WPI/200000/43/981/2018

Na podstawie art, 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 650 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 sierpnia 2018 r. przez Przedsiębiorcę (...)

* za nieprawidłowe w sprawie dotyczącej wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Pracowników wartości świadczeń z zakresu medycyny pracy na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w sytuacji gdy ww. świadczenia nie będą stanowić przychodu ze stosunku pracy,

* za nieprawidłowe w sprawie dotyczącej wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Zleceniobiorców wartości świadczeń z zakresu medycyny pracy na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w sytuacji gdy ww. świadczenia nie będą stanowić przychodu z działalności wykonywanej osobiście.

W dniu 22 sierpnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy (...) o wydanie interpretacji indywidualnej. Powyższy wniosek został uzupełniony w dniu 5 września 2018 r.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza zawrzeć umowę o świadczenie usług medycznych z Centrum Medycznym Enel Med dla swoich pracownikowi zleceniobiorców. Na rzecz uprawnionych beneficjentów będą świadczone dwa rodzaje usług:

Udział w programie będzie dobrowolny. Abonament będzie miał charakter ryczałtowy, opłacany co miesiąc niezależnie od liczby i charakteru świadczeń, z których będą rzeczywiście korzystali pracownicy i zleceniobiorcy. Koszty abonamentu zostaną określone w taki sposób, że za usługi określone w pierwszej grupie, dotyczące medycyny pracy, odpłatność będzie wynosiła około (...) PLN miesięcznie na jednego beneficjenta i koszty będzie ponosiła spółka, zaś za usługi indywidualne i świadczone na rzecz członków rodzin, będą płacili pracownicy i zleceniobiorcy. Kwoty indywidualne będą potrącane z wynagrodzenia pracownika, a w przypadku braku możliwości potrącenia, będą wpłacane do kasy spółki. Opłaty za usługi indywidualne mogą być zróżnicowane w zależności od rodzaju wybranego pakietu i pracownik w całości opłaci tylko tę część pakietu, która dotyczy usług indywidualnej, specjalistycznej opieki medycznej. Pakiety dla członków rodzin nie zawierają części medycyny pracy i w całości będą finansowane przez pracownika.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy od części pakietów medycznych, dotyczących usług z zakresu medycyny pracy, do których zapewnienia pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów Kodeksu pracy i innych ustaw, należy opłacać składkę na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

W ocenie wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, wartość części pakietu, która dotyczy obowiązkowej profilaktyki w zakresie medycyny pracy nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Swoje stanowisko Wnioskodawca wywodzi z faktu, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, § 2 ust. 1 pkt 6, podstawy wymiaru składek nie stanowi: "wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra ", Dodatkowo Wnioskodawca stwierdził, że składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne nie opłaca się od świadczeń z zakresu medycyny pracy, które korzystają ze zwolnienia z opłacania podatku dochodowego a zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f. "profilaktyczna opieka zdrowotna, przysługująca na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, są wolne od podatku dochodowego".

Wnioskodawca w uzupełnieniu do złożonego wniosku, wskazał, iż jego wątpliwość dotyczy wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń rzeczowych w postaci usług z zakresu medycyny pracy, do zapewnienia których pracodawca jest zobowiązany na podstawie odrębnych przepisów i dotyczy zarówno pracowników, jak i osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia. Jednocześnie Wnioskodawca poinformował, że wartość świadczeń z zakresu medycyny pracy nie będzie stanowić przychodu ze stosunku pracy dla pracowników, a dla osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia nie będzie stanowić przychodu z działalności wykonywanej osobiście.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji, Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1509) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 powołanej powyżej ustawy, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Natomiast, art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy stanowi, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Natomiast, w myśl art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników oraz zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Należy w tym miejscu podkreślić, iż zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2010 r., przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Nie każde jednak wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wymienione w § 2-4 tegoż rozporządzenia, przewidziane dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę znajdzie zastosowanie do umów zlecenia.

Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek m.in. na te ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub jako przychód zleceniobiorcy z działalności wykonywanej osobiście z tytułu umowy zlecenia.

Rzeczony przychód, w odniesieniu do wartości świadczeń z zakresu medycyny pracy nie został przez Wnioskodawcę zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz jako przychód zleceniobiorcy z działalności wykonywanej osobiście - co wynika z treści pisma złożonego dnia 5 września 2018 r., stanowiącego odpowiedź Wnioskodawcy na wezwanie Zakładu.

W tym miejscu należy podkreślić, iż przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w oparciu o które Wnioskodawca upatruje nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne świadczeń, o których mowa we wniosku, mają zastosowanie wyłącznie do świadczeń, które stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy. W świetle § 2 ust. 1 pkt 6 podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią przychody będące wartością świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Jeśli więc określone świadczenie, zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy, nie stanowi przychodu ze stosunku pracy lub przychodu z działalności wykonywanej osobiście, tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie, to przepisy ww. rozporządzenia nie mają zastosowania w odniesieniu do takiego świadczenia. Zatem, nie można takiego świadczenia wyłączyć z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r.

Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w przypadku zleceniobiorców jako przychód z działalności wykonywanej osobiście, także w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem wartości świadczeń z zakresu medycyny pracy, do których zapewnienia pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów Kodeksu pracy i innych ustaw, dla pracowników oraz zleceniobiorców nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, skoro nie stanowią przychodu w przypadku pracowników z tytułu stosunku pracy i w przypadku zleceniobiorców z działalności wykonywanej osobiście.

Mając na uwadze powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy (...) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 sierpnia 2018 r., uzupełnione w dniu 5 września 2018 r.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 34 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.