WPI/200000/43/921/2018

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 24 września 2018 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/921/2018

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 sierpnia 2018 r. przez spółkę:

w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy w związku z wpłatą pracownikom Spółki przez Kasę Urlopową i Wyrównawczą Branży Budowlanej SOKA-BAU (ULAK) ekwiwalentów za niewykorzystany urlop.

UZASADNIENIE

W dniu 7 sierpnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek spółki: o wydanie interpretacji

indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony przez Spółkę pismem z 22 sierpnia 2018 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 29 sierpnia 2018 r.).

Wnioskodawca poinformował, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budownictwa - na terytorium Polski oraz w Niemczech, a w związku z robotami prowadzonymi za granicą czasowo oddelegowuje pracowników na terytorium Niemiec (w umowie o pracę wskazano miejsce pracy za granicą). Pracodawcy polscy oddelegowujący pracowników do pracy na budowy prowadzone na terenie Niemiec zobowiązani są do opłacania składek Kasie Urlopowej ULAK - SOKA-BAU (Kasa Wyrównawcza z Tytułu Urlopu i Wynagrodzenia w Budownictwie). Opłacenie tych składek stanowi podstawę do nabycia przez pracowników polskich prawa do otrzymania urlopu i wynagrodzenia za urlop w takiej samej wysokości jak pracownicy niemieccy. Składki te podlegają zwrotowi przedsiębiorcy w przypadku wykorzystania urlopu w naturze i wypłaty wymaganego wynagrodzenia przez pracodawcę. Jeżeli w trakcie zatrudnienia pracownika w Niemczech nie zostanie mu udzielony urlop, to po

zakończeniu delegowania SOKA-BAU wypłaca mu należne wynagrodzenie za urlop, do którego pracownik nabył prawo w Niemczech, w formie ekwiwalentu za czas urlopu. SOKA-BAU wypłaca ekwiwalent za urlop wypoczynkowy na wniosek pracownika, bezpośrednio na jego konto. Natomiast pracodawcy przekazuje rozliczenie, w którym podaje m.in. datę wypłaty, imię i nazwisko, kwotę brutto świadczenia, kwotę potrąconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w części finansowanej przez pracownika. Wszystkie dane kwotowe wyrażone są w EURO, potrącone składki na ubezpieczenia wykazywane są w jednej kwocie. SOKA-BAU obliczając składki nie dokonuje rozliczenia na poszczególne rodzaje ubezpieczenia. Składki te SOKA-BAU do 31 maja br. przelewał na konto pracodawcy, który je rozliczał w DRA i RCA i wpłacał do ZUS.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że pismem z czerwca 2018 r. SOKA-BAU poinformował Spółkę o zmianie trybu postępowania w zakresie odprowadzania potrąconych składek. Zgodnie z wymienionym pismem od 1 czerwca 2018 r. przy wypłacie ekwiwalentu składka na ubezpieczenie społeczne przypadająca na pracownika będzie odprowadzana do ZUS-u, jako odpowiedniej instytucji ubezpieczeń społecznych. Ponadto SOKA-BAU przekazuje do ZUS "Wykaz ubezpieczonych i wypłaconych im ekwiwalentów w (m-c/rok)". Wykaz ten zawiera m.in.: imię i nazwisko pracownika, datę urodzenia, adres, datę wypłaty, oraz wyrażone w EURO: kwotę brutto wypłaconego świadczenia i łączną kwotę potrąconych przez ULAK składek. SOKA-BAU nie przelicza żadnych kwot na walutę polską, również potrącone składki przelewane są do ZUS w EURO. Dopiero na etapie wpływu środków na konto w ZUS następuje przewalutowanie środków. Informacje dotyczące opisanego powyżej sposobu postępowania i wyliczania składek od ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy zostały potwierdzone przez SOKA-BAU w Niemczech w dniu lipca 2018 r. (e-mail) i _I lipca 2018 r. (telefonicznie).

