WPI/200000/43/43/2017 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości kosztów zakupu kart w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 12 stycznia 2017 r. przez: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości kosztów zakupu kart (...) w części finansowanej przez Wnioskodawcę.

W dniu 12 stycznia 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek spółki: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej planuje współfinansować swoim pracownikom zakup kart (...). Wnioskodawca planuje dokonać zakupu kart (...) w ramach których Spółka będzie pokrywała 50% kosztów, z kolei pozostałe 50% kosztów kart (...), o których mowa powyżej, będzie pokrywał sam pracownik.

Współfinansowanie pracownikom kart (...) będzie stanowić dla nich nieodpłatne świadczenie, co do którego Wnioskodawca odprowadzać będzie zaliczki na podatek dochodowy. Wobec powyższego Wnioskodawca planuje wprowadzić stosowne zmiany do regulaminu wynagradzania. W regulaminie wprowadzone zostanie postanowienie o następującej treści: "Pracodawca umożliwia pracownikom zakup kart (...) po cenach niższych niż detaliczne poprzez współfinansowanie przez Pracodawcę kosztu zakupu kart (...), z zastrzeżeniem, iż partycypacja pracownika w finansowaniu wynosi 50% całkowitych kosztów zakupu kart (...)".

W związku z powyższym Spółka zwróciła się z zapytaniem czy wartość nieodpłatnego świadczenia (tj. 50% kosztów zakupu kart (...) na rzecz pracowników) należy wliczać do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W ocenie Wnioskodawcy wartość współfinansowanych przez Spółkę - pracodawcę kart (...) nie jest wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a to ze względu na brzmienie § 2 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z którym nie stanowi podstawy wymiaru składek wartość korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegających na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji".

W przedstawionej sprawie, dzięki świadczeniom pracownik może nabyć kartę (...) za cenę niższą niż rynkowa (za 50% wartości rynkowej, gdyż tylko w tej części usługa jest finansowana przez pracownika, w pozostałym finansowana przez Wnioskodawcę), co wynikać będzie wprost z postanowień regulaminu wynagradzania. W opinii Spółki, jeżeli pracownik odkupuje od pracodawcy świadczenie będące artykułem, przedmiotem lub usługą za cenę niższą niż detaliczna, a świadczenie to zostanie zagwarantowane w przepisach wewnątrzzakładowych np. regulaminie wynagradzania, będzie to przychód, który nie stanowi podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych stanowi natomiast, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Dopłata do kart multisport ze strony pracodawcy bez wątpienia konstytuuje przychód opodatkowany u pracownika. Może to być jednak przychód wolny od składek na ubezpieczenia społeczne.

Katalog przychodów, od których nie pobiera się składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zawiera § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz na korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Wyłączenie to ma zastosowanie do przychodów pracowników. Jeśli więc pracownik ponosi za nie częściową odpłatność, a świadczenie jest gwarantowane w przepisach wewnątrzzakładowych lub układzie zbiorowym, część stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Konkludując, pracodawca może kupować dla pracowników określone usługi lub towary i następnie odsprzedawać je pracownikom. Jeśli pracodawca zagwarantuje w przepisach zakładowych prawo do takiego zakupu przez pracownika, cała dopłata pracodawcy do takiego świadczenia będzie przychodem opodatkowanym, ale wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zwolnienie to można zastosować odpowiednio do świadczeń, które pracodawca kupuje dla członków rodziny pracownika.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu, w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy z oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. Powyższe ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwia potwierdzenie w tym trybie przez Organ wskazanej przez Wnioskodawcę kwalifikacji określonego świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy w świetle przepisów podatkowych. Mając jednakże na uwadze wskazanie przez Spółkę w opisie zdarzenia przyszłego, że od uzyskanego przez pracownika świadczenia będzie odprowadzać zaliczkę na podatek dochodowy, Zakład dokonał interpretacji przepisów z zakresu ubezpieczeń.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu jednoznacznie wskazuje, jak słusznie zauważył Wnioskodawca, iż aby móc zastosować opisane wyłączenie, dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, a prawo do uzyskania tej korzyści musi wynikać z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, przewidujących partycypację pracownika w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń. Ponadto dana korzyść musi przybrać formę niepieniężną - formę zakupu przez pracownika po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.

Z treści wniosku z 5 stycznia 2017 r. wynika, że Wnioskodawca planuje dokonywać zakupu kart (...) za które Spółka i pracownik będą pokrywali po 50% kosztów. Uprawnienie pracowników do nabycia opisanego we wniosku świadczenia po cenie niższej niż detaliczna i wysokość ich udziału kosztach nabycia zostaną zapisane w regulaminie wynagradzania obowiązującym u Wnioskodawcy, a od uzyskanego z tego tytułu przez pracowników świadczenia pracodawca będzie odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy.

W konsekwencji, uznać należy, że wartