WPI/200000/43/841/2023 - Zasady opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą i bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) uznaje za prawidłowe stanowisko Pani (...)(dalej: Przedsiębiorca) przedstawione we wniosku z 28 sierpnia 2023 r. dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą i bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych.

Wnioskiem złożonym 28 sierpnia 2023 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej na podstawie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców jeśli wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji nie spełnia wymogów określonych w ust. 1, 3, 4 lub 6 wzywa się Przedsiębiorcę do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że nieusunięcie braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. Jeżeli braki nie zostaną usunięte w tym terminie, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

5 września 2023 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę pod rygorem pozostawienia złożonego 28 sierpnia 2023 r. wniosku o indywidualną interpretację bez rozpatrzenia, zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, do uzupełnienia wniosku poprzez wskazanie: * do jakiego źródła przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca zalicza przychody z tytułu uczestnictwa w dwóch spółkach komandytowych jako komandytariusz.

Wezwanie zostało dostarczone 5 września 2023 r. Przedsiębiorca w terminie ustawowym 7 dni od dnia odebrania, tj. pismem z 8 września 2023 r. udzielił odpowiedzi.

Opis zaistniałego stanu faktycznego Przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca od 2008 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG pod firmą, z tytułu której podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. W ramach jednoosobowej działalności Przedsiębiorca opodatkowuje dochody na zasadach określonych w art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm., dalej "u.p.d.o.f.").

Od początku 2022 r. Przedsiębiorca oprócz prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej był również komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych:

Ponadto, od początku 2022 r. Przedsiębiorca był również wspólnikiem w dwóch spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością:

Z tytułu bycia wspólnikiem w dwóch spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorca nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego stosownie do treści art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm., dalej "USOZ") w zw. z art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, z późn. zm., dalej "USUS").

Od początku 2022 r. Przedsiębiorca opłacała składkę na ubezpieczenie zdrowotne osobno z każdego z trzech tytułów: z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz z dwóch tytułów bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych. W związku z powyższym Przedsiębiorca podjął wątpliwości co do prawidłowości opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne od początku 2022 r.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Przedsiębiorca zwraca się z wnioskiem o udzielenie wiążącej odpowiedzi na pytanie: "Czy w opisanym stanie faktycznym prawidłowa jest interpretacja przepisów USOZ, zgodnie z którą z tytułu bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych, przy jednoczesnym prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, Przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania jednej składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych oraz jednej składki zdrowotnej z tytułu prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej?". Pismem z 8 września 2023 r. Przedsiębiorca uzupełnił opis stanu faktycznego zawartego we wniosku z dnia 28 sierpnia 2023 r. poprzez stwierdzenie, że przychody z tytułu uczestnictwa w dwóch spółkach komandytowych stanowią przychód z kapitałów pieniężnych określony w art, 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Na mocy art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c USOZ obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm., dalej "Prawo przedsiębiorców) lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z ogólną zasadą wskazaną w art. 79 ust. 1 ustawy o USOZ, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 79a, art. 80, art. 82 i art. 242. Zgodnie z art. 79a ust. 1 ww. ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1,3, 4 i 5 USOS oraz w art. 18 ust. 1 Prawo przedsiębiorców, opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.o.f. wynosi 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak nie mniej niż kwota 9%:

Zgodnie z art. 81 ust. 2 USOZ, roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, 3, 4 i 5 USUS oraz w art. 18 ust. 1 Prawo przedsiębiorców, opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 27, art. 30ca u.p.d.o.f., stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów z uwzględnieniem art. 24 ust. 1-2b u.p.d.o.f., pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Podstawa wymiaru składki w nowej wysokości obowiązuje od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego, zwanego dalej "rokiem składkowym". Ponadto zgodnie z art. 82 ust. 2 USOZ w przypadku, gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. W myśl art. 82 ust. 3 USOZ, jeśli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z lub 2za, uzyskuje przychody z więcej niż jednego rodzaju działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest opłacana odrębnie od każdej prowadzonej spółki.

Znowelizowany od 1 stycznia 2022 r. art. 82 ust. 3 USOZ ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej stosujących opodatkowanie na zasadach określonych w art. 27, art. 30c lub art. 30ca u.p.d.o.f. (art. 81 ust. 2 ustawy) albo ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 81 ust. 2e). Tak więc obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności gospodarczej oraz od każdej prowadzonej spółki w ramach jednego rodzaju działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność (opodatkowany na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.o.f.) oraz będący komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych i wspólnikiem w dwóch spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jest zobowiązany do opłacania dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne:

Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych również w następujących interpretacjach: z dnia 19 października 2022 r. (znak: DI/100000/43/1078/2022), z dnia 21 marca 2022 r. (znak: DI/100000/43/276/2022), z dnia 1 kwietnia 2022 r. (znak DI/100000/43/325/2022), z dnia 30 marca 2023 r. (znak DI/100000/43/249/2023).

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zasady opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.).

Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy - obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników.

W myśl z art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. W przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę kilku działalności składkę zdrowotną należy liczyć odrębnie dla każdej z form opodatkowania, przy czym zgodnie z art. 82 ust. 2a i 2b ww. ustawy obliczając podstawę wymiaru składki zdrowotnej należy zsumować dochód (w przypadku skali podstawowej, podatku liniowego oraz podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej) lub przychód (w przypadku ryczałtu) dla każdej z poszczególnych form podatkowych.

Zgodnie z art. 81 ust. 2za wyżej cytowanej ustawy - podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostałych osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e, 2z, 2zaa, stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za osobę prowadzącą działalność pozarolniczą uznaje się osobę, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Stosownie zatem do art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolnicza działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej i partnerskiej.

Zgodnie z art. 82 ust. 5 ww. ustawy rodzajami działalności są:

W myśl natomiast art. 82 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z lub 2za, uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4. Tak więc, obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie znaczenie ma brak zastosowania art. 82 ust. 3 ww. ustawy, bowiem przepis ten ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej stosujących opodatkowanie na zasadach ogólnych (art. 81 ust. 2) albo ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 81 ust. 2e). Zatem Przedsiębiorca będzie zobowiązany do opłacania dwóch składek na ubezpieczenie zdrowotne, tj. jedną od indywidualnej działalności gospodarczej i jedną jako komandytariusz (bez względu na liczbę spółek).

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym 28 sierpnia 2023 r., uzupełnionym 8 września 2023 r. przez Przedsiębiorcę opis stanu faktycznego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznaje za prawidłowe stanowisko dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą i bycia komandytariuszem w dwóch spółkach komandytowych.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.