WPI/200000/43/818/2014 - Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. m.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 1 lipca 2014 r. przez Pana (...) prowadzącego pozarolnicza działalność gospodarczą pod firmą: (...), uznaje za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w części dotyczącej obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem wyższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę oraz odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej kwalifikacji zawieranej przez przedsiębiorcę - lekarza umowy cywilnej w świetle art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 1 lipca 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Pana (...) reprezentowanego przez Doradcę podatkowego Pana (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, iż jest lekarzem, specjalista chorób dzieci. Obecnie zatrudniony jest w szpitalu na podstawie umowy o prace w pełnym wymiarze czasu pracy. Szpital dokonuje wypłaty miesięcznego wynagrodzenia za prace w wysokości wyższej niż minimalne wynagrodzenie określone w odrębnych przepisach i od tego wynagrodzenia odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Wnioskodawca zarejestrował praktykę lekarska w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP i jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jak również posiada zdolność prawną wykonywania działalności gospodarczej we własnym imieniu. Działalność gospodarcza ma charakter usługowy w zakresie ochrony zdrowia - jest to aktywność zarobkowa, zawodowa (indywidualna praktyka lekarska) wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przedsiębiorca - lekarz dokonał zgłoszenia tylko do ubezpieczenia zdrowotnego ponieważ pozostaje równocześnie w stosunku pracy i z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Dalej wnioskodawca poinformował, że w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej zamierza zawrzeć z podmiotem trzecim - lekarską spółką partnerską umowę cywilna na świadczenie usług polegających na pełnieniu dyżurów lekarskich. Zlecająca te usługi lekarska spółka partnerska jest podmiotem leczniczym udzielającym świadczeń zdrowotnych na podstawie kontraktu zawartego ze szpitalem. Czynności, które będzie wykonywaj przedsiębiorca - lekarz w ramach umowy cywilnej są tożsame z czynnościami wykonywanymi w ramach stosunku pracy ze szpitalem.

W związku z powyższym wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii, czy nie należy uznać przedsiębiorcy - lekarza za pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bowiem wykonuje on pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z podmiotem trzecim ale na rzecz pracodawcy - szpitala, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie;

Zdaniem wnioskodawcy, umowa cywilna wykonywana jest w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. Przedsiębiorca - lekarz wykonujący usługi zlecone przez lekarską spółkę partnerska na rzecz szpitala ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, odpowiada za wykonanie i za rezultaty wobec osób trzecich. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody uzyskiwane z tytułu wykonania umowy cywilnej zawartej z lekarską spółką partnerską będą opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 upodf). Przedsiębiorca lekarz dokonał zgłoszenia właściwemu naczelnikowi Urzędu Skarbowego obowiązku podatkowego z tytułu osiągania dochodu w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ponadto wnioskodawca uznał, ze w opisanym wyżej zdarzeniu przyszłym, art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie znajdzie zastosowania Wynagrodzenie z umowy cywilnej zawartej z lekarską spółką partnerską, w ramach której przedsiębiorca - lekarz wykonuje czynności na rzecz szpitala, z którym łączy go pracowniczy stosunek pracy, a przedmiot wykonywanej umowy cywilnej jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej, nie podlega ubezpieczeniom społecznym.

Przedsiębiorca - lekarz podlegając obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od wynagrodzenia równego co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, ze stosunku pracy ze szpitalem, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, w ramach której wykonuje umowy cywilne zawarte z podmiotem trzecim (lekarską spółką pracowniczą) na rzecz szpitala (pracodawcy) podlega dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym a obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu (kod 0510).

Wnioskodawca podkreśla, iż pytanie nie dotyczy obowiązków innych podmiotów (np. płatnika z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę, płatnika będącego lekarską spółką pracownicza), a także kwalifikacji przychodów uzyskiwanych i tytułu wykonywania umów cywilnoprawnych w ramach działalności gospodarczej.

Wnioskodawca będący przedsiębiorcą, któremu przysługuje swoboda zawierania umów cywilnoprawnych z uwzględnieniem obowiązujących przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, chce tak kształtować swoje powiązania gospodarcze z innymi podmiotami aby mieć pewność, ze skutki świadczenia usług na podstawie umowy cywilnoprawnej są przewidywalne w momencie zawierania takiej umowy jak i w okresie kilku następnych lat Jest to oczywiste oczekiwanie przedsiębiorcy, który nie unika odpowiedzialności ale wobec różnych interpretacji oraz działań organu rentowego zmierzających do wstecznego oskładkowania wypłat wynagrodzeń, ma prawo - wyrażając przekonanie, że funkcjonujemy w państwie prawa-zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oczekiwać jasnej, zrozumiałej odpowiedzi na zadane pytanie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku (. art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie indywidualnej interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji w zakresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, dlatego te) jeżeli wnioskodawca powziął wątpliwość również w powyższym zakresie - jest uprawniony zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do wniesienia zapytania do dyrektora właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych odnosić się do stanowiska przedsiębiorcy w zakresie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne, wskazuje. Ze stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 5. art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne.

Jednocześnie w myśl art. 9 ust. 1 i 1a tejże ustawy pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowani ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy. Mogą oni dobrowolnie, na swój wniosek, być objęci ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem, że jeżeli ich podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy oraz z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę, przedsiębiorca z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym dobrowolnie W takiej sytuacji, stosownie do przepisów ustawy oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej pozostanie dla niego obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Biorąc powyższe pod uwagę, w świetle obowiązujących przepisów prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał tu prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, iż wnioskodawca wprawdzie wskazał, ze jego zapytanie nie dotyczy obowiązków innych podmiotów (z którymi ma zawarte umowy o prace lub umowy cywilne), jednakże przedstawiając własne stanowisko odniósł się do zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do umowy, której jest wykonawcą, a więc potencjalne obowiązki z nią związane ciążą na innych płatnikach składek. Zakład podkreśla, iż wydając pisemną interpretację przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonuje analizy prawidłowości prezentowanego przez wnioskodawcę stanowiska co do przedstawionego stanu taktycznego w świetle obowiązujących przepisów prawa W konsekwencji, dla wydania niniejszej decyzji istotna jest treść stanowiska przedstawionego przez wnioskodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę i odnosząc się do wątpliwości wnioskodawcy dotyczących zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wskazuje, że z treści art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, prawo przedsiębiorcy do złożenia do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosku o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, wyłącznie w indywidualnej sprawie wnioskodawcy.

Zakład podkreśla, iż niezbędną przesłanką wynikającą z art. 10 powyższej ustawy jest indywidualny charakter sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą dotyczącej świadczenia przez niego składek na ubezpieczenia. Oznacza to, iż brak jest podstaw do wydania interpretacji, gdy wniosek złożony przez przedsiębiorcę dotyczy potencjalnych obowiązków innego płatnika składek, w tym również obowiązków podmiotu, z którym wnioskodawca ma zawartą umowę o pracę lub umowę cywilnoprawna, wynikających z ewentualnego zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jednocześnie należy zauważyć, ze w sytuacji zatrudnienia przedsiębiorcy na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, na obowiązek opłacania przez wnioskodawcę składek z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej nie będzie miał wpływu fakt zakwalifikowania lub nie rzeczonej umowy cywilnej jako wykonywana na rzecz pracodawcy w myśl art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Biorąc powyższe pod uwagę Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wydania interpretacji w części dotyczącej zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do umowy cywilnej zawartej przez przedsiębiorcę - lekarza.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez te jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.