WPI/200000/43/470/2015 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne rekompensaty wypłaconej byłemu pracownikowi na mocy ugody pozasądowej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 30 kwietnia 2015 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/470/2015 Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne rekompensaty wypłaconej byłemu pracownikowi na mocy ugody pozasądowej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z. art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 17 kwietnia 2015 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie potwierdzenia, że rekompensata wypłacona byłemu pracownikowi na mocy ugody pozasądowej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

UZASADNIENIE

W dniu 17 kwietnia 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) reprezentowanego przez radcę prawnego (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) w zakresie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca wniósł o potwierdzenie, że rekompensata, która ma zostać wypłacona przez Spółkę na rzecz byłego pracownika na podstawie zawartej z nim ugody pozasądowej na zaspokojenie roszczeń związanych ze stosunkiem pracy tj. rozwiązaniem z nim umowy o pracę, w tym roszczeń dotyczących naruszenia jego dób osobistych, utraty wizerunku oraz dodatkowo roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy, nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w znaczeniu nadanym § 2 ust. 1 pkt 3 w związku z § 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wskazał, że Pan (...) jest obywatelem Niemiec i obecnie zamieszkuje i pracuje na terytorium Niemiec. Pan (...) był zatrudniony przez Spółkę na podstawie umowy o pracę na stanowisku dyrektora i objęty zabezpieczeniem społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Spółka rozwiązała umowę o prace w dniu (...) marca 2012 r. bez wypowiedzenia. Pracownik zakwestionował zgodność z prawem oraz zasadność dokonanego rozwiązania umowy o pracę, w związku z czym złożył w Sadzie Rejonowym w (...) pozew przeciwko Spółce. Wyrokiem z dnia (...) maja 2014 r. Sąd Rejonowy zasądził od Spółki na rzecz ww. kwotę (...) zł brutto tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Wynik jest prawomocny. Spółka wypłaciła ww. zasądzoną kwotę. Były pracownik ponadto wniósł do Sądu Okręgowego pozew przeciwko Spółce o zapłatę kwoty (...) zł tytułem zaległej premii za rok 2011 oraz kwoty (...) zł tytułem zaległej premii za rok 2012.

Wnioskodawca poinformował również, że pracownik dodatkowo, poza sądem, podniósł wobec Spółki dalsze roszczenia związane z rozwiązaniem z nim umowy o pracę, jak również roszczenia dotyczące naruszenia jego dóbr osobistych, utraty wizerunku oraz dodatkowo roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy, zapowiadając wystąpienie o ich zasądzenie na drogę postępowania sądowego. W szczególności ww. twierdził, że rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia (które to rozwiązanie umowy o pracę Sąd Rejonowy uznał za dokonane niezgodnie z prawem) wyrządziło mu szkodę, w tym naruszyło jego dobra osobiste (wizerunek oraz dobre imię). Ponadto ww. podniósł, że nie otrzymał w terminie świadectwa pracy po rozwiązaniu z nim umowy o pracę, jak również nie otrzymał w terminie świadectwa pracy skorygowanego na podstawie art. 97 § 3 k.p. po uprawomocnieniu się wy roku Sądu Rejonowego.

W celu zaspokojenia roszczeń ww. oraz uchylenia sporu istniejącego pomiędzy stronami, a także sporów mogących powstać pomiędzy stronami, strony czyniąc sobie wzajemne ustępstwa zawarły w dniu (...) lutego 2015 r. ugodę pozasądową, a następnie ugodę sądową w sprawie wskazanej powyżej. Na podstawie ww. ugód Spółka zobowiązała się wypłacić na rzecz byłego pracownika kwotę brutto (...) - "Płatność z tytułu premii" płatną na podstawie ugody sądowej na zaspokojenie roszczeń o wypłatę zaległych premii, natomiast dodatkowo w ugodzie pozasądowej Spółka zobowiązała się do zapłaty w terminie do dnia 31 stycznia 2016 r. kwoty brutto (...) nazwanej na potrzeby tej ugody jako "Rekompensata" na zaspokojenie (stosownie do pkt 1 (a) ugody pozasądowej) "wszelkich innych roszczeń Pana (...) z jakichkolwiek tytułów, w szczególności na zaspokojenie roszczeń związanych z rozwiązaniem z nim umowy o pracę w tym roszczeń dotyczących naruszenia jego dóbr osobistych, utraty wizerunku oraz dodatkowo roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy".

