WPI/200000/43/955/2014 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości polis ubezpieczenia na życie w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 4 sierpnia 2014 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników Oddziału Spółki wartości polis ubezpieczenia na życie w części finansowanej przez pracodawcę.

W dniu 4 sierpnia 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...) reprezentowanego przez pełnomocników: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej co do obowiązku opłacania składek przez (...).

Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym pismem z dnia 22 sierpnia 2014 r. (wpływ do Oddziału w dniu 28 sierpnia 2014 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż z dniem (...) 2010 r. doszło do połączenia kilkunastu spółek należących do grupy kapitałowej (...) poprzez przejęcie tych spółek przez (...).

W związku z przejęciem, zmieniła swoją dotychczasową nazwę na (...).

Równocześnie ze spółki (...) na bazie pracowników i majątku spółek przejmowanych, zostały wydzielone oddziały mające status odrębnych pracodawców, w tym (...)

Obecnie Oddział zapewnia pracownikom ochronę ubezpieczeniową i z własnych środków w całości opłaca za pracowników składki na grupowe ubezpieczenie pracownicze tzw. polisy ubezpieczeniowe na życie oraz polisy indywidualnego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (ubezpieczenie jest dobrowolne na wniosek pracownika z możliwością wyboru danego ubezpieczenia bądź posiadania obu ubezpieczeń na życie).

Wnioskodawca w piśmie z dnia 22 sierpnia 2014 r. wskazał ponadto, iż koszty zakupu powyższych ubezpieczeń pracowniczych stanowią przychód pracownika w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dalej Wnioskodawca wskazał, ze Oddział jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej składki ZUS), odprowadza składki na te ubezpieczenia od wartości polis ubezpieczeniowych na życie oraz od polis indywidualnego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym.

Pracodawca w uzgodnieniu ze stroną społeczną rozważa wprowadzenie w Oddziale do obowiązującego Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy lub Regulaminu wynagradzania zapisu, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do ochrony ubezpieczeniowej tj. posiadania polisy ubezpieczeniowej na życie oraz polisy indywidualnego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (grupowe ubezpieczenie pracownicze) na określonych poniżej zasadach.

Przystąpienie do ubezpieczenia będzie dobrowolne na wniosek pracownika z możliwością wyboru danego ubezpieczenia bądź posiadania obu opisanych polis. Grupowym ubezpieczeniem pracowniczym objęci będą pracownicy, którzy zadeklarują chęć przystąpienia do danego ubezpieczenia Zachowana będzie dowolność w wyborze danego ubezpieczenia bądź możliwość posiadania obu ubezpieczeń, Po dokonaniu zmian w ZUZP lub Regulaminie wynagradzania pracownik będzie partycypował w kosztach zakupu tych ubezpieczeń (ubezpieczenie na życie oraz indywidualne ubezpieczenie na życie z funduszem kapitałowym) w określonej wysokości, a resztę składki będzie finansował Oddział. Tym samym Oddział zaprzestanie samodzielnie ponosić pełne koszty zakupu opisanych polis ubezpieczeniowych.

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca zwrócił się z zapylaniem, czy w przypadku, gdyby pracownicy zgodnie z nowymi postanowieniami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy lub Regulaminu partycypowali - wnosili choćby symboliczną złotówkę w kosztach uzyskania świadczenia takiego jak ubezpieczenie na życie oraz indywidualne ubezpieczenie na życie z funduszem kapitałowym (dowolność w wyborze danego ubezpieczenia bądź posiadanie obu ubezpieczeń), to czy wartość takich ubezpieczeń (ubezpieczenia) stanowiłaby podstawę do naliczania składek ZUS.

Zdaniem Wnioskodawcy, na pracodawcy nie będzie spoczywał obowiązek naliczania składek ZUS od wartości polis ubezpieczeniowych na życie oraz polis indywidualnego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym przyznanych i opłacanych w sposób, który został przedstawiony w niniejszym wniosku na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, który określa, ze nie stanowią podstawy wymiaru składek "korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania, lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji".

