WPI/200000/43/494/2017

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie rozpatrując wniosek złożony w dniu 11 kwietnia 2017 r., uzupełniony w dniu 25 kwietnia 2017 r. przez wnioskodawcę: (...) uznaje za prawidłowe stanowisko w sprawie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji jednoczesnego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

W dniu 11 kwietnia 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca przedstawił opis stanu faktycznego:

Działalność gospodarczą wnioskodawca rozpoczął w maju 2014 r. W lutym 2016 r. poza działalnością gospodarczą została podjęta praca na 100% etatu. Umowa zawarta pomiędzy stronami zapewniała miesięczne wynagrodzenie w wysokości brutto oraz premia uznaniowa. Do (...).01.2017 r. wnioskodawca nie otrzymał informacji lub sugestii, aby jego składki zdrowotne na ZUS mogły być w jakikolwiek sposób kwestionowane. Po (...).01.2017 r. wraz z podwyżką podstawy minimalnej przez ustawodawcę sytuacja wnioskodawcy uległa zmianie. Umowa na pełny etat z dnia (...).04.2016 r. a obowiązująca od (...).05.2016 r. na kwotę (...) zł brutto + premia uznaniowa nie uległa zmianie i nie została podniesiona do kwoty (...) brutto.

Po konsultacji z księgowym prowadzącym w imieniu wnioskodawcy dokumentacji firmy, wnioskodawca postanowił zaczerpnąć informacji telefonicznej w tej kwestii. Przeprowadzona rozmowa przez księgowego wnioskodawcy z urzędnikiem ZUS wykazała, iż składki mogą zostać zakwestionowane.

Wnioskodawca przeprowadził również rozmowy z pracodawcą o możliwościach zmiany umowy lub dołączenia aneksu do umowy obecnej. Wnioskodawcę zapewniono, że aneks otrzyma, jednak dopiero w kwietniu 2017 r., na kwotę (...),- a nie na (...),- jak oczekiwał. Po tym fakcie wnioskodawca zadzwonił już osobiście do ZUS (INFOLINIA) po wysłuchaniu sprawy urzędnik stwierdził, że sytuacja wnioskodawcy jest jasna i nie ma podstaw do kwestionowania składek na UZ, dlatego iż wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawcy wraz z premią, godz. nocnymi zawsze wynosi powyżej,- brutto czym wnioskodawca spełnia kryterium prowadzenia działalności i opłacania jedynie UZ. Kolejnym krokiem było udanie się do ZUS w (...). Po przedstawieniu dokumentacji oraz konsultacji z pracownikiem i jego przełożonym poinformowano wnioskodawcę, iż według ZUS wszystko wskazuje na to, że jego płatności mają pokrycie w dokumentach i nie ma podstaw do kwestionowania tego faktu. Wnioskodawca otrzymał również sugestię, iż aby mieć pewność należy wystąpić o interpretację przepisu do Oddziału w Lublinie w formie pisemnej, co też wnioskodawca uczynił.

W dniu 11 kwietnia 2017 r. Zakład wezwał wnioskodawcę o wskazanie, czy wnioskodawca występuje do organu w swojej indywidualnej sprawie tj. (...) w zakresie własnego obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ponadto o przedstawienie organowi własnego stanowiska w sprawie, bowiem złożony w dniu 11 kwietnia 2017 r. wniosek nie precyzuje stanowiska wnioskodawcy, który to element jak podkreślił organ jest niezbędnym wymogiem wniosku o interpretację w myśl art. 10 powołanej ustawy o sdg.

W dniu 25 kwietnia 2017 r. wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie Zakładu, w której poinformował, że występuje w swojej indywidualnej sprawie tj. (...) NIP: w zakresie własnego obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Wnioskodawca, w złożonej odpowiedzi na wezwanie, przedstawił organowi własne stanowisko w sprawie: (...)