W związku z powyższym Spółka powzięła wątpliwość, czy rekompensata w kwocie (...), która zostanie wypłacona byłemu pracownikowi, stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, skoro wypłacona jest w celu pokrycia zgłoszonych roszczeń związanych z rozwiązaniem z nim umowy o pracę, w tym naruszenia dóbr osobistych, utraty wizerunku w związku z rozwiązaniem umowy o prace bez wypowiedzenia, dodatkowo roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy oraz wszelkich innych roszczeń ww. z jakichkolwiek tytułów czy też kwota tej rekompensaty nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników w znaczeniu art. 6 ust. 1 pkt 1 stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10 z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12 tejże ustawy. Za przychody ze stosunku pracy, zgodnie z dyspozycją art. 4 pkt 9 wskazanej ustawy, uważa się przychody w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) Zgodnie z dyspozycją art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności, wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Dalej Wnioskodawca zauważa, że zgodnie z dyspozycją § 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2 rozporządzenia. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Następnie Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.) pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Natomiast stosownie do art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa we wskazanym powyżej art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W wyroku z dnia 27 listopada 2007 r. (SK 18/05, OTK-A 2007. Nr 10 poz. 128) Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 58 k.p. w zw. z art. 300 k.p., rozumiany w ten sposób, że wyłącza dochodzenie innych niż określone w art. 58 k.p. roszczeń odszkodowawczych, związanych z bezprawnym rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jest niezgodny z art. 64 ust. I w zw. z art. 2 Konstytucji RP oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Wyrok ten przesądził, że pracownik jest uprawniony oprócz dochodzenia odszkodowania przewidzianego w Kodeksie pracy do dochodzenia również odszkodowania odpowiadającego rzeczywistej szkodzie na ogólnych zasadach zawartych w kodeksie cywilnym (art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Skutkiem tego wyroku jest wprowadzenie do systemu ustawodawstwa pracy dualizmu roszczeń odszkodowawczych, obok roszczenia przewidzianego w art. 58 kodeksu pracy pracownik posiada także tego samego rodzaju roszczenia oparte na przepisach kodeksu cywilnego. Powyższe stanowisko znalazło odzwierciedlenie również w rozstrzygnięciach sądów, przykładowo w wyroku z dnia 28 stycznia 2009 r. (I PK 135/08) Sąd Najwyższy potwierdził dopuszczalność zgłaszania przez pracownika dalszych roszczeń odszkodowawczych ponad te przewidziane w art. 56 Kodeksu pracy wskazując, że "Podstawą prawną uzupełniającej odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia są przepisy kodeksu cywilnego o odpowiedzialności deliktowej (art. 415 k.c. w związku z art. 300 k.p.)". Ponadto w orzecznictwie sądów powszechnych zostało potwierdzone, że pracownik może w określonych okolicznościach dochodzić roszczeń dotyczących naruszenia jego dóbr osobistych. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2014 r. (I PK 238/13) "Uregulowania w zakresie rozwiązywania stosunków pracy przez pracodawców wykluczają możliwość sięgania do przepisów prawa cywilnego przewidujących ochronę dóbr osobistych, chyba, że w związku z rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca naruszy jakieś dobro zwalnianego pracownika, które pozostaje poza zakresem stosunku pracy, a tym samym w istocie podejmie działania nie mieszczące się w ukształtowanej przez ustawodawcę formie i treści czynności prawnej rozwiązującej stosunek pracy. Przesłanką odpowiedzialności z art. 448 k.c. jest nie tylko bezprawne, ale i zawinione działanie sprawcy naruszenia dobra osobistego."

