WPI/200000/43/759/2015 - Obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne od przychodów uzyskanych przez członków rady nadzorczej z tytułu uczestnictwa w szkoleniu.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 lipca 2015 r. przez (...) w sprawie istnienia obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne od przychodów uzyskanych przez członków rady nadzorczej z tytułu uczestnictwa w szkoleniu sfinansowanym przez wnioskodawcę.

W dniu 30 czerwca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony przez wnioskodawcę w zakresie merytorycznym pismem z dnia 8 lipca 2015 r. (wpływ do Oddziału w dniu 10 lipca 2015 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż będzie finansował koszty uczestnictwa członków rady nadzorczej w szkoleniu z zakresu funkcjonowania rad nadzorczych. Koszt szkolenia będzie wynosił (...) zł na osobę. Opisani członkowie uzyskają z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu i oskładkowaniu na podstawie art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składów zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych zaliczane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Do przychodów tych zalicza się nie tylko otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w danym roku kalendarzowym wynagrodzenie, ale także wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ponadto w piśmie z dnia 8 lipca 2015 r. wnioskodawca poinformował, że członkowie rady nadzorczej uzyskują wynagrodzenie z tytułu sprawowanej funkcji (za każde posiedzenie) i podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowym) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Wnioskodawca wskazał we wniosku również, że na podstawie art. 18 ust. 4 pkt 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członków rady nadzorczej stanowi przychód, o którym mowa w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne tych osób stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). Zgodnie z § 2-4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - przepisy te wyłączają z oskładkowania niektóre grupy świadczeń. Jednak świadczenie polegające na zapewnieniu członkom rady nadzorczej udziału w bezpłatnym szkoleniu nie mieści się w tym katalogu.

W konsekwencji, zdaniem wnioskodawcy, w opisanej sytuacji od uzyskanego przez członków rady nadzorczej przychodu płatnik powinien naliczyć i pobrać składki na ubezpieczenia emerytalno - rentowe i składkę zdrowotną.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład wskazuje, przy tym, że z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której organ jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu. Kwalifikacja wskazanego przez wnioskodawcę świadczenia jako przychód z określonego źródła ma wpływ na istnienie lub brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia za osobę uzyskującą to świadczenie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej w opisie zdarzenia przyszłego informacji, zgodnie z którą przychody uzyskiwane przez członków rady nadzorczej z tytułu sfinansowania przez wnioskodawcę kosztów uczestnictwa w szkoleniu będą zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.)).

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla m.in. członków rad nadzorczych, wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z brzmieniem, obowiązującego od 1 stycznia 2015 r., art. 18 ust. 4 pkt 10 wskazanej ustawy w związku z art. 4 pkt 9 tejże ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członków rad nadzorczych stanowi przychód łącznie z kosztami uzyskania i kwotą podatku, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne członków rad nadzorczych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w myśl art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pod pojęciem "przychodów" należy rozumieć m.in. przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób należących do składu rad nadzorczych (członków rad nadzorczych) - stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że na podstawie stosownych przepisów zostały wyłączone z podstawy ustalania składek.

Z treści wniosku złożonego w dniu 30 czerwca 2015 r. wynika, iż członkowie rady nadzorczej otrzymują wynagrodzenie za udział w posiedzeniach i podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tego tytułu. Wnioskodawca zamierza ww. osobom sfinansować dodatkowo udział w szkoleniu z zakresu funkcjonowania rad nadzorczych. W ocenie przedsiębiorcy przychód uzyskany z tego tytułu będzie podlegał obowiązkowi opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.). Od dnia 1 stycznia 2015 r. przepisy § 2-4 wskazanego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek min. członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, jednakże nie oznacza to, iż każde świadczenie otrzymane przez członków rady nadzorczej może zostać wyłączone z podstawy wymiaru składek na podstawie zapisów wskazanego rozporządzenia. Wprawdzie zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 29 wskazanego rozporządzenia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie uwzględnia się wartości świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyłączeniem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych, jednakże przepis ten nie ma odpowiedniego zastosowania do opisanych we wniosku osób.

W konsekwencji, jak słusznie zauważył wnioskodawca, świadczenie polegające na sfinansowaniu przez przedsiębiorcę członkom rady nadzorczej udziału w szkoleniu nie mieści się w katalogu przychodów podlegających wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zawartym we wskazanym rozporządzeniu,

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy w sprawie istnienia obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu uzyskanego przez członków rady nadzorczej z tytułu uczestnictwa w szkoleniu sfinansowanym przez wnioskodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.