WPI/200000/43/941/2017 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.ll. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 lipca 2017 r. przez Pana (...) prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą: (...) w sprawie utrzymania prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w opisanej we wniosku sytuacji.

W dniu 27 lipca 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, że do sierpnia 2016 r. był zatrudniony na umowę o pracę na stanowisku (...) w firmie (...), której wspólnikiem jest (...). Dnia czerwca 2017 r. Wnioskodawca założył działalność gospodarczą i świadczy usługi budowlane (m.in. wykonanie (...). Dalej Wnioskodawca poinformował, że opłaca składki ZUS w wysokości preferencyjnej tzw. "mały ZUS". Przedsiębiorca wskazał następnie, że prowadząc działalność gospodarczą ma propozycję świadczenia usług budowlanych w takim samym zakresie jak na umowę o pracę dla firmy (...) której wspólnikiem jest jego były pracodawca (...).

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy świadcząc usługi budowlane dla firmy (...) straci możliwość opłacania składek w wysokości preferencyjnej tzw. "mały ZUS"?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadcząc usługi dla firmy (...) może on skorzystać z obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, gdzie podstawą jest 30% najniższego wynagrodzenia, ponieważ dwie firmy, których wspólnikiem jest (...); są to inne podmioty gospodarcze, posiadające własny NIP i REGON.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Dodatkowo Zakład wskazuje, że wydając decyzję interpretacyjną dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, nigdy zaś w ramach tego postępowania nie rozstrzyga konkretnej sprawy administracyjnej, w szczególności sprawy spornej ani też nie ustanawia praw i obowiązków. Organ w tym trybie dokonuje jedynie analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa w zakresie wskazanym w treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, w tym również nie bada zakresu prowadzonej działalności i treści zawieranych w jej ramach umów, opierając się na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, natomiast dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Ponadto w myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które:

Zgodnie z przesłanką przedstawioną w punkcie 1, prawa do opłacania składek od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie posiadają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu wskazanej ustawy czyli: pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozostawały wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej lub prowadziły publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Mając na uwadze fakt, że istotą pisemnych interpretacji przepisów nie jest prowadzenie postępowania wyjaśniającego a dokonanie wykładni budzącego wątpliwości Wnioskodawcy przepisu prawa, w niniejszej decyzji Zakład nie weryfikuje spełnienia przez Przedsiębiorcę przesłanki zawartej w art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Przedsiębiorcy dotyczącym dotychczasowego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od "preferencyjnej" podstawy wymiaru.

Druga z przesłanek, której spełnienie uniemożliwia opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne od obniżonej podstawy wymiaru, została zawarta w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Pod pojęciem "byłego pracodawcy", należy w tym wypadku rozumieć każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę. Jednocześnie przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) wskazują, że za pracodawcę należy uznać jednostkę organizacyjną, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Z treści wniosku z 24 lipca 2017 r. wynika, iż Wnioskodawca aktualnie opłaca składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w kwocie nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, natomiast jego wątpliwość dotyczy kwestii utrzymania prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w kwocie nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w sytuacji świadczenia usług na rzecz spółki, w której wspólnikiem jest osoba będąca jednocześnie wspólnikiem w spółce - byłym pracodawcy Wnioskodawcy. Przedsiębiorca wyjaśnił, że opisane spółki stanowią dwa odrębne podmioty gospodarcze, powiązane osobą wspólnika.

W świetle powyższego, należy uznać, że wykonywanie usług na rzecz wskazanej przez Wnioskodawcę spółki, nie będącej jego byłym pracodawcą ale odrębnym podmiotem gospodarczym, nie będzie skutkowało zastosowaniem art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji, w opisanej sytuacji Wnioskodawca nie utraci prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego w danym roku kalendarzowym minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w sprawie utrzymania prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w sytuacji opisanej we wniosku.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.