W związku z powyższym Spółka reprezentuje stanowisko, że kwota rekompensaty, która ma zostać wypłacona byłemu pracownikowi nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ipso iure na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno literalne brzmienie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia jak i jego wykładnia całościowa wskazują, że nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wszelkie odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom w związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem stosunku pracy czy niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy. Jak trafnie wskazał ZUS Oddział w Lublinie w decyzji z dnia 29 sierpnia 2013 r. (znak: WPI/200000/451/1114/2013) katalog świadczeń w tym zakresie ma charakter otwarty i obejmuje również świadczenia wypłacane na podstawie porozumień zawartych pomiędzy pracownikiem i pracodawcą "katalog świadczeń wyłączonych z podstawy wymiaru składek zawarty w komentowanym przepisie ma charakter otwarty, a powyższe wyłączenie nie dotyczy tylko odpraw czy odszkodowań przysługujących na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, ale również innych wypłaconych pracownikowi z tego tytułu odpraw, odszkodowań i rekompensat wynikających z dobrowolnych porozumień zawartych między pracodawcą a działającymi u niego organizacjami związkowymi lub indywidualnych porozumień (umów) zawieranych ze zwalnianymi pracownikami w ramach obowiązującej zasady swobody umów, która to zasada w prawie oznacza dopuszczalność regulowania w umowie wszystkich innych spraw, jeśli nie pogarsza to sytuacji pracownika w porównaniu z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa".

Stanowisko to ZUS potwierdził również, w innych decyzjach, przykładowo w decyzji z dnia 23 sierpnia 2013 r. (znak: DI/100000/451/1153/2013) ZUS Oddział w Gdańsku wskazał, że "wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodów uzyskanych przez pracownika z tytułu odszkodowań i rekompensat znajduje zastosowanie zarówno w odniesieniu do tych odpraw mających swe źródło w ustawach szczególnych, w tym w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 884 z późn. zm.), jak również tych wynikających z dobrowolnych porozumień zawartych między pracodawcą a pracownikiem (w sytuacjach przewidzianych przez umowę o pracę lub w późniejszych porozumieniach między pracodawcą a konkretnym pracownikiem) jak również porozumień zawartych pomiędzy pracodawcą a reprezentującą pracowników związku zawodowego".

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, fakt, że podstawą wypłaty rekompensaty jest zawarta pomiędzy pracodawcą a byłym pracownikiem ugoda pozasądowa, nie wyłącza przedmiotowego świadczenia z katalogu wyłączeń przewidzianych w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Dla wyłączenia przychodu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest bowiem to. jaka jest przyczyna i podłoże wypłaty świadczenia tj. czy pozostaje ono w bezpośrednim związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Jak podkreślił ZUS Oddział w Gdańsku w decyzji z dnia 18 kwietnia 2013 r. (znak: DI/100000/451/272/2013) "jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę tych świadczeń, winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, iż tego typu świadczenia nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach, niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Fakt. iż do wypłaty tych świadczeń następuje na podstawie np. porozumienia miedzy pracodawca a pracownikiem nie wyklucza zastosowania wyłączenia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia" Przepis ten znajduje bowiem zastosowanie "jedynie w przypadku, gdy wypłata odszkodowań i rekompensat pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Z powyższego wywieść należy, iż decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń pieniężnych z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca przypisał istnieniu nierozerwalnej więzi pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a powstaniem roszczenia o wypłatę pracowników i świadczenia (bez względu na jego nazwę). O braku takiej więzi można mówić, gdy w konkretnej sytuacji możliwe jest uzyskanie przez pracownika takiego samego świadczenia (odprawy, zadośćuczynienia, rekompensaty, odszkodowania) także w przypadku trwania jego stosunku pracy. Jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiej odprawy winno być ustanie zatrudnienia Oznacza to. iż tego typu świadczenia, o których stanowi wniosek, aby mogły nie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach niż pozostających w ścisłym związku z ustaniem stosunku pracy."