Wnioskodawca uzasadnia swoje stanowisko wskazując, że zgodnie z przytoczonym rozporządzeniem, aby świadczenie nie stanowiło podstawy wymiaru składek, prawo do tego świadczenia powinno stanowić korzyść materialną ze stosunku pracy, wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, udostępnioną przez pracodawcę za częściową odpłatnością. Niewielka dopłata do kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług pozwala bowiem uzyskać efekt, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia tj. zwolnienie od składek części finansowanej przez pracodawcę (choćby stanowiła ona 99% wartości). Spełniony jest bowiem wtedy warunek stosowania tej ulgi - pracodawca kupuje towary lub udostępnia korzystanie z usług po cenie niższej od tej. którą pracownik musiałby uiścić, gdyby nabywał je osobiście (w oderwaniu od zatrudnienia). Jeśli świadczenie na rzecz podwładnego polega na zakupie po cenach niższych niż detaliczne pakietu ubezpieczeń i nie stanowi ono ekwiwalentu pieniężnego, to choć stanowi przychód uzyskiwany ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to jest zwolnione ze składek na mocy wskazanego rozporządzenia. W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlega różnica miedzy ceną nabycia usługi przez pracodawcę, a odpłatnością ponoszoną przez pracownika.

Warunkiem obligatoryjnym, który umożliwia płatnikowi składek skorzystanie z wyłączenia przewidzianego wskazanym wyżej przepisem rozporządzenia, jest partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczeń, o których traktuje przepis. Skoro więc wartość finansowanych świadczeń kwalifikowana jest jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, a zapis o korzyści wynika z przepisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy lub Regulaminu wynagradzania i przewidziana jest częściowa odpłatność pracownika za pakiet świadczeń medycznych, przyjąć należy, iż spełnione zostały warunki ustanowione w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia.

Tym samym korzyści materialne pracownika z tytułu zakupu przez Oddział usług o których mowa we wniosku, po cenach niższych niż detaliczne, nie będą uwzględniane w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Analogicznie, wartość tych świadczeń nie będzie wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe. W myśl bowiem art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, przy czym nie znajduje zastosowania ograniczenie wysokości rocznej podstawy wymiaru składek, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, na płatniku nie będzie zatem spoczywał obowiązek naliczania i odprowadzania składek ZUS od wartości ubezpieczenia pracowniczego przyznanego i opłacanego w sposób, który został przedstawiony we wniosku.

Celem potwierdzenia powyższego stanowiska Wnioskodawca wskazał interpretacje indywidualne Oddziału ZUS w Lublinie z dnia 26 czerwca 2013 r. znak: WPI/200000/451/853/2013 i z dnia 23 stycznia 2014 r. znak WPI/200000/451/1767/2013 oraz Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 13 lutego 2013 r. znak DI/200000/451/64/2013 oraz z dnia 5 kwietnia 2013 r. znak: DI/100000/451/140/2013

Z treści powyższych interpretacji można, zdaniem Wnioskodawcy, wysnuć wniosek, że w sytuacji gdyby Oddział dokonał stosownego zapisu w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy łub Regulaminie wynagradzania w sposób przedstawiony we wniosku, w myśl § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, na płatniku składek nie będzie spoczywał obowiązek naliczania i odprowadzania składek ZUS od ubezpieczenia na Życie i/lub indywidualnego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważy ł, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy - w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu Faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 4 sierpnia 2014 r., przedsiębiorca przedstawił wątpliwości w zakresie dotyczącym nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dwóch rodzajów świadczeń udostępnianych pracownikom: polis ubezpieczenia na życie oraz polis indywidualnego ubezpieczenia na Zycie z funduszem kapitałowym, a do wniosku została dokonana jedna opłata, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając niniejszą decyzję rozpoznał wniosek w zakresie pierwszego zagadnienia dotyczącego nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości przysługujących pracownikom polis ubezpieczenia na życie w części finansowanej przez Oddział Spółki.

Zgodnie z. art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161 poz. 1106 z. późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zakład wskazuje, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe. Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej we wniosku informacji, zgodnie z którą kwota odpłatności finansowana przez pracodawcę stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalne) z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z powyższego wynika, iż aby wartość korzyści materialnej została wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia, powinna przysługiwać pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). Jednocześnie pracownik powinien ponieść część kosztów świadczenia, gdyż jeżeli zostanie ono przekazane przez pracodawcę nieodpłatnie to wskazana kwota będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że pracownicy będą ponosić częściową odpłatność za możliwość korzystania z ochrony ubezpieczeniowej w ramach plisy ubezpieczeniowej na życie, a prawo do korzystania oraz związany z tym obowiązek partycypacji w kosztach będzie wynikać z zapisów zawartych w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy lub Regulaminie wynagradzania. W konsekwencji, wartość udostępnionych pracownikom pracowniczych ubezpieczeń na Zycie w części finansowanej przez pracodawcę nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Biorąc powyższe pod uwagę Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości przysługującego pracownikom Oddziału ubezpieczenia na życie w części finansowanej przez, pracodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego precz Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego precz tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.