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz § 2 rozporządzenia. Mając na uwadze literalne brzmienie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (p.d.o.f.), przychodami ze stosunku pracy są wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, bez względu na źródło finansowania tych wypłat. Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie z tytułu niewykorzystanego urlopu, które wypłaciła niemiecka kasa urlopowa (SOKA-BAU) polskiemu pracownikowi oddelegowanemu do pracy Niemczech, stanowi jego przychód ze stosunku pracy, a tym samym powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru składek ubezpieczeniowych. Dlatego też w praktyce, wypłacając pracownikowi świadczenie z tytułu niewykorzystanego urlopu, niemiecka kasa urlopowa pobiera składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracownika oraz składkę na jego ubezpieczenie zdrowotne, a następnie przekazuje te składki polskiemu pracodawcy (do 31 maja 2018 r.) a od 1 czerwca 2018 r. do ZUS. Na podstawie otrzymanego wykazu z SOKA-BAU pracodawca z tytułu wypłaconego ekwiwalentu za urlop jest, zobowiązany do rozliczenia składek w deklaracji DRA i raportach RCA, oraz do przekazania do ZUS do 31 maja 2018 r. - całości składek, a od 1 czerwca 2018 r. przekazania swojej części składek.

W przypadku, gdy pracownik osiąga przychody w walutach obcych, do podstawy wymiaru składek przyjmowane są przychody po przeliczeniu ich na złote, w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych - zgodnie z § 4 rozporządzenia składkowego (Dz. U. z 2Ol7 r. poz. 1949). Art. lla ust. 1 ustawy o p.d.o.f. z 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) brzmi: "przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu."

Przyjmując, iż wypłacony przez SOKA-BAU ekwiwalent za urlop stanowi przychód ze stosunku pracy, należy uznać, iż dniem uzyskania przychodu (postawienia do dyspozycji) jest dzień obciążenia rachunku Niemieckiej Kasy Urlopowej. Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż stanowiący podstawę wymiaru składek przychód pracownika wypłacony przez SOKA-BAU należy przeliczyć wg kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. W żadnym innym, obowiązującym akcie prawnym nie wskazano, aby stosować inną zasadę do przeliczania przychodów pracowników w walutach obcych niż wynikającą z ww. przepisów. Wnioskodawca zauważa również, że § 4 rozporządzenia składkowego jednoznacznie wskazuje, iż przychody pracownika w walutach obcych, dla celów składkowych przelicza się w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy w tym zakresie nie wprowadzają żadnych wyjątków.

Dodatkowo w piśmie z 22 sierpnia 2018 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek wskazując, że Jego wątpliwość dotyczy ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników w związku z wypłacanym przez ULAK (SOKA-BAU) ekwiwalentem za urlop wypoczynkowy (wg zasad opisanych we wniosku). Pytanie Spółki brzmi: Czy wypłacany przez ULAK ekwiwalent w walucie obcej, w celu ustalenia podstawy wymiaru składek należy przeliczyć na złote zgodnie z § 4 rozporządzenia składkowego?

Dalej Spółka wskazała, że według § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku, gdy pracownik osiąga przychody w walutach obcych, do podstawy wymiaru składek przyjmowane są przychody po przeliczeniu ich na złote, w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. lla ust. 1 ustawy o p.d.o.f. stanowi, iż "przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu."

Wnioskodawca wskazał przykład przeliczenia przychodu wg ustawy o p.d.o.f.: SOKA-BAU wypłacił przelewem pracownikowi ekwiwalent za urlop w dniu 18 czerwca 2018 r. (data obciążenia rachunku SOKA-BAU), moment uzyskania przychodu przez pracownika - 18 czerwca 2018 r., kurs do przeliczenia przychodu pracownika w walutach obcych - kurs średni NBP z 15 czerwca 2018 r. (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu).

