WPI/200000/43/451/2020

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 3 czerwca 2020r. przez prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: (...) w kwestii obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za syna Przedsiębiorcy zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na zasadach właściwych dla pracowników.

Wnioskiem z 3 czerwca 2020r., (zwany dalej "Przedsiębiorcą"), wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej zwany "Zakładem") o wydanie interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca poinformował, że 1.07.2019 r. zatrudnił na podstawie umowy o prace syna (...) adres zamieszkania.

Przedsiębiorca zgłosił Pana (...) do ubezpieczeń społecznych od dnia (...) 07.2019 r. z kodem 01 10 00 na dokumencie ZUS ZUA. Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne są odprowadzane z wynagrodzenia i od kwoty zawartej w umowie o prace. Jednocześnie Przedsiębiorca (...) wskazał, że złożył oświadczenie z dniem 1.07.2019 r. o prowadzeniu osobnego gospodarstwa domowego mimo tego samego adresu zamieszkania co właściciel firmy, czyli Przedsiębiorca. Przedsiębiorca, posiłkując się oświadczeniem Pana (...) o prowadzeniu osobnego gospodarstwa domowego, oblicza składki ZUS od wynagrodzenia zawartego w umowie o prace z ww. Na dokumencie ZUS RCA Przedsiębiorca wykazuje Pana jako pracownika z kodem tytułu ubezpieczenia: 01 10 00.

Przedsiębiorca zwrócił się z zapytaniem, czy przedstawione wyżej stanowisko jest prawidłowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład w Lublinie zważył, co następuje:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która w art. 6 określa katalog osób podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski są pracownikami. Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy, stosownie do treści art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy, stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Jednocześnie stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Osoba współpracująca z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą - w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W świetle wskazanego powyżej art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych o statusie osoby współpracującej decyduje współpraca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, ścisła więź rodzinna z osobą prowadzącą działalność gospodarczą oraz prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, jednocześnie o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego decyduje łącznie wspólne zamieszkiwanie i zaspokajanie potrzeb. Wspólnota gospodarstwa domowego oznacza, że pozostające w niej osoby mają zaspokajane potrzeby ze środków będących w dyspozycji wspólnoty (rodziny). Powyższe oznacza również, iż istotny jest nie tylko adres zamieszkania (zameldowania) lecz także okoliczności takie jak prowadzenie wspólnego budżetu domowego oraz współpraca w załatwianiu codziennych spraw życiowych. Można więc stwierdzić, iż osoby współpracujące to członkowie najbliższej rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność, korzystający zarówno z zysków jakie przynosi ta działalność, jak i ponoszący skutki ewentualnych błędów w jej prowadzeniu. Jeżeli wskazane kryteria są spełniane przez osobę pozostającą z przedsiębiorcą w stosunku pracy to dla celów ubezpieczeń społecznych pracownik ten jest traktowany jako osoba współpracująca.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawiony przez Przedsiębiorcę stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawne, w sytuacji nieprowadzenia przez Przedsiębiorcę i zatrudnionego syna wspólnego gospodarstwa domowego, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym jako pracownik a nie jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. W konsekwencji Przedsiębiorca będzie zobowiązany do opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne za ww. osobę na zasadach właściwych dla pracowników.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 3 czerwca 2020r. w sprawie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za syna Przedsiębiorcy zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na zasadach właściwych dla pracowników.

Jednocześnie Zakład nadmienia, iż w powyższym trybie nie jest uprawniony do wypowiadania się w kwestii prawidłowości, słuszności zatrudniania przez Przedsiębiorcę członka rodziny na podstawie umowy o prace.

Zaznaczyć należy, że Zakład wydając decyzję z wniosku o indywidualną interpretację przepisów na podstawie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się jedynie na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego. Dokonując indywidualnej interpretacji przepisu Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Przedsiębiorcę oświadczenie co do nieprowadzenia z opisaną osobą wspólnego gospodarstwa domowego, zwracając jednocześnie uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia б marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.