WPI/200000/43/450/2014 - Obowiązek ubezpieczeń społecznych a pobieranie zasiłku macierzyńskiego.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 poz. 1442) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 4 kwietnia 2014 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności pozarolniczej prowadzonej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego.

W dniu 4 kwietnia 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie ustalenia tytułu do ubezpieczeń społecznych dla wnioskodawcy.

Wnioskodawca przedstawił opis stanu faktycznego.

Wnioskodawca wskazał, ze prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz jest zatrudniona na umowę o pracę w dwóch zakładach pracy. W pierwszym zakładzie pracy wnioskodawca ma umowę o pracę w wymiarze% etatu z wynagrodzeniem brutto, zaś w drugim zakładzie pracy 1/8 etatu z wynagrodzeniem brutto (...). Wnioskodawca z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opłaca tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Wnioskodawca poinformował, ze obecnie przebywa na urlopie rodzicielskim z obu zakładów pracy i w dalszym ciągu opłaca składkę zdrowotna. Wnioskodawcy w dniu 19 lutego 2014 r. wygasła umowa o pracę w pierwszym zakładzie prac) i nie została przedłużona. Wnioskodawca wskazał, ze pracodawca tegoż zakładu pracy wydał wnioskodawcy zaświadczenie, ze udziela urlopu macierzyńskiego w dniach 19 sierpnia 2013 r. do 05.01.2014 r., dodatkowego urlopu macierzyńskiego w dniach 6 stycznia 2014 r. do 16 lutego 2014 r., urlopu rodzicielskiego w dniach 17 lutego 2014 r. do 17 sierpnia 2014 r. zgodnie z art. 180, art. 182 i art. 182 " Kodeksu Pracy.

Wobec przedstawionego powyżej stanu taktycznego wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii podlegania ubezpieczeniom społecznym. Wnioskodawca zadał pytanie, czy nawet po ustaniu zatrudnienia w pierwszym zakładzie pracy ma opłacać tylko składkę zdrowotną, czy też pełny ZUS?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem wnioskodawcy na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 9 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: z 2009 r. Dz. U. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) nawet po ustaniu zatrudnienia w dalszym ciągu wnioskodawczyni podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z zasiłku rodzicielskiego, a z działalności gospodarczej opłaca tylko składkę zdrowotną.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym określono w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.). Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi obowiązkowo podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Natomiast stosownie do art. 11 ust. 2 tejże ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. W myśl art. 13 pkt 4 tejże ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Natomiast z art. 6 ust. 1 pkt 19 w zw. z art. 13 pkt 13 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są min.: osobami pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego przez cały okres pobierania tego zasiłku.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) za czas urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach i warunkach określonych odrębnymi przepisami.

Jednocześnie zgodnie z art. 9 ust. 1 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące działalność pozarolniczą, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi takie z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów.

Artykuł 81 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027) podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą stanowi zadeklarowana, kwota nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Natomiast w myśl art. 82 ust. 1 cytowanej ustawy w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

W Świetle powyższego, osoba która ma ustalone prawo do zasiłku macierzyńskiego z tytułu stosunku pracy i jednocześnie jest osoba prowadzącą, pozarolnicza działalność, nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia tej działalności, zatem z tytułu prowadzenia tej działalności nie istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. W takiej sytuacji, stosownie do przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, istnieje obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu pozarolniczej działalności.

Uwzględniając powyższe Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w trakcie przebywania na urlopie macierzyńskim, nabytym z tytułu stosunku pracy.

Jednocześnie Oddział wskazuje, że zgodnie z brzmieniem art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej brak jest podstaw prawnych do wydania pisemnej interpretacji w zakresie obowiązków innego podmiotu (dokonującego wypłaty zasiłku macierzyńskiego) z uwagi na fakt, iż Zakład wydaje pisemne interpretacje wyłącznie w zakresie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w indywidualnych sprawach przedsiębiorców.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.