W ww. piśmie Wnioskodawca wskazał również, że zdaniem Spółki, w rozumieniu przepisów podatkowych świadczenie z tytułu niewykorzystanego urlopu, które wypłaciła niemiecka kasa urlopowa (SOKA-BAU) polskiemu pracownikowi oddelegowanemu do pracy w Niemczech stanowi jego przychód ze stosunku pracy, a tym samym powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru składek ubezpieczeniowych. Momentem powstania tego przychodu u pracownika jest dzień obciążenia rachunku Niemieckiej Kasy Urlopowej. Dalej Wnioskodawca wskazał, że o zakwalifikowaniu świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy decyduje to, czy określone świadczenie może otrzymać wyłącznie pracownik lub były pracownik, czy również inna osoba niezwiązana tego rodzaju stosunkiem prawnym. Istotne jest więc to, czy istnieje związek prawny lub faktyczny danego świadczenia ze stosunkiem pracy. Zatem okoliczność, że w rozpatrywanym stanie faktycznym świadczenie należne pracownikowi oddelegowanemu do pracy w Niemczech z tytułu niewykorzystanego urlopu wypłaciła niemiecka kasa urlopowa (SOKA-BAU) nie zmienia kwalifikacji uzyskanego przez tę osobę przychodu, jako przychodu ze stosunku pracy, w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Źródłem bowiem pochodzenia i zarazem podstawą prawną do wypłaty omawianego świadczenia jest stosunek pracy, który łączy (lub łączył w przeszłości) oddelegowanego pracownika z polskim pracodawcą. Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych za dzień dokonania wypłaty (wynagrodzenia za pracę i pochodnych) uznaje się dzień otrzymania lub postawienia do dyspozycji pracownika wynagrodzenia. Jeżeli wynagrodzenie za pracę wypłacane jest w formie dyspozycji jego przelewu na rachunek bankowy pracownika, to zdaniem Spółki należy przyjąć, że do jego wypłaty dochodzi w dniu dokonania przez pracodawcę przelewu wynagrodzenia (obciążenia jego rachunku), a nie w dniu jego wpływu na konto pracownika. O momencie powstania przychodu przesądza wypłata wynagrodzenia rozumiana jako obciążenie rachunku pracodawcy.

Wnioskodawca przedstawił następnie własne stanowisko w sprawie:

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wszystkich pracowników jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany u pracodawcy z tytułu pozostawania w ramach stosunku pracy, z wyłączeniami ujętymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca zauważył dalej, że zgodnie z dyspozycją art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. NSA w wyroku z 21 sierpnia 2012 r. (sygn. akt II FSK 86/11) wskazał, że: "O zakwalifikowaniu świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy decyduje to, czy określone świadczenie może otrzymać wyłącznie pracownik lub były pracownik, czy również inna osoba niezwiązana tego rodzaju stosunkiem prawnym. Istotnym jest więc to, czy istnieje związek prawny lub faktyczny danego świadczenia ze stosunkiem pracy, jak słusznie stwierdził Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku".

W przedstawionej sytuacji należy zauważyć, że zgodnie z niemieckim ustawodawstwem, każdy przedsiębiorca prowadzący na terenie Niemiec działalność w branży budowlanej (w tym również delegujący pracowników z Polski) ma obowiązek opłacać miesięczne składki do Urlopowej Kasy Budownictwa (tzw. SOKA-BAU). Instytucja ta ewidencjonuje składki na indywidualnych kontach pracowników, a następnie z tych składek finansuje roszczenia urlopowe pracowników. Stosownie zaś do treści art. 1721 § Kodeksu pracy, jeżeli pracodawca na podstawie odrębnych przepisów jest obowiązany objąć pracownika ubezpieczeniem gwarantującym mu otrzymanie świadczenia pieniężnego za czas urlopu, to pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie za czas urlopu przewidziane w art. 172 k.p. lub ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop, o którym mowa w art. 171 k.p. Zatem okoliczność, że w rozpatrywanym stanie faktycznym świadczenie należne pracownikowi oddelegowanemu do pracy w Niemczech z tytułu niewykorzystanego urlopu wypłaciła niemiecka kasa urlopowa (SOKA-BAU), nie zmienia kwalifikacji uzyskanego przez tę osobę przychodu jako przychodu ze stosunku pracy, w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem bowiem pochodzenia i zarazem podstawą prawną do wypłaty omawianego świadczenia jest stosunek pracy, który łączy (lub łączył w przeszłości) oddelegowanego pracownika z polskim pracodawcą.

W konsekwencji, wynikającą z przekazanego przez SOKA-BAU rozliczenia kwotę brutto tego świadczenia, pracodawca powinien uwzględnić w kwocie przychodów uzyskanych przez oddelegowanego pracownika ze stosunku pracy - zarówno dla celów rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownika. Potwierdzają to m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II UK 258/12) oraz z 19 listopada 2012 r. (sygn. akt II UK 96/12).

