WPI/200000/43/849/2021 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kart podarunkowych z przyznanym pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym z tego tytułu zasiłek macierzyński

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z wnioskiem złożonym 25 listopada 2021 r., przez Przedsiębiorcę: (...) uznaje za prawidłowe stanowisko w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kart podarunkowych z przyznanym pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym z tego tytułu zasiłek macierzyński.

Wnioskiem złożonym 9 grudnia 2021 r., (zwany dalej "Przedsiębiorcą") wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis stanu faktycznego:

Uchwałą Zarządu wszystkim pracownikom zatrudnionym na dzień (...) 11.2021 r. Przedsiębiorca przyznał okolicznościowe karty podarunkowe z ze środkami o wartości (...) zł na osobę, finansowane ze środków obrotowych Spółki.

Karty te zostaną przekazane również pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym z tego tytułu zasiłek macierzyński. Przedsiębiorca zadaje pytanie:

Czy należy oskładkować to świadczenie osobom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym zasiłek macierzyński?

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1c ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.), tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych stanowi m.in. pobieranie zasiłku macierzyńskiego. Z tego względu pracownik przebywający na urlopie macierzyńskim i pobierający z tego tytułu zasiłek macierzyński nie podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym. To samo dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dla osób pobierających zasiłek macierzyński stanowi kwota tego zasiłku, co wynika z art. 18 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Świadczenie w postaci kart podarunkowych przekazanych pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym z tego tytułu zasiłek nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne ze stosunku pracy. Prawo do tego świadczenia nie przysługuje za okres świadczenia pracy, tylko za czas przebywania na urlopie macierzyńskim i pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

W myśl art. 18 ust. 6 ww. powołanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm.) w art. 184 wyjaśnia, iż za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 z późn. zm.). Natomiast art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wskazuje, że zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi odrębny tytuł (odrębny niż stosunek pracy) do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego jest okresem przerwy w ubezpieczeniu pracowniczym. Tytułem zatem do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych jest pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

W konsekwencji, w przedstawionej przez Przedsiębiorcę sytuacji, nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kart podarunkowych z o wartości (...) zł dla pracownika za okres przebywania pracownika na urlopie macierzyńskim i pobierania zasiłku macierzyńskiego ma swoje uzasadnienie w art. 6 pkt 19 w związku z art. 18 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ w tym okresie pracownik będzie posiadał inny (odrębny) tytuł do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Podstawą nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i w konsekwencji na ubezpieczenie zdrowotne (a contrario art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który w tej sytuacji nie będzie miał zastosowania) wartości kart podarunkowych z (...) za okres przebywania pracownika na urlopie macierzyńskim i pobierania zasiłku macierzyńskiego jest posiadanie innego niż pracowniczy, tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 9 grudnia 2021 r. opis stanu faktycznego, własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy: (...) w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kart podarunkowych z przyznanym pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim i pobierającym z tego tytułu zasiłek macierzyński.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.