WPI/200000/451/1325/2013 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc sic do stanowiska zawartego we wniosku złożonym w dniu 24 września 2013 r. przez przedsiębiorcę (...)

W dniu 24 września 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...) wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony przez wnioskodawcę pismem z dnia 07 10.2013 r. (wpływ do Oddziału w dniu 10 października 2013 r.).

Wnioskodawca wskazał, iż osoba przebywająca na urlopie rodzicielskim z tytułu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę chciałaby w trakcie przebywania na ww. urlopie podjąć dodatkowo pracę u swojego pracodawcy lub innego pracodawcy na podstawie umowy zlecenia.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w następujących kwestiach:

Wnioskodawca w oparciu o obowiązujące akty prawne uważa, że:

Pismem z dnia 07.10.2013 r. przedsiębiorca uzupełnił wniosek w zakresie określenia indywidualnej sprawy wnioskodawcy poprzez wskazanie, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym pełni rolę:

- pracodawcy i zleceniodawcy jednocześnie, tzn. osoba przebywająca na urlopie macierzyńskim! rodzicielskim z tytułu umowy o pracę zawartej z pracodawcą świadczy u niego w trakcie tych urlopów czynności na podstawie umowy zlecenia.

- zleceniodawcy i pracodawcy, tzn. chce zawrzeć umowę zlecenia lub umowę o pracę 2 osobą przebywającą na urlopie macierzyńskim/rodzicielskim z tytułu zatrudnienia u innego pracodawcy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji interpretacyjnej w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 24 września 2013 r. i uzupełnionym pismem z dnia 7 października 2013 r. przedsiębiorca przedstawił wątpliwość w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym: własnego pracownika przebywającego na urlopie rodzicielskim mającego zawartą z pracodawcą umowę zlecenia, a ponadto w kwestii podlegania ubezpieczeniom społecznym osoby wykonującej umowę zlecenia, przebywającej na urlopie rodzicielskim z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u innego pracodawcy oraz osoby świadczącej na rzecz wnioskodawcy pracę na podstawie umowy o pracę, przebywającej na urlopie rodzicielskim z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z innym pracodawcą, a do wniosku została dokonana jedna opłata, Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoznał wniosek w zakresie pierwszego zagadnienia.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym zostały zawarte w przepisach ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie, z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r., Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) urlop rodzicielski przysługuje w wymiarze 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Warunkiem nabycia do mego prawa jest bezpośrednio wcześniejsze wykorzystanie dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Mogą z niego korzystać oboje rodzice, przy czym łączny wymiar ich urlopów nie może przekraczać 26 tygodni. Ponadto w myśl art. 184 tej ustawy za czas urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach i warunkach określonych odrębnymi przepisami.

W myśl art. 9 lit. 1c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zleceniobiorcy, spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Osoby te mogą jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu zawartej umowy zlecenia.

W konsekwencji, osoba wykonująca umowę zlecenia na rzecz własnego pracodawcy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego w związku z przebywaniem na urlopie rodzicielskim z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, podlega z tytułu umowy zlecenia ubezpieczeniom społecznym wyłącznie dobrowolnie.

Biorąc powyższe pod uwagę. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w przedmiocie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu rzeczonej umowy zlecenia wykonywanej w okresie przebywania na urlopie rodzicielskim.

Równocześnie należy wskazać, że, biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyzna) mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania. Ponadto Oddział podkreśla, iż wiążące interpretacje w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej mogą zostać wydane wyłącznie w zakresie określonym w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przypadku, gdy wniosek o wydanie pisemnej interpretacji zostanie złożony w sprawie nie odnoszącej się do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę w jego indywidualnej sprawie daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Zakład obowiązany jest odmówić wydania takiej interpretacji.

Powyższy katalog zawarty w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obejmuje kwestie związane z obowiązkiem świadczenia daniny publicznej, w tym składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, natomiast nie obejmuje spraw związanych ze świadczeniami wypłacanymi z ubezpieczeń, w tym m.in. ustalania prawa i wysokości zasiłku rodzicielskiego. Zasiłki wypłacane z ubezpieczeń społecznych składają się na kompleksowy system pieniężnej pomocy ubezpieczeniowej, obejmujący poszczególne etapy sytuacji pracownika spowodowanej np. chorobą lub urodzeniem i wychowaniem dzieci. W konsekwencji po stronie przedsiębiorcy nie powstaje obowiązek świadczenia daniny publicznej w tym zakresie.

Biorąc powyższe pod uwagę. Zakład odmówił wydania pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w sprawie możliwości dodatkowego zatrudnienia w formie umowy zlecenia w trakcie trwania urlopu rodzicielskiego, oraz w kwestii wpływu dodatkowego zatrudnienia na prawo do zasiłku rodzicielskiego i jego wysokość.

Jednocześnie Oddział informuje, iż odmowa wydania pisemnej interpretacji nie pozbawia prawa do występowania w powyższym zakresie do właściwego terytorialnie Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o udzielenie wyjaśnień w zwykłym trybie administracyjnym.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.