Nowość WPI/200000/43/795/2023 - podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wartości polisy ubezpieczenia zdrowotnego w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społeczny (zwany dalej: Zakładem) w związku z wnioskiem złożonym 8 sierpnia 2023 r., przez (...) (zwanym dalej: Przedsiębiorcą) uznaje za prawidłowe stanowisko w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości polisy ubezpieczenia zdrowotnego, obejmującego ochronę ubezpieczeniową pracownika i partnera/rodziny pracownika w części finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem złożonym 8 sierpnia 2023 r., Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 sierpnia 2023 r. (wpływ do Zakładu 21 sierpnia 2023 r.)

Opis zdarzenia przyszłego:

W myśl art. 10 ust. 1 i ust. 5 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r., Przedsiębiorca uprzejmie prosi o wydanie pisemnej interpretacji (wraz z wskazaniem prawidłowego stanowiska w sprawie, wraz z uzasadnieniem prawnym) dotyczącej zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne łub zdrowotne.

Przedsiębiorca uprzejmie informuje, iż planuje wprowadzenie do Regulaminu wynagradzania i premiowania pracowników, dodatkowych zapisów odnośnie do świadczenia ubezpieczenia zdrowotnego, obejmującego ochroną ubezpieczeniową pracownika oraz (na zasadzie dobrowolności) jego partnera/rodziny.

Ubezpieczenie zdrowotne ma być dodatkowym świadczeniem na rzecz pracowników, w części opłacanym przez pracownika, w części przez pracodawcę.

Składka z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego opłacana ma być w okresach miesięcznych z góry, przez zakład pracy, a następnie potrącana w określonej części z wynagrodzenia pracowników.

Zgodnie z przygotowywaną uchwałą Zarządu, prawo do ubezpieczenia zdrowotnego przysługiwać ma każdemu pracownikowi; uchwała ma obowiązywać na czas określony tj. do czasu jej odwołania.

Jednocześnie Przedsiębiorca uprzejmie informuję, iż powyższe świadczenia stanowić będą przychód pracownika, będą opodatkowane, a zakład pracy - jako płatnik, odprowadzi zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym, Przedsiębiorca uprzejmie prosi o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy w opisanej sytuacji świadczenia wynikające z polisy ubezpieczenia zdrowotnego pracownika (z pomięciem medycyny pracy), wchodzą do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne,

2. Czy w opisanej sytuacji świadczenia wynikające z polisy ubezpieczenia zdrowotnego obejmują również zakresem partner/rodzinę pracownika, wchodzą do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne?

Przedsiębiorca uprzejmie informuje, iż w zakresie świadczeń wynikających z polisy ubezpieczenia zdrowotnego pracownika, innych niż medycyna pracy, a także obejmujący partnerów/rodzinę pracownika - zgodnie z art. 18 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych pracowników stanowi przychód w rozumieniu art. 4 - zgodnie z tym przepisem, przychód ten oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych między innymi z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Jednakże zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przewidziano wyjątki - podstawy wymiaru składek nie stanowią bowiem między innymi następujące przychody:

* korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy,

* regulaminów wynagradzania,

* przepisów o wynagradzaniu

polegające na uprawnieniu do zakupów po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów czy usług.

Pracownicy będą każdorazowo mieli możliwość zakupu polisy zdrowotnej po cenie niższej niż cena detaliczna - pracownik ponosić będzie tylko częściową odpłatność za otrzymane świadczenie.

Ww. świadczenia stanowić będą przychód podatnika, doliczany do przychodów podatnika, od których odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy. Stanowisko Przedsiębiorcy:

Mając na uwadze powyższe, koszt świadczeń udostępnianych pracownikom na podstawie regulaminu wynagradzania i częściowo finansowane przez pracodawcę spełniają wymogi określone w § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia i w związku z tym nie powinny stanowić podstawy wymiaru składek

W dniu 17 sierpnia 2023 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji poprzez jednoznaczne wskazanie:

* czy z Regulaminu wynagradzania i premiowania wynikać będzie możliwość zakupu przez pracowników świadczenia po cenie niższej niż detaliczna oraz zasady jego współfinansowania,

* o dokonanie opłaty za przedstawione zdarzenie przyszłe.

W dniu 21 sierpnia 2023 r. Przedsiębiorca złożył pismo, stanowiące odpowiedź na wezwanie, w którym poinformował, że wprowadził w regulaminie wynagradzania zapis o uprawnieniu do zakupu ubezpieczenia zdrowotnego dla pracownika i jego rodziny na preferencyjnych warunkach. Warunkiem przystąpienia do ubezpieczenia jest częściowa odpłatność za ubezpieczenie. Polega na tym, że pracodawca opłaca polisę w składkach miesięcznych i następnie pobiera częściową odpłatność za pracownika. Wysokość tej opłaty wynika z regulaminu wynagradzania. Powyższe świadczenie stanowi przychód pracownika i jest opodatkowane a płatnik odprowadza zaliczki na podatek dochodowy. W załączeniu Przedsiębiorca przedstawił dowód opłaty za wydanie interpretacji.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.)

Stosownie zaś do treści art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Zgodnie z § 1 powyżej powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Natomiast, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Z powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie kształtują samodzielnie pojęcia przychodu, lecz odsyłają do ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w pierwszej kolejności od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Jednocześnie, w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Zatem, kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opierając się na zawartym we wniosku o interpretację stwierdzeniu/wskazaniu Przedsiębiorcy w powyższej kwestii.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, prawodawca enumeratywnie wymienił w § 2 ust. 1 pkt 1-32 ww. rozporządzenia. Wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek, ustawodawca w § 2 ust. 1 pkt 26 tegoż rozporządzenia wskazał: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego, aby korzyść materialna przysługująca pracownikowi nie rodziła obowiązku opłacania składek - powinna zostać przyznana pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). Oznacza to, że składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Pracownik uzyska korzyść, o której mowa w powołanym wyżej przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik byłby zobowiązany w przypadku osobistego tj. uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia, nabycia tychże towarów lub usług.

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 8 sierpnia 2023 r., uzupełnionym dnia 21 sierpnia 2023 r. przez Przedsiębiorcę opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał stanowisko za prawidłowe w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości polisy ubezpieczenia zdrowotnego, obejmującego ochronę ubezpieczeniową pracownika i partnera/rodziny pracownika w części finansowanej przez pracodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę I stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.