WPI/200000/43/963/2015 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy wartości mleka, jako wartości finansowanych przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 sierpnia 2015 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy wartości mleka, jako wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków - udostępnionego pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 190,00 zł.

W dniu 24 sierpnia 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek spółki: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarcza i zatrudnia pracowników na umowę o prace. Zamierza dobrowolnie, nie będąc zobowiązany przez przepisy prawa - w szczególności przez przepisy o bezpieczeństwie i higienie pracy finansować w całości mleko o wartości nie przekraczającej kwoty 190,00 zł miesięcznie na pracownika. Wnioskodawca zamierza finansować mleko z własnych środków obrotowych przyznając je uprawnionym pracownikom w związku z występującymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia na określonych stanowiskach pracy. Pracownik uprawniony będzie wyłącznie do otrzymania świadczenia rzeczowego tj. mleka bez możliwości zamiany na ekwiwalent pieniężny. Realizacja zakupu mleka oraz jego wydanie pracownikom będzie dokonywana w placówce gastronomicznej (tekst jedn.: stołówce przyzakładowej) znajdującej się na terenie Spółki tj. biurowcu a prowadzonej przez podmiot zewnętrzny. Mleko wydawane będzie pracownikom do spożycia wyłącznie w dniach świadczenia pracy i spożywane będzie w pomieszczeniach firmy (jadalnie na wydziałach) lub w stołówce prowadzonej na terenie Spółki bez możliwości wyniesienia go ze Spółki do domu. Wartość otrzymywanego przez pracownika mleka będzie stanowiła przychód pracownika uzyskany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy - w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy.

Wnioskodawca powziął wątpliwość: czy wartość mleka podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek, jako wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190,00 zł, stosownie do § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. nr 161 poz. 1106 z późn. zm. Dalej: Rozporządzenie)?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

W ocenie Spółki, mleko spełnia warunki przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia, a w konsekwencji jego wartość powinna być wyłączona z podstawy wymiaru składek. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zawarte są m.in. w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm. dalej USUS) oraz Rozporządzeniu. Stosownie do przepisów USUS podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnionych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 złotych. Skorzystanie z powołanego powyżej zwolnienia wymaga spełnienia łącznie trzech warunków.

1. Dofinansowania przez pracodawcę posiłków dla pracowników.

2. Braku możliwości otrzymania ekwiwalentu z tego tytułu.

3. Zachowania limitu 190.00 zł miesięcznie.

Wnioskodawca wskazuje, że w przypadku opisanym przez Spółkę w zapytaniu warunki skorzystania ze zwolnienia zostaną spełnione.

Warunek 1 - Dofinansowania przez pracodawcę posiłków dla pracowników. Omawiany przepis obejmuje każdą sytuację, w której pracodawca na własny koszt przekazuje pracownikom żywność. Udostępnienie pracownikowi posiłku może przybrać różne, a regulacja ustawowa nie zawiera definicji pojęcia "posiłek". Wnioskodawca zwraca uwagę, że zgodnie ze słownikową definicją pojęcia "posiłek" jest to pożywienie jedzone dla zaspokojenia głodu, jedzenie czegoś. Niewątpliwie zatem przekazanie pracownikowi mleka na koszt pracodawcy, którego spożycie będzie mogło nastąpić w placówce gastronomicznej (stołówce przyzakładowej) znajdującej się na terenie Spółki tj. w biurowcu prowadzonej przez podmiot zewnętrzny lub w pomieszczeniach firmy (jadalnie na wydziałach) w przerwach pomiędzy wykonywaniem pracy bez możliwości wyniesienia go ze Spółki do domu, wypełnia przesłankę finansowania przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom, a tym samym, spełnia pierwszy warunek umożliwiający wyłączenie z podstawy wymiaru składek wartości sfinansowanych przez pracodawcę posiłków.

Warunek 2 - Braku możliwości otrzymania ekwiwalentu z tego tytułu. Drugim ustawowym warunkiem jest to. aby pracownik który nie skorzystał z posiłku nie nabył prawa do ekwiwalentu z tego tytułu. W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że ekwiwalent rozumiany jako rzecz równa innej wartością. Ekwiwalent pieniężny zaś to równowartość danej rzeczy wyrażona w pieniądzu. Oznacza to, że pracownikowi który nie skorzystał ze spożycia mleka tj. nie otrzymał posiłku nie zostaną wypłacone środki pieniężne, ani nie uzyska on innego świadczenia w zamian. Jest to bardzo istotny element regulacji, która zakłada, że wyłącznie środki przeznaczone przez pracodawcę na nabycie przez pracowników posiłków (zaspokojenie potrzeb żywieniowych) i w taki właśnie sposób spożytkowane mogą korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z Regulaminem Pracy i wydanym na jego podstawie Zarządzeniem oraz intencją Spółki mleko wydawane będzie pracownikom do spożycia wyłącznie w dniach świadczenia pracy i spożywane będzie w pomieszczeniach firmy (jadalnie na wydziałach) lub w stołówce prowadzonej na terenie Spółki bez możliwości wyniesienia go ze Spółki do domu i zamiany na ekwiwalent pieniężny. Pracownik, który zapozna się z treścią Zarządzenia, zobowiązuje się do jego przestrzegania, a tym samym do spożycia mleka zgodnie z zasadami określonymi w Zarządzeniu, a zatem drugi warunek skorzystania ze zwolnienia będzie spełniony.

Warunek 3 - Przestrzeganie limitu zwolnienia do 190,00 zł miesięcznie. Kwota wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może przekraczać 190.00 zł miesięcznie. Oznacza to, że jeżeli pracownik otrzyma w danym miesiącu posiłki na kwotę przekraczająca miesięcznie 190,00 zł to wówczas tylko kwota do tej wysokości będzie korzystała z wyłączenia z podstawy wymiaru składek, a nadwyżka podlegać będzie składkom na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Na Spółce ciąży obowiązek ustalenia, czy ustawowy limit jest przestrzegany. W przypadku Spółki zwolnieniem objęta będzie jedynie ustawowa kwota do 190.00 zł miesięcznie, co znajdzie odzwierciedlenie w Zarządzeniu, a tym samym trzeci warunek skorzystania ze zwolnienia będzie spełniony.

Wnioskodawca, mając na względzie powyższe, wskazuje, że w przypadku Spółki wszystkie warunki zwolnienia dofinansowania posiłków zostaną spełnione, a zatem w ocenie Spółki, wartość mleka do limitu 190.00 zł miesięcznie winna być wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stosownie do § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymian składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe W myśl § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączona jest wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnionych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 złotych.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż przepis § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowi wyjątek od zasady uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe każdego przychodu uzyskiwanego przez pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tak więc podlega ścisłej wykładni.

W zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku z dnia 18 sierpnia 2015 r., Przedsiębiorca poinformował, iż w związku z występującymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia na określonych stanowiskach pracy zamierza pracownikom zatrudnionym na tych stanowiskach finansować świadczenie rzeczowe tj. posiłek w postaci mleka, bez możliwości zamiany go na ekwiwalent pieniężny, który będzie wydawany w placówce gastronomicznej znajdującej się na terenie Spółki, a jego wysokość nie przekroczy miesięcznie kwoty 190 złotych.

Mając na uwadze treść złożonego w dniu 24 sierpnia 2015 r. wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w tym opis zdarzenia przyszłego i własne stanowisko w sprawie oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy wartości mleka, jako wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków - udostępnionego pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 190,00 zł.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.