Dlatego, wypłacając pracownikowi świadczenie z tytułu niewykorzystanego urlopu, niemiecka kasa urlopowa pobiera składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracownika oraz składkę na jego ubezpieczenie zdrowotne, a następnie przekazuje te składki polskiemu pracodawcy (do 31 maja 2018 r.) od 1 czerwca 2018 r. do ZUS. Pracodawca jest, zobowiązany do rozliczenia składek w deklaracji DRA i raportach RCA, oraz do przekazania do ZUS do 31 maja 2018 r. - całości składek, a od 1 czerwca 2018 r. przekazania swojej części składek. Powyższe potwierdza również Poradnik ZUS "Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Polaków zatrudnionych za granicą oraz cudzoziemców pracujących w Polsce", gdzie wskazano że: "z podstawy wymiaru składek nie zostały wyłączone wynagrodzenia za czas urlopów wypoczynkowych oraz ekwiwalenty za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, i to niezależnie od tego czy są wypłacane przez pracodawcę na podstawie przepisów Kodeksu pracy, czy też wypłacają je zagraniczne kasy urlopowe (np. ULAK w przypadku Niemiec, BUAK w przypadku Austrii)."

Dalej Wnioskodawca zauważył, że w przypadku, gdy pracownik osiąga przychody w walutach obcych, do podstawy wymiaru składek przyjmowane są przychody po przeliczeniu ich na złote, w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych - zgodnie z § 4 rozporządzenia składkowego. Art. lla ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. brzmi: "przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu." Również w Poradniku ZUS "Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Polaków zatrudnionych za granicą oraz cudzoziemców pracujących w Polsce" wskazano, że: "Jeśli jednak wynagrodzenie ustalono w walucie obcej, to w celu ustalenia podstawy wymiaru należy je przeliczyć na złote. Zgodnie z tym samym rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, stanowiące podstawą wymiaru składek przychody pracownika osiągane w walutach obcych przelicza się na złote w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. lla ust. 1) stanowią, że przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu."

Jeżeli wynagrodzenie za pracę jest wypłacane w formie dyspozycji jego przelewu na rachunek bankowy pracownika, to przyjmuje się, że do jego wypłaty dochodzi w dniu dokonania przez pracodawcę przelewu wynagrodzenia (obciążenia jego rachunku), a nie w dniu jego wpływu na konto pracownika. Również dla określenia miesiąca, w którym wystąpi przychód ze stosunku pracy, bez znaczenia jest dzień wpływu przedmiotowego świadczenia na rachunek bankowy pracownika. O momencie powstania przychodu przesądza wypłata wynagrodzenia rozumiana jako obciążenie rachunku pracodawcy. Tak wynika m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lipca 2014 r. (IPPB2/415-372/14-2/LS). Przyjmując, iż wypłacony przez SOKA-BAU ekwiwalent za urlop stanowi przychód ze stosunku pracy, Wnioskodawca uważa, iż dniem uzyskania przychodu (postawienia do dyspozycji) jest dzień obciążenia rachunku Niemieckiej Kasy Urlopowej.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy:

- Wypłacony przez SOKA-BAU ekwiwalent za urlop wypoczynkowy jest dla pracownika przychodem ze stosunku pracy stanowiącym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (a tym samym na ubezpieczenie zdrowotne) w miesiącu, którym został wypłacony lub postawiony do dyspozycji pracownika i bez znaczenia dla obowiązku rozliczenia i opłacenia składek jest to, że wypłata ekwiwalentu za urlop przez SOKA-BAU następuje po powrocie pracownika do kraju. Pracodawca na podstawie otrzymanego zestawienia z SOKA-BAU wypłaconych ekwiwalentów za urlop jest, zobowiązany do rozliczenia składek w deklaracji DRA i raportach RCA, oraz do przekazania do ZUS do 31 maja 2018 r. - całości składek, a od 1 czerwca 2018 r. przekazania swojej części składek.

