WPI/200000/43/655/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci szczepień przeciwko grypie w całości finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 25 sierpnia 2020 r., przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za prawidłowe w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci szczepień przeciwko grypie w całości finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem złożonym 25 sierpnia 2020 r., uzupełnionym w zakresie formalnym 15 września 2020 r. (zwana dalej "Przedsiębiorcą") (...) wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego:

jest producentem pieczywa i wyrobów cukierniczych, które sprzedaje za pośrednictwem własnej sieci dystrybucyjnej, w sklepach firmowych Zarząd Spółki zamierza sfinansować pracownikom Spółki szczepień przeciwko grypie sezonowej. Decyzja o objęciu pracowników szczepieniami przeciwko grypie, spowodowana jest znaczącym ryzykiem wzrostu zachorowań na grypę w okresie jesienno - zimowym, co jest dla pracodawcy szczególnie ważne w związku ze świadczeniem przez pracowników pracy w handlu detalicznym, gdzie pracownicy są narażeni na stały kontakt z klientami. W ocenie Wnioskodawcy szczepienia przeciwko grypie stanowią jeden z podstawowych czynników ograniczających absencję chorobową pracowników spowodowaną grypą sezonową, co pozwoliłoby na utrzymanie płynnej pracy Spółki. Dodatkowo, Spółka chciałaby w sposób jak najbardziej skuteczny zabezpieczyć pracowników przez zarażeniem SARS-COV-2, a zgodnie z rekomendacją lekarzy jak i z opinią GIS, szczepienia przeciwko grypie sezonowej mogą zabezpieczać lub łagodzić przebieg infekcji powodowanej przez SARS-COV-2, co w obecnej sytuacji epidemicznej byłoby bardzo pożądane.

Aby ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa grypy, a pośrednio także aby ograniczyć lub/i złagodzić przebieg zakażenia wirusem SARS-COV-2, szczepienia byłyby oferowane wszystkim pracownikom.

W związku z tym Wnioskodawca zadaje pytanie:

Czy świadczenie na rzecz pracowników w postaci kosztu szczepionki przeciwko wirusowi grypy spowoduje przychód po stronie pracownika, który będzie stanowił podstawę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i zdrowotne, a w związku z tym czy Wnioskodawca jako płatnik składek będzie zobowiązany do obliczenia i potrącania składek na te ubezpieczenia.

Własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie:

W ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, wartość szczepień nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Swoje stanowisko wnioskodawca wywodzi z podstawy prawnej zawartej w art. 207 § 2 k.p., z której wynika, że: "pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu nauki i techniki a także pomocniczo z art. 207 § 2 (1) o treści: "Koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników".

Ponadto załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników narażonych na te czynniki (Dz. U. z 2005 r. Nr 81, poz. 716) określa wykaz prac narażonych na ww. czynniki. Do grupy pracowników narażonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych zaliczono pracowników w zakładach produkujących żywność. Ponadto, wirus grypy został wyliczony w załączniku 1 do tego rozporządzenia i zakwalifikowany do 2 grupy zagrożenia.

Podkreślić przy tym należy, że art. 222 (1) Kodeksu pracy zobowiązuje pracodawcę zatrudniającego pracownika w warunkach narażenia na działalnie szkodliwych czynników biologicznych do stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących zagrożenie, a jeśli jest to niemożliwe do podjęcia działań ograniczających stopień tego narażenia.

Również obecna sytuacja epidemiczna w naszym kraju, gdzie wciąż wzrasta zagrożenie SARS-COV-2, przemawia za tym, aby Pracodawca w szeroko pojętym interesie społecznym chronił swoich pracowników oraz klientów przez ewentualnym zakażeniem.

Pismem z 3 września 2020 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę o uzupełnienie wniosku poprzez: - wyjaśnienie, czy wartość wykupionych dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, będzie przychodem ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, - wskazanie, czy wykupienie dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie będzie zapisane (uregulowane) w przepisach wewnątrzzakładowych oraz czy pracownicy będą współfinansować część wartości tych szczepień.

W odpowiedzi na powyższe pismem doręczonym 15 września 2020 r. Przedsiębiorca wyjaśnił:

1. Wartość wykupionych dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, w ocenie wnioskodawcy nie będzie przychodem ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.). Swoje stanowisko wnioskodawca opiera na wykładni gramatycznej art. 207 § 2 k.p., z której wynika że: "pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu nauki i techniki (...)", a także treścią art. 207 § 2¹ k.p., zgodnie z którym, koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników. Istotnym w sprawie jest także zobowiązanie nałożone na pracodawcę przez ustawodawcę w art. 222¹ k.p. do stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących ¡/lub ograniczających zagrożenie szkodliwymi czynnikami biologicznymi.

Uzupełniająco Wnioskodawca informuje, że zwrócił się z wnioskiem o wydanie Interpretacji indywidualnej z dnia (...) 2020 r. do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w o ocenę swojego stanowiska w sprawie nie zaliczania do przychodu ze stosunku pracy pracownika wartości szczepień przeciwko grypie i aktualnie oczekuje na wiążącą interpretację.

2. Planowane przez Wnioskodawcę zakupienie dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, aktualnie nie jest uregulowane w przepisach wewnątrzzakładowych Wnioskodawcy, gdyż obecna sytuacja epidemiczna w Polsce jest niestandardowa i wyjątkowa, a potrzeba ochrony pracowników przed grypą, a w konsekwencji przed SARS-COV-2 jest potrzebą epidemicznie konieczną, rekomendowaną przez GIS, trudno jednakże ocenić czy takie same rekomendacje będą obowiązywały w kolejnych okresach. Dlatego wnioskodawca nie chce podejmować ryzyka w postaci szczegółowych zapisów w przepisach wewnątrzzakładowych zanim służby sanitarne nie wydadzą bardziej szczegółowych zaleceń.

3. Wnioskodawca poniesie całkowity koszt szczepień bez partycypacji finansowej pracowników.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1373 z późn. zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finasowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Zarząd Spółki zamierza sfinansować pracownikom Spółki szczepienia przeciwko grypie sezonowej. Szczepienia byłyby oferowane wszystkim pracownikom. Całkowity koszt szczepień poniesie Spółka bez partycypacji finansowej pracowników. Wartość wykupionych dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, w ocenie Wnioskodawcy nie będzie przychodem ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Planowane przez Wnioskodawcę zakupienie dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, aktualnie nie jest uregulowane w przepisach wewnątrzzakładowych Wnioskodawcy.

Przyjmując fakt, że wartość wykupionych dla pracowników świadczeń w postaci szczepień przeciwko grypie, nie będzie przychodem ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych to również nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W konsekwencji, uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 25 sierpnia 2020 r., opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za prawidłowe w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci szczepień przeciwko grypie w całości finansowanej przez pracodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji. Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.