Wnioskodawca poinformował, że jego indywidualne stanowisko przyjmuje, że w sprawie WPI/200 000/43/494/2017 zgodnie z obowiązującym nakazem opłacane składki na ZUS są jak najbardziej prawidłowe. Prowadząc indywidualną działalność gospodarczą i jednocześnie posiadając zatrudnienie na pełen etat 100% mimo iż umowa zawiera podstawę płacy w wysokości zł plus premie, wnioskodawca spełnia wszelkie wymogi, aby odprowadzać z tytułu ubezpieczeń społecznych jedynie składkę zdrowotną. Wnioskodawca podkreślił, że jego stanowisko jest jednoznaczne i opiera się na przedstawionych w pierwszym piśmie dokumentach.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

Wnioskodawca stwierdził, że w związku z zaistniałą sytuacją, gdzie otrzymał zbieżne informacje od urzędników ZUS postanowił wystąpić o interpretację w tej sprawie. Wnioskodawca wskazał, że oczekuje pisemnej odpowiedzi odnośnie faktów, które przedstawił do wniosku wnioskodawca dołączył umowę na pełny etat z dnia (...).04.2016 oraz 3 odcinki płac z ostatnich miesięcy które wykazują jego wynagrodzenie wraz z odsetkami zawsze wynosi powyżej minimalnych (...),- brutto.

Wnioskodawca wskazał, że jego zdaniem wyczerpał możliwości by jednoznacznie stwierdzić, iż składki na UZ opłacane są zgodnie z przepisami, a jedyną kwestią sporną jest jedna opinia urzędnicza a kolejne dwie odnoszą się pozytywnie do wątpliwości wnioskodawcy i zapytań.

Wnioskodawca wyraził pogląd, że uzyskanie interpretacji powinno rozwiać jego wątpliwości. Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład podkreśla, iż w trybie wydawania decyzji z wniosku o pisemną interpretację przepisów na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie prowadzi postępowania dowodowego czy wyjaśniającego, opierając się jedynie na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego. Oznacza to, że wydając interpretację Zakład dokonuje jej tylko i wyłącznie w zakresie spraw objętych dyspozycją art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez wnioskodawcę w sposób wyczerpujący, tj. wskazujący na wszystkie okoliczności sprawy mające istotny wpływ na rozstrzygnięcia wątpliwości wnioskodawcy. W konsekwencji powyższego wydając interpretację Zakład nie ustala żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia i sposobu zastosowania tych przepisów w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej wnioskodawcy. Pisemna interpretacja nie ma charakteru opinii prawnej, w której analizie poddać można dowolny przepis prawa czy zagadnienie, lecz jej zakres przedmiotowy jest ściśle określony. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzkiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę w art. 6 ustawy.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą, w tym pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Stosownie natomiast do treści art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów takich jak m.in. prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a, zgodnie z którym ww. ubezpieczeni, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od kwoty obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

Wyjątek od tej zasady stanowią pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy, którym przepisy kodeksu pracy gwarantują co najmniej minimalne wynagrodzenie. Przyjęcie bowiem literalnego brzmienia cytowanego art. 9 ust. 1a prowadziłoby do sytuacji, w której obowiązek opłacania składek z innych tytułów powstawałby w razie choroby pracownika, lub nie wypłacenia pracownikowi należnego wynagrodzenia.

W świetle powyższego należy przyjąć, że dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy tak długo, jak długo trwa stosunek pracy dodatkowe tytuły ubezpieczeń mają charakter dobrowolny.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w maju 2014 r. a od lutego 2016 r. poza działalnością gospodarczą podjął pracę na cały etat z wynagrodzeniem (...) zł brutto plus premia uznaniowa.

Oddział podkreśla, że dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą pozostającej równocześnie w stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej mają charakter dobrowolny. W opisanym przez wnioskodawcę stanie faktycznym nie ma znaczenia wysokość otrzymywanego wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, istotną przesłanką dla obowiązku ubezpieczeń społecznych jest w tym przypadku wymiar czasu pracy, który dla wnioskodawcy jest pełnym wymiarem czasu pracy. W związku z tym z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej dla wnioskodawcy nie powstanie obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.

Uwzględniając powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej będąc jednoczenie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ponadto Zakład informuje, że mając na względzie treść art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz obowiązku zgłaszania do ubezpieczenia zdrowotnego, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznic w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nic jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.