WPI/200000/451/1375/2013 - Wykonywanie pracy przez zleceniobiorcę pracy na podstawie dwóch (lub więcej) umów zlecenia zawartych z tym samym zleceniodawcą a składki na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 17 października 2013 r. przez (...) w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym zleceniobiorcy mającego zawarte z Wnioskodawcą równocześnie kilka umów zlecenia o różnym zakresie usług.

W dniu 4 października 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął kompletny wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym pismem złożonym w dniu 17 października 2013 r.

Wnioskodawca poinformował, iż prowadzi na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa.

Wnioskodawca zamierza zatrudnić zleceniobiorców, którzy nie posiadają innych tytułów do ubezpieczeń. Zleceniobiorcy będą wykonywali zlecenia na podstawie dwóch lub więcej zawartych umów. Zakres prac, które mają być wykonywane na podstawie tych umów nie pokrywa się. Przedmiotem każdej z umów będą inne czynności. Z tytułu tych umów będzie wypłacane inne wynagrodzenie, w zależności od zakresu wykonywanych czynności i rodzaju obowiązków,

Wnioskodawca wnosi o wydanie interpretacji w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem art. 9 ust. 2 tej ustawy.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy obie umowy zawarte z tym samym zleceniobiorcą, będą podlegały obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz zdrowotnym.

Pismem z dnia 17 października 2013 r. Wnioskodawca uzupełnił braki formalne wniosku złożonego w dniu 4 października 2013 r. poprzez nadesłanie kopii przedmiotowego wniosku uzupełnionego o podpis Wnioskodawcy.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie. Zdaniem Wnioskodawcy, osoba, która wykonuje dwie umowy zlecenia, podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, tylko z tytułu jednej z zawartych umów. Co do zasady, tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest umowa, która powstała najwcześniej. Z tytułu drugiej umowy obowiązkowe jest tylko ubezpieczenie zdrowotne, natomiast ubezpieczenie emerytalno-rentowe ma charakter dobrowolny.

Wnioskodawca podnosi, że zleceniobiorca może wskazać jako tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych umowę zawartą w późniejszym terminie, natomiast może zrezygnować z objęcia ubezpieczeniem społecznym z tytułu umowy zawartej jako pierwsza. Zasada ta obowiązuje przy zbiegu dwóch umów zleceń, nic ma znaczenia czy są zawarte z tym samym czy z innym zleceniodawcą. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi prace na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Na podstawie art. 12 ust. 1 tej ustawy, zleceniobiorcy obowiązkowo podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu. Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10 (m.in. z tytułu wykonywania kilku umów zlecenia) jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczenia.

Wnioskodawca wskazuje, że w myśl powyższego przepisu osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu wykonywania jednocześnie kilku umów zleceń podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu tej umowy zlecenia, która została zawarta najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu pozostałych, wszystkich lub wybranych, umów zleceń. Może również zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń. Wnioskodawca przy tym zaznacza, że przy ustalaniu tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego w przypadku równoczesnego wykonywania pracy, w tym miedzy innymi na podstawie kilku umowy zlecenia nie ma znaczenia czy umowy te świadczone są na rzecz tego samego czy różnych zleceniodawców. Ponadto na ustalenie tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych nie ma wpływu wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez zleceniobiorcę z tytułu pierwszej oraz drugiej umowy zlecenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje w drodze decyzji interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Natomiast Zakład nic wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, z zastrzeżeniem ust. 4 tegoż artykułu. Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu. Zleceniobiorca może również przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2. 4-6 i 10, w tym między innymi wykonywania pracy na podstawie kilku umów zlecenia lub o świadczenie usług, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł do ubezpieczeń.

W myśl powyższego przepisu osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu wykonywania jednocześnie kilku umów zlecenia, również zawartych z tym samym zleceniodawcą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu tej umowy zlecenia, która została zawarta najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu pozostałych, wszystkich lub wybranych, umów zleceń.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, tj. w sytuacji wykonywania przez zleceniobiorcę pracy na podstawie dwóch (lub więcej) umów zlecenia zawartych z tym samym zleceniodawcą, podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu pierwszej z umów, mając jednocześnie możliwość zmiany tytułu do ubezpieczeń. Natomiast z tytułu drugiej (lub kolejnej) z umów zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dobrowolnie, a w przypadku wyboru ubezpieczeń dobrowolnych również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Jednocześnie Zakład podkreśla, że wydając pisemną interpretację w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonuje wyłącznie oceny przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego zdarzenia przyszłego w zakresie zastosowania przepisów ubezpieczeniowych dotyczących obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, natomiast nie odnosi się do treści zawartych przez wnioskodawcę umów zlecenia w świetle przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie podlegania zleceniobiorcy obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu pierwszej z zawartych z Wnioskodawcą umów zlecenia, a w konsekwencji braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu drugiej (lub kolejnej) z umów.

Równocześnie Oddział wskazuje że, biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego prasa wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., O systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.