WPI/200000/43/467/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 maja 2019 r. przez Pana (...) prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą pod firma (...) w sprawie możliwości opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w sytuacji wykonywania na rzecz byłego pracodawcy usług odmiennych niż świadczone uprzednio w ramach umowy o pracę.

W dniu 6 maja 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez przedsiębiorcę: (...). Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę pismem z 21 maja 2019 r. (doręczonym do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w w dniu 22 maja 2019 r.).

Wnioskodawca poinformował, że jako przedsiębiorca wystawił faktury swojemu byłemu pracodawcy, mimo, że minęło 7 miesięcy od zakończenia umowy o pracę, którą był z nim związany do końca kwietnia 2018 r. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od maja 2018 r. a usługi dla byłego pracodawcy wykonywał przez 3 miesiące od grudnia 2018 r. do lutego 2019 r. Czynności świadczone przez Wnioskodawcę zupełnie odbiegały od tych, które wykonywał w ramach umowy o pracę ponieważ pracował na stanowisku "kurier" i był pracownikiem fizycznym związanym z przeładowywaniem i dostarczaniem paczek, natomiast Jego usługi świadczone dla byłego pracodawcy przez 3 miesiące, za które wystawił fakturę VAT polegały na kontroli personelu, rozdysponowywaniu im codziennych zadań oraz utrzymaniu floty pojazdów w ciągłym ruchu.

W opinii Wnioskodawcy, jako przedsiębiorca korzystający z preferencyjnych składek ZUS nie może On świadczyć tych samych usług byłemu pracodawcy, które wykonywał będąc na umowie o pracę, natomiast przez 3 miesiące, przez które Wnioskodawca świadczył usługi dla niego wykonywał zupełnie inny zakres czynności niż ten, który obowiązywał Go na etacie. Wnioskodawca chciałby otrzymać interpretację czy Jego usługi nie naruszyły zasad przyznawania preferencyjnych składek ZUS dla przedsiębiorców, które opłacał na tychże zasadach przez okres wykonywania usług a co za tym idzie czy nie ma zaległości finansowych wobec ZUS.

Dodatkowo w piśmie z 21 maja 2019 r. Wnioskodawca doprecyzował wniosek wskazując, że Jego wątpliwość dotyczy prawa do opłacania składek na zasadach preferencyjnych. W przesłanym wniosku Wnioskodawca opisał zaistniałą sytuację i w jego interpretacji czynności wykonywane na rzecz byłego pracodawcy nie były tożsame z wykonywanymi w ramach stosunku pracy, a co za tym idzie nie naruszył prawa do opłacania składek na zasadach preferencyjnych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład wskazuje, że wydając decyzję na podstawie powyższych przepisów dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, nigdy zaś w ramach tego postępowania nie rozstrzyga konkretnej sprawy administracyjnej, w szczególności sprawy spornej ani też nie ustanawia praw i obowiązków. Wydając indywidualną interpretację Organ dokonuje analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa w zakresie wskazanym w treści art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się na treści złożonego wniosku i okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę. Wobec powyższego, wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został wyłącznie co do stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność a także wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Ponadto w przypadku korzystania przez przedsiębiorcę z uprawnień wynikających z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tzw. "ulga na start"), zgodnie z art. 18aa ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przepis art. 18a ust. 1 stosuje się również do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy kontynuują działalność gospodarczą po upływie okresu, o którym mowa we wskazanym art. 18 ust. 1. W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Z treści art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Mając na uwadze fakt, że istotą indywidualnych interpretacji przepisów nie jest prowadzenie postępowania wyjaśniającego a dokonanie wykładni budzącego wątpliwości Wnioskodawcy przepisu prawa, w niniejszej decyzji Zakład nie wypowiada się co do spełnienia przez Przedsiębiorcę przesłanki zawartej w art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (nieprowadzenia innej działalności pozarolniczej w okresie 60 miesięcy przed rozpoczęciem opisanej działalności gospodarczej), opierając się na informacji Przedsiębiorcy, że dotychczas "korzystał z preferencyjnych składek ZUS".

Ponadto aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Pod pojęciem "byłego pracodawcy" należy w tym przypadku rozumieć każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzonej działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę. Przez zwrot "czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy. W konsekwencji, w sytuacji gdy zakres czynności realizowanych na rzecz byłego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność, choćby w części pokrywa się z zakresem czynności świadczonych uprzednio przez pracownika, warunek braku tożsamości czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy i działalności gospodarczej nie zostanie spełniony. Jednocześnie Zakład zaznacza, że w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie posiada kompetencji do rozstrzygania czy czynności wchodzące w zakres wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i świadczone na rzecz byłego pracodawcy są całkowicie odmienne od czynności, które ww. wykonywał uprzednio w ramach umowy o pracę. Wobec powyższego dokonując w ramach niniejszej decyzji oceny przepisów z zakresu ubezpieczenia społecznego Zakład oparł się na wskazaniu Wnioskodawcy zawartym we wniosku o wydanie interpretacji i piśmie stanowiącym jego uzupełnienie.

Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz pisma z 21 maja 2019 r. wynika, że Przedsiębiorca wykonywał usługi dla byłego pracodawcy w okresie od grudnia 2018 r. do lutego 2019 r. Wykonywane usługi zupełnie odbiegały od czynności wykonywanych uprzednio w ramach stosunku pracy. W świetle powyższego, w sytuacji wykonywania na rzecz byłego pracodawcy usług o odmiennym charakterze niż świadczone w ramach umowy o pracę, Wnioskodawca nie utracił we wskazanym okresie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę) przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia tej działalności (lub od dnia objęcia tymi ubezpieczeniami w przypadku korzystania przez Przedsiębiorcę z uprawnień wynikających z art. 18 ustawy - Prawo przedsiębiorców).

Jednocześnie z uwagi na zakres przedmiotowy indywidualnej interpretacji wynikający z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wydając niniejszą decyzję Zakład nie wypowiada się w zakresie ewentualnych zaległości finansowych Wnioskodawcy wobec ZUS.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie możliwości opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w sytuacji wykonywania na rzecz byłego pracodawcy usług odmiennych niż świadczone uprzednio w ramach umowy o pracę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.