W stanie faktycznym niniejszej sprawy wypłata rekompensaty nastąpi wprawdzie już po rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem, jednakże przyczyną jej realizacji są roszczenia zgłoszone przez ww. z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia przez Spółkę oraz niewydania świadectwa pracy. Rekompensata ma zaspokoić wszelkie potencjalne roszczenia ww. wobec Spółki z tego tytułu. Roszczenia te pozostają w bezpośrednim związku z rozwiązaniem umowy o pracę z ww. Gdyby bowiem nie doszło do rozwiązania umowy o pracę bez. wypowiedzenia z pracownikiem, które to rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia Sąd Rejonowy uznał za dokonane z naruszeniem przepisów prawa, roszczenia te nie zostałyby zgłoszone. Pomiędzy zgłoszonymi roszczeniami, a roszczeniem z umowy o pracę istnieje nierozerwalny i bezpośredni związek. Z tego też względu, z powodów i w stanie faktycznym opisanym we wniosku, w ocenie Spółki, rekompensata wypłacona byłemu pracownikowi nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w myśl § 2 ust. 1 pkt 3 wyżej wskazanego rozporządzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie indywidualnej interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zakład wskazuje, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na wynikającej z treści wniosku informacji w powyższym zakresie.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia - podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązaniu jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Z konstrukcji wskazanego przepisu wynika, że za decydującą przesłankę w kontekście zwolnienia określonego świadczenia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne zostało uznane istnienie nierozerwalnej więzi pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a powstaniem roszczenia o wypłatę pracownikowi określonego świadczenia (bez względu na jego nazwę). W konsekwencji, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają zarówno świadczenia przysługujące na podstawie przepisów prawa pracy tj. Kodeksu Pracy, ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak i inne wypłacone pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy odprawy, odszkodowania, rekompensaty ustalone drogą dobrowolnych porozumień pomiędzy pracodawcą a organizacjami związkowymi, wynikające z układów zbiorowych pracy a także ustalone na podstawie umowy z konkretnym pracownikiem, natomiast koniecznym warunkiem ich wyłączenia z podstawy wymiaru składek jest bezpośredni i nierozerwalny związek pomiędzy wypłatą świadczenia, a rozwiązaniem stosunku pracy.

Z treści wniosku z dnia 14 kwietnia 2015 r. wynika, że Wnioskodawca zamierza wypłacić byłemu pracownikowi na podstawie zawartej ugody pozasądowej rekompensatę na zaspokojenie wszelkich roszczeń, w szczególności związanych z rozwiązaniem z nim umowy o pracę w tym roszczeń dotyczących naruszenia jego dóbr osobistych, utraty wizerunku oraz dodatkowo roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy. Powyższa rekompensata jest bezpośrednio związana z uznanym uprzednio przez Sąd za niezgodne z prawem rozwiązaniem z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia. W konsekwencji słusznie zauważa Wnioskodawca, że fakt jej wypłaty na mocy ugody pozasądowej pozostaje bez wpływu na obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Uwzględniając powyższe, należy więc przyjąć, że wypłacona byłemu pracownikowi na podstawie ugody pozasądowej kwota rekompensaty na zaspokojenie roszczeń związanych z rozwiązaniem umowy o pracę nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na mocy § 2 ust. 1 pkt 3 wskazanego rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W konsekwencji, w świetle obowiązujących przepisów i przedstawionego przez wnioskodawcę zdarzenia przyszłego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwoty rekompensaty wypłaconej na podstawie ugody pozasądowej na zaspokojenie roszczeń związanych z rozwiązaniem z pracownikiem umowy o pracę.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja me jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl