WPI/200000/43/551/2022 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci świadczeń objętych Polisą Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego, w części finansowanej przez pracodawcę

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r.o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 8 kwietnia 2022 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne pracowników korzyści materialnej w postaci świadczeń objętych Polisą Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego, w części finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem złożonym 8 kwietnia 2022 r., (...) (zwana dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów w trybie art. 34 ustawy prawo Przedsiębiorców.

Opis stanu faktycznego (Przedsiębiorcy):

Przedsiębiorca poinformował, że na rzecz pracowników zakupił polisę grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego. W spółce - zgodnie z regulaminem wynagradzania - uprawnionymi do korzystania są pracownicy oraz ich rodziny. Takie Ubezpieczenia są dodatkowym świadczeniem, jakie Przedsiębiorca (pracodawca) zobowiązał się zapewnić pracownikom. Warunkiem korzystania ze świadczenia jest częściowa odpłatność za ubezpieczenie przez pracowników. Zgodnie z konstrukcją Ubezpieczenia - Przedsiębiorca opłaca polisę w składkach miesięcznych, następnie pobiera częściową odpłatność za pracownika. Składki za ubezpieczenie rodzin pokrywa pracownik samodzielnie.

Wysokość odpłatności ponoszonych przez pracownika określona jest w zarządzeniu zarządu wynosi ona. Świadczenie przysługuje każdemu pracownikowi, na czas nieokreślony. Świadczenie powyższe traktowane jest jako przychód pracownika i z tego tytułu odprowadzane są zaliczki na podatek dochodowy.

Przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy świadczenie wynikające z polisy grupowego Ubezpieczenia zdrowotnego, inne niż medycyna pracy, wchodzą do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne?

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w zw. Z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1385 z późn. zm.) podstawę wymiary składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2. Jednocześnie, w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wskazano, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody stanowiące korzyści materialne, wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegających na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia powyższego zapisu wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią te przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną.

Przy czym w literaturze przedmiotu wskazuje się, że powyższe wyłączenie z obowiązku opłacania składek dotyczy jedynie tych świadczeń, za które pracownik choć częściowo płaci.

Mając na uwadze powyższe, Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez Przedsiębiorcę korzystania z Ubezpieczenia zdrowotnego. Spełnione są bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, które warunkują wyłączenie podstawy wymiaru składek. Przedsiębiorca wprowadził bowiem do regulaminu wynagradzania pracowników zapisy, które będą uprawniały pracowników do korzystania z usług medycznych wynikających z Ubezpieczenia zdrowotnego oferowanego pracownikom za odpłatnością w wysokości 38 zł. Cena płacona przez pracowników jest niższa od ceny rynkowej (detalicznej) nabycia takiego Ubezpieczenia. W konsekwencji, kwota przychodu, którą pracownik osiąga z tego tytułu (tj. wartość Ubezpieczenia zdrowotnego nabytego przez spółkę pomniejszony o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika w wysokości nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Ponadto, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób. Oznacza to, że przychód uzyskany z tytułu częściowo nieodpłatnego korzystania z Ubezpieczenia zdrowotnego również będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem Przedsiębiorcy nie będzie obowiązany do odprowadzania, jako płatnik, składek na ubezpieczenie społeczne, i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu oferowanego pracownikom Ubezpieczenia zdrowotnego w cenach niższych, niż ich cena detaliczna na zasadach przewidzianych w regulaminie

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zaznaczyć należy również, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu Spółki w powyższej kwestii. Powołane wyżej rozporządzenie, wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 26 na korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Powyższe oznacza, że aby świadczenie (korzyść) stanowiące przychód pracownika nie rodziło obowiązku opłacania składek - powinno zostać przyznane pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W świetle powyższego, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystanie z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że Przedsiębiorca umożliwił pracownikom korzystanie ze świadczeń objętych Polisą Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego za częściową odpłatnością. Pracownik pokrywa część opłaty za świadczenia objęte Polisą, a pozostałą kwotę finansuje Przedsiębiorca. Uprawnienie pracowników do zakupu świadczeń objętych ww. Polisą po cenie niższej niż detaliczna wynika z regulaminu wynagradzania obowiązującego u Przedsiębiorcy, a pracownik w związku z dofinansowaniem dokonywanym przez Pracodawcę uzyska przychód ze stosunku pracy.

Wobec powyższego, finansowana przez Przedsiębiorcę część opłaty za Polisę Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego nie będzie stanowiła, na mocy wskazanego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Z uwagi na treść art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, kwota ta nie będzie również podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników.

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy finansowanej przez niego części opłaty za świadczenia objęte Polisą Grupowego Ubezpieczenia Zdrowotnego pracowników uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest więżąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.