- Stanowiący podstawę wymiaru składek przychód pracownika wypłacony przez SOKA-BAU należy przeliczyć wg kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Jak stwierdzono w opisie stanu faktycznego, obowiązujące przepisy wskazują w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości zasady przeliczania wynagrodzenia osiąganego w walucie obcej. Żaden obowiązujący akt prawny nie wymienia innej zasady do przeliczania przychodów pracowników w walutach obcych niż wynikająca z ww. przepisów. § 4 rozporządzenia składkowego jednoznacznie potwierdza, iż przychody pracownika w walutach obcych, dla celów składkowych przelicza się w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy w tym zakresie nie wprowadzają żadnych wyjątków.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1509) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne m.in. pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zakład zaznacza przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wydaje interpretacje indywidualne wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. Sprawy te należą natomiast do kompetencji organów podatkowych, gdyż zgodnie z art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.). Powyższe ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się w formie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia potwierdzenie w tym trybie przez Organ dokonanej przez Wnioskodawcę w treści wniosku interpretacji prawa podatkowego uzasadniającej uznanie, że z tytułu wypłaty przez ULAK ekwiwalentów za urlop powstaje dla pracowników przychód ze stosunku pracy i jaki jest moment jego powstania. Zgodnie z treścią wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanowiącego jego uzupełnienie pisma z 22 sierpnia 2018 r. z tytułu wypłaty ww. ekwiwalentów pracownicy uzyskują przychód ze stosunku pracy a momentem jego powstania jest dzień obciążenia rachunku Niemieckiej Kasy Urlopowej. W konsekwencji, wydając niniejszą decyzję Zakład dokonał wyłącznie interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń, przyjmując wskazania Wnioskodawcy w powyższej kwestii zawarte we wniosku z 31 lipca 2018 r. oraz w piśmie z 22 sierpnia 2018 r. jako element opisu stanu faktycznego.

Z treści złożonego w dniu 7 sierpnia 2018 r. i uzupełnionego w dniu 29 sierpnia 2018 r. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że intencją Wnioskodawcy jest potwierdzenie prawidłowości sposobu ustalenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia pracowników, którym Niemiecka Kasa Urlopowa i Wyrównawcza Branży Budowlanej (ULAK/SOKA-BAU) wypłaca ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Spółka wskazała, że wypłacone ekwiwalenty w świetle przepisów podatkowych stanowią dla pracowników przychód ze stosunku pracy, a momentem powstania tego przychodu jest dzień obciążenia rachunku Niemieckiej Kasy Urlopowej.

Jak wynika z treści powyżej wskazanych zapisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód uzyskany przez nich z tytułu stosunku pracy, natomiast podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne tych osób ustalana jest w oparciu o kwotę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Ponadto z § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1831) wynika, że dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy.

W konsekwencji, przedstawione we wniosku ekwiwalenty za urlop wypoczynkowy jako świadczenia stanowiące przychód pracowników ze stosunku pracy podlegają również uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników w miesiącu, w którym zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji.

Jak wskazuje dalej Wnioskodawca, SOKA-BAU przekazuje pracodawcy wykaz wypłaconych ekwiwalentów, na podstawie którego Spółka jest zobowiązana do zadeklarowania ww. kwot w podstawie wymiaru składek pracowników jak również przekazania części składek finansowanych przez pracodawcę. Niemiecka Kasa Urlopowa dokonuje rozliczenia, jak również wykazuje kwoty wypłacone w EURO, natomiast polski pracodawca winien dokonać ich przeliczenia na walutę obowiązującą w Polsce.

Zauważyć należy, że zgodnie z § 4 wskazanego powyżej rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowiące podstawę wymiaru składek przychody pracownika osiągane w walutach obcych przelicza się na złote w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie z art. lla ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W konsekwencji, z uwagi na treść powyżej wskazanych przepisów, ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a następnie na ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek winien uwzględnić kwotę wypłaconego przez ULAK ekwiwalentu za urlop w wysokości ustalonej w oparciu o średni kurs walut obcych (w tym wypadku EURO) ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy w związku z wpłatą pracownikom przez Kasę Urlopową i Wyrównawczą Branży Budowlanej SOKA-BAU (ULAK) ekwiwalentów za niewykorzystany urlop uznać należy za prawidłowe.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki

organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl