WPI/200000/451/1285/2013 - Wynagrodzenie członka zarządu a składki na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 17.09.2013 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego z tytułu pełnienia, na podstawie powołania uchwałą wspólników, funkcji członka zarządu spółki.

W dniu 17 września 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) Inspektorat (...) wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, że umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością została podpisana w dniu (...) 10.2009 r. i wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 12.2009 r. Na dzień dzisiejszy spółka posiada dwóch wspólników, z których jeden, na zasadzie powołania, od dnia 12 kwietnia 2013 r. pełnił funkcję prezesa zarządu spółki i nie otrzymuje wynagrodzenia z tytułu pełnienia tej funkcji. Obecnie wspólnicy spółki zadecydowali, że od miesiąca 10.2013 r. prezes zarządu będzie otrzymywał comiesięczne wynagrodzenie z tytułu pełnienia wspomnianej funkcji. Kwota wynagrodzenia będzie ustalana wspólnie przez prezesa zarządu oraz pełnomocnika spółki powołanego uchwałą wspólników do reprezentowania spółki w umowach z członkami zarządu.

Zdaniem spółki, wskazane wynagrodzenie nie będzie podlegało składkom ZUS, gdyż członek zarządu działając na podstawie powołania (czyli na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników), otrzymuje wynagrodzenie, które nie podlega składkom ZUS. Powołanie nie jest tytułem ubezpieczeniowym w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.). Ponadto jeżeli podstawą wypłacania wynagrodzenia jest powołanie (bez zawierania konkretnej umowy) nie powstaje obowiązek opłacania składek ZUS, gdyż w katalogu zawartym w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie zostało wymienione powołanie. Tym samym członek zarządu świadczący swoje usługi na podstawie powołania nie będzie podlegał składkom ZUS.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o kapitałowym charakterze, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z o.o. realizuje zarząd spółki. Jego kompetencje określone są generalnie jako prowadzenie spraw i reprezentacja.

W myśl art. 201 § 4 powołanej powyżej ustawy - Kodeks spółek handlowych - członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność prawna stanowi bowiem oświadczenie woli spółki, mocą którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy nie. Podstawą pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług jak też jedynie powołanie uchwałą zgromadzenia wspólników.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, uzależniając zaistnienie tegoż obowiązku nie od finansowego wymiaru pełnionej funkcji a od formy, w jakiej został mianowany na stanowisko członek zarządu. Powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osoby pełniącej funkcję członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę).

Obowiązek opłacania składek wynika z podstawy prawnej wykonywania zarządu. W rezultacie samo powołanie - na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych - na stanowisko członka zarządu spółki nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Również sam fakt osiągania wynagrodzenia nie rodzi obowiązku opłacania składek, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz obowiązującego stanu prawnego wynika, iż członek zarządu powołany do pełnienia funkcji wyłącznie uchwałą wspólników nie podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Ponadto w sytuacji gdy funkcja członka zarządu pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego to pomimo pobierania wynagrodzenia z tego tytułu, wynagrodzenie tonie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W konsekwencji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 29 sierpnia 2013 r. w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego z tytułu pełnienia na podstawie powołania uchwałą wspólników funkcji członka zarządu.

Jednocześnie Oddział podkreśla, iż wskazane przez wnioskodawcę rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określa składniki wynagrodzenia osób wskazanych w § 5 tegoż rozporządzenia, w tym pracowników i osób świadczących pracę na podstawie umów zlecenia, podlegające wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Powyższy akt prawny nie odnosi się do podlegania ubezpieczeniom, a w szczególności nie wskazuje tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji powyższe rozporządzenie nie może mieć zastosowania do ustalenia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za osobę powołaną uchwalą zgromadzenia wspólników do pełnienia funkcji członka zarządu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzanego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.