WPI/200000/451/1231/2013 - Ustalenie tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych dla żony wnioskodawcy, z którą zawarł umowę zlecenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 30.08.2013 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie ustalenia tytułu do obowiązkowy eh ubezpieczeń społecznych dla żony wnioskodawcy, z którą zawarł umowę zlecenia.

W dniu 30 sierpnia 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż od 2000 r. prowadzi działalność gospodarczą związaną ze sprzedażą detaliczną żywności prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach, Wnioskodawca, od stycznia bieżącego roku, zatrudnia żonę na podstawie umowy zlecenia, z którą pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym. Żona wnioskodawcy zajmuje się metkowaniem i układaniem towaru na stoisku handlowym. Tytułem do ubezpieczenia jest wykonywana umowa zlecenia, a wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie stawki godzinowej.

Wnioskodawco podnosi, \i zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy systemowej w związku z art. 5 pkt 24 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wynika, że pracownik spełniający kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w art. 8 ust. 11 ustawy systemowej dla celów ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego traktowany jest jako osoba współpracująca, a nie jako pracownika (za wyjątkiem pracownika zatrudnieniowego na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego). Wykonywanie pracy na podstawie odpłatnej umowy zlecenia, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - stanowi odrębny tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, Jednocześnie, zarówno w ustawie systemowej, jak i w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w odniesieniu do zleceniobiorców brak jest przepisu analogicznego do tego, który zawarty jest w art. 8 ust. 2 ustawy systemowej w odniesieniu do pracowników. Zdaniem wnioskodawcy, prowadzi to do wniosku, że brak jest podstaw prawnych do traktowania do celów ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia jako osoby współpracującej, nawet jeżeli spełnia ona kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w art. 8 ust. 11 ustawy systemowej.

W przedstawionym stanie faktycznym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy żona wnioskodawcy zatrudniona na podstawie umowy zlecenia może być traktowana do ubezpieczeń jak zleceniobiorca i czy z tego tytułu winne być opłacane składki na ubezpieczenia społeczne.

Zdaniem wnioskodawcy, żona zatrudniona w firmie męża na podstawie umowy zlecenia nie będzie traktowana do ubezpieczeń jak osoba współpracująca lecz jak zleceniobiorca, w konsekwencji czego z tytułu umowy zlecenia winny być opłacane obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wnioskodawca powołuje się na art. 8 ust. 1, 2 i 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych traktowany jest jak osoba współpracująca. Wnioskodawca stwierdza, że powyższego zapisu nie stosuje się w przypadku stanów cywilnoprawnych, co należy rozumieć, iż w przypadku zawarcia umowy zlecenia z żoną powstaje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne nic jak za osobę współpracującą, ale jak za zleceniobiorcę.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

W myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2013 r. - Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz. podstawy wymiaru tych składek. Powyższe oznacza, ze wiążące interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do wskazanych w cytowanym przepisie spraw,

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 i 4 powołanej powyżej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami oraz osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 powołanej ustawy - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Natomiast stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

W myśl art. 18 ust. 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Zatem, w przypadku zawarcia przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą umowy zlecenia z osobami, o których mowa w art. 8 ust. 11 ustawy, powstanie wobec nich obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania umowy zlecenia. Brak jest bowiem w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w odniesieniu do zleceniobiorców, przepisu analogicznego do tego. jaki zawarty jest w art. 8 ust. 2 ustawy w odniesieniu do pracowników, a wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia stanowi odrębny od współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej tytuł do ubezpieczeń społecznych. Natomiast w przypadku zawarcia następnie z tymi osobami umów o pracę zostaną one objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem pozostawania nadal przez te osoby we wspólnym gospodarstwie domowym.

Uwzględniając powyższe, Oddział uznał stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe. z uwagi na fakt, iż żona wnioskodawcy, z którą zawarł umowę cywilnoprawną, będzie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jak zleceniobiorca. W konsekwencji, po stronie wnioskodawcy jako zleceniodawcy powstaje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,

Jednocześnie, biorąc pod uwagę treść powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w konsekwencji - oparciu o art. 66 ust. 5 1 i 2 z dnia 14 czerwca 1960 r., Kodeks postępowania administracyjnego tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267) zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia, uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1999 o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.