WPI/200000/43/995/2017 - Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w związku z udostępnieniem pracownikowi lokalu mieszkalnego.

WPI/200000/43/995/2017

Dare identyfikacyjne wnioskodawcy:

NIP:

KRS:

DECYZJA Nr 995 / Z017

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2OO4 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2Ol6 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2Ol6 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 16 sierpnia 2Ol7 r. przez przedsiębiorcę w sprawie ustalenia podstawy wymiaru

składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w związku z udostępnieniem pracownikowi lokalu mieszkalnego.

W dniu 16 sierpnia 2Ol7 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy o wydanie pisemnej

interpretacji przepisów w trybie art, 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Wnioskodawca wskazał, iż zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę. Miejsce wykonywania obowiązków służbowych określone zostało jako: ul.

Oprócz świadczeń płacowych wynikających z umowy o pracę, z uwagi, ie pracownik dotychczas miał inne miejsce zamieszkania niż tj., Spółka

gwarantuje/udostępnia pracownikowi mieszkanie do wyłącznego zamieszkania. Mieszkanie to nie jest własnością Spółki, a jedynie jest wynajmowane z rynku prywatnego na następujących zasadach;

- czynsz najmu 2 400,00 zł (słownie: dwa tysiące czterysta) piatny do 5 -tego dnia miesiąca (podstawa prawna § 4 ust. 1 umowy najmu),

- miesięczny ryczałt opłat eksploatacyjnych (w które wchodzą opłaty: z tytułu administrowania nieruchomością budynkową, wywóz i usuwanie śmieci i nieczystości, centralne ogrzewanie + ciepła woda użytkowa, zimna woda) w szacunkowej kwocie sumarycznej 510,00 zt (słownie pięćset złotych) (podstawa prawna § 4 ust. 8 umowy najmu). Ww koszty w żaden sposób nie są samodzielnie, chociażby częściowo pokrywane przez pracownika.

Istotnym jest również, że w aktach wewnętrznego prawa pracy obowiązującego w Spółce nie ma wskazanych zasad określania wartości pieniężne) świadczeń w naturze ustalanej jako stosowny ekwiwalent pieniężny.

W świetle wyżej opisanego stanu faktycznego Spółka posiada wątpliwość co do ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu sfinansowania pracownikowi kosztów wynajmu, mianowicie:

- czy podstawą wymiaru naliczania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy,

- czy podstawą wymiaru naliczania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych z wyraźnym wyłączeniem opłaty z tytułu administrowania nieruchomością budynkową, natomiast powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy (zdublowanie opłaty, bowiem takowa znajduje się również w czynszu określonym według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy).

Z danych uzyskanych przez Spółkę wynika (dane uzyskane z Zasobu Mieniem Komunalnym i, że za udostępnione pracownikowi mieszkanie (metraż 52,54 zł, lokalizacja:), przewidywany czynsz (bez opłat za media tj. gaz, prąd, ogrzewanie,) wyniósłby ok, 399, 30 zł (słownie: trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i trzydzieści groszy), wyliczony w następujący sposób: metraż mieszkania x stawka bazowa, która na dzień sporządzenia niniejszego wniosku wynosi 7,60 zł (52,54 m² x 7,60).

Natomiast z danych przekazanych od Wynajmującego wynika, że opłata z tytułu administrowania nieruchomością budynkową wliczona w kwocie miesięcznego ryczałtu opłat eksploatacyjnych określona jest na kwotę 170,74 zł (słownie sto siedemdziesiąt złotych i siedemdziesiąt cztery grosze).

Zatem Spółka wskazuje, że w przypadku przyjęcia, iż:

- podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, kwota będzie określona w wysokości 909,30 zł (słownie: dziewięćset dziewięć złotych i trzydzieści groszy),

- podstawą wymiaru naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych z wyraźnym wyłączeniem opłaty z tytułu administrowania nieruchomością budynkową, natomiast powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy (zdublowanie opłaty, bowiem takowa znajduje się również w czynszu określonym według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy), kwota będzie określona w wysokości 738,53 zł (słownie: siedemset trzydzieści osiem złotych i pięćdziesiąt sześć groszy). W ocenie Spółki w niniejszej sprawie prawidłowe stanowisko powinno uwzględniać 2 ww. zaprezentowany model tj. podstawą wymiaru naliczania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych z wyrainym wyłączeniem opłaty z tytułu administrowania nieruchomością budynkową (podstawa prawna § 1 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia - zapłata za pracodawcę podstawowych opłat za media w wynajmowanej i udostępnionej pracownikowi do wyłącznego zamieszkania nieruchomości, stanowi dla pracownika bezpośrednią korzyść, którą zgodnie z ww. regulacją prawną, jak regulacją prawną zawarta w ustawie z dnia 26 lipca I99lr.

0 podatku dochodowym od osób fizycznych, tym samym kwalifikować należy jako przychód ze stosunku pracy), zatem kwota 339,26 zt (słownie: trzysta trzydzieści dziewięć złotych

1 dwadzieścia sześć groszy), natomiast powiększona o kwotę czynszu określonego według

zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, zatem 399,3Ozt (słownie: trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i trzydzieści groszy){podstawa prawna § 1 w zw. z § 3 pkt 3 lit. c rozporządzenia - w ocenie Spółki czynsz naliczany ramach udostępnianych mieszkań komunalnych z uwagi, że jest płatny do właściciela, jakim jest jednostka samorządu terytorialnego zawiera w swej wartości opłaty za administrowanie nieruchomością (przykładowo dotyczące opłat za prowadzenie rachunku bankowego, ubezpieczenie nieruchomości, wynagrodzenie za udostępnienie itp.). W ocenie Spółki przyjęcie, że podstawą wymiaru naliczania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych bez wyraźnego wyłączenia opłaty z tytułu administrowania nieruchomością budynkową, powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, zatem w przedmiotowej sprawie kwota 909,30 zł (słownie: dziewięćset dziewięć złotych i trzydzieści groszy), nie zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Spółki, przyjęcie takiego modelu mogłoby spowodować nieuzasadnione zdublowanie/2więk5zenie podstawy wymiaru naliczania

składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bowiem jak już wcześniej wskazano opłata z tytułu administrowania nieruchomością budynkowa znajduje się również w czynszu określonym według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie,

a w miastach w danej dzielnicy}.

Zgodnie z przywołaną w stanie faktycznym regulacją prawną tj. § 3 pkt 3 lit. c rozporządzenia wyraźnie wskazano, że w przypadku gdy wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się w przypadku braku uregulowania powyższych kwestii w aktach wewnętrznego prawa pracy, dla lokali własnościowych oraz domów stanowiących własność prywatną - w wysokości czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy. W ocenie Spółki czynsze płatne na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, których wartość określona

i limitowana jest zgodnie z literą (ustawa o gospodarce nieruchomościami, ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, jak również akta prawa miejscowego), uwzględniają w swej wartości wszelkie należności z tytułu administrowania nieruchomością budynkową tzw, opłat zależnych,

kwalifikowanych jako pieniądze przeznaczane na pensje zarządcy (w tym przypadku bezpośredniego właściciela nieruchomości będącego zarazem zarządcą), utrzymanie budynku mieszkalnego, ubezpieczenie posesji, prowadzenie konta dla nieruchomości, usługi sprzątania drobnych remontów i usuwanie usterek. Na uzasadnienie ww. wykładni Spółka wskazuje, iż zgodnie z art. 2 ust. 8a ustawy z dnia 21 czerwca 2OOlr. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu, przez wydatki związane z utrzymaniem lokalu należy rozumieć wydatki, ustalane proporcjonalnie do powierzchni użytkowej lokalu w stosunku do powierzchni użytkowej wszystkich lokali w danym budynku, obciążające właściciela, obejmujące: opłatę za użytkowanie wieczyste gruntu, podatek od nieruchomości oraz koszty:

W przypadku najmu mieszkania komunalnego najemca oprócz czynszu ustalonego, zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, jak również aktami prawa miejscowego i wpisanego w treść umowy najmu, nie ponosi żadnych innych opłat na rzecz wynajmującego (jednostki samorządu terytorialnego).

Niemniej jednak, spółka nie może wykluczyć, że zaprezentowane przez nią stanowisko jest błędne. Stąd też pojawiła się konieczność rozstrzygnięcia następującego zagadnienia: czy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, czy też podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest kwota ryczałtu miesięcznych opłat eksploatacyjnych z wyraźnym wyłączeniem opłaty z tytułu administrowania nieruchomością budynkową, natomiast powiększona o kwotę czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej okolicy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności r)ic przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - zobligowany jest jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska oraz dokonanej przez przedsiębiorcę oceny przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne mających zastosowanie na tle zaistniałego zdarzenia przyszłego tak, by umożliwić przedsiębiorcy prawidłowe wypełnianie spoczywających na nim obowiązków nałożonych prawnie w tym zakresie.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia I998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2Ql6 r. poz. 936 z późn. zm.j.

Stosownie do treści art. 18 ust, 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art, 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca I99lr. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2Ol6 r. poz. 2032 z późn. zm.j z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia I997 r. Ordynacja podatkowa (t,j, Dz.U. z 2Ol7 r. poz, 201 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy, że opisane świadczenie, stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia I998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Za przychody ze stosunku pracy uważa się; wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu udostępnionego pracownikowi lokalu mieszkalnego nie została wymieniona w ww. rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Jako przychód podlegający wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne - udostępnianie lokalu mieszkalnego jest świadczeniem w naturze, które stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,

Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia I998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w przepisach o wynagradzaniu, a w razie ich braku:

1) Jeżeli przedmiotem świadczeń są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności

gospodarczej pracodawcy - według cen stosowanych wobec innych odbiorców niż pracownicy,

2) Jeżeli przedmiotem świadczeń są rzeczy lub usługi zakupione przez pracodawcę - według

cen ich zakupu,

3| Jeżeli przedmiotem świadczenia jest udostępnianie lokalu mieszkalnego:

a) dla lokali spółdzielczych typu lokatorskiego i własnościowego - w wysokości czynszu

obowiązującego dla tegα lokalu w danej spółdzielni mieszkaniowej,

b) dla lokali komunalnych - w wysokości czynszu wyznaczonego dla tego lokalu w danej

spółdzielni mieszkaniowej,

c) dla lokali własnościowych, z wyłączeniem wymienionych w lit, a), oraz domów

stanowiących własność prywatną - w wysokości czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy,

d) dla lokali w hotelach - w wysokości kosztu udokumentowanego rachunkami przez

hotel.

Z opisu stanu faktycznego procedowanego wniosku wynika, iż Wnioskodawca udostępnia pracownikowi mieszkanie, które nie jest własnością Spółki lecz jest wynajmowane z rynku prywatnego, a stroną umowy najmu, jest sam pracodawca. Ponadto, Wnioskodawca w obowiązujących przepisach wewnętrznych nie określił wysokości ekwiwalentu pieniężnego z tytułu wynajęcia mieszkania, co oznacza, iż wartość świadczenia w naturze uwzględnia się w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości ustalonej na podstawie z § 3 pkt 2 i 3 ww. rozporządzenia.

W konsekwencji powyższego, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi pełne wynagrodzenie pracownika przed potrąceniem kosztów wynajmu lokalu (wynikających z § 3 pkt 2) oraz pełna kwota czynszu, określona w § 3 pkt 3 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z którym wartość pieniężną świadczeń w naturze dla lokali własnościowych należy określać w wysokości czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych w danej dzielnicy miasta.

Zgodnie z powołanym przepisem, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu sfinansowania przez Spółkę swojemu pracownikowi kosztów wynajmu mieszkania nie będzie kwota wynajmu, tylko kwota będąca równowartością czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych w dzielnicy gdzie to mieszkanie się znajduje oraz koszty związane z użytkowaniem mieszkania według cen ich zakupu.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 16 sierpnia 2Ol7 r., w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w związku z udostępnieniem pracownikowi lokalu mieszkalnego.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego prze: Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. S ustawy z dnia 2 lipca 2OO4 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.