonu, o których mowa w pytaniu 2 powyżej, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Wnioskodawca wskazał, że wyżej opisane premie stanowią dodatkowe wynagrodzenie zawodników za udział w wygranych lub zremisowanych meczach, a także za zajęcie określonego miejsca w rozgrywkach na koniec sezonu. Wnioskodawca wskazał, że premie te są niezależne od podstawowego wynagrodzenia zagwarantowanych zawodnikom na podstawie kontraktu (umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej) i powinny być traktowane jako nagrody sportowe, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Zdaniem wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ani przepisy wykonawcze nie definiują pojęcia "nagrody za wyniki sportowe", dlatego należy się odwołać do literalnej wykładni tego pojęcia, a także orzecznictwa. Wnioskodawca powołuje się na Słownik Języka Polskiego, "nagroda" oznacz dyplom, odznaczenie, pieniądze lub wartościowy przedmiot będący formą uznania lub wyróżnienia za osiągnięcia, zwycięstwo w konkursie, w zawodach. Wnioskodawca powołał również orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok SN z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. akt II ZP 33/98), w którym zdaniem wnioskodawcy podkreśla się iż nagrody powinny mieć motywacyjny cel i nie mogą być traktowane jako stały składnik wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca podkreślił, że premie za wygrane mecze, za zajęcie określonego miejsca w tabeli, uzależnione od ilości rozegranych meczów przez zawodnika, mają właśnie taki charakter motywacyjny. Wnioskodawca stwierdza, że nie stanowią one stałego składnika wynagrodzenia zawodników, albowiem po pierwsze zawodnicy, którzy nie grają w danych meczach nie otrzymują tych premii, po drugie w przypadku gdy drużyna przegra mecz żaden z zawodników nie otrzymuje jakiejkolwiek premii i po trzecie w miesiącach, w których drużyna nie rozgrywa meczów (okresy przerw w rozgrywkach), zawodnicy nie mają możliwości uzyskania tych premii.

Zdaniem wnioskodawcy w odniesieniu do "premii za podpis" wypłacanej z tytułu zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, o której mowa w pytaniu 3 powyżej, brak jest przepisów wyłączających ten rodzaj wynagrodzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 г., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 powołanej powyżej ustawy, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie. Wskazany przepis stanowi: "wniosek o wydanie interpretacji podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia". Stosownie do art. 10 ust. 7 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jeśli uiszczona wpłata nie pokrywa opłaty za wszystkie przedstawione we wniosku stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe, powinny zostać rozpatrzone te wnioski, za które wpłynęły pełne opłaty, według kolejności ich ujęcia we wniosku, chyba że płatnik wyraźnie przekaże inne wskazanie.

Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 07 listopada 2013 r. wnioskodawca przedstawił więcej niż jeden stan faktyczny, a do wniosku dokonana została jedna opłata Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoznał wniosek jedynie w części dotyczącej uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii w formie "wejściówek" dla zawodników klubu (których wypłata i wysokość uzależniona jest od wyniku meczu), mających zawarte z klubem umowy o pracę, a nie umowy cywilnoprawne.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe zwolnienia stanowią odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania i jako mające charakter przywileju powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej.

Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 28 powyższego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone zostały nagrody za wyniki sportowe wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia sportowe lub wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych

Powyższe uregulowania mają zastosowanie również do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027) do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Przy czym w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne uwzględnia się wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, pomniejsza się ją o składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracownika oraz nie stosuje się ograniczenia do rocznej kwoty ograniczenia (art. 81 ust. 5 i 6 ustawy zdrowotnej).

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 9 lipca 1998 г., I PKN 235/98, OSNP 1999. nr 15, poz. 488), jeżeli strony w umowie o pracę uzgodniły przesłanki nabycia prawa do konkretnego składnika wynagrodzenia, to spełnienie tych przesłanek uzasadnia roszczenie pracownika o wypłatę tego składnika. W wyroku z dnia 21 września 2006 г., II PK 13/06, OSNP 2007, nr ΠΙ 8, poz. 254 Sąd Najwyższy stwierdził, że pracodawca ustalając spełnienie przez pracownika ocennych warunków przyznania świadczenia dysponuje pewnym zakresem swobody, lecz jeśli są to warunki konkretne i sprawdzalne, to nie jest to swobodne uznanie pracodawcy, a więc świadczenie jest premią, a nie nagrodą.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 28 podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią nagrody w za wyniki sportowe wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe. Wnioskodawca wskazał, że w ramach zawieranych umów 0 pracę trenerzy i zawodnicy mają zagwarantowane wynagrodzenie podstawowe, w stałej wysokości niezależne od osiąganych wyników, a zawodnicy dodatkowo mają zagwarantowaną premię uzależnioną od ziszczenia się dwu obiektywnych warunków, mianowicie od wyniku danego meczu i liczby minut rozegranych przez zawodnika, których spełnienie spowoduje przyznanie zawodnikowi świadczenia/premii. Opisane przez wnioskodawcę świadczenie przewidziane w umowach o pracę z zawodnikami nie jest nagrodą, a premią i w związku tym nie korzysta z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 28 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Cytowany przepis przewiduje wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nagród za wyniki sportowe, wypłacanych przez kluby i polskie związki sportowe (...). Ustawodawca nie przewidział możliwości wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne premii, które to są dodatkowym składnikiem wynagrodzenia uzupełniającym wynagrodzenie zasadnicze i stanowią podstawę wymiaru składek,

W związku z powyższym wypłacane zawodnikom premie w formie "wejściówek", których wylata i wysokość jest uzależniona od wyniku meczu stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i w tym zakresie Oddział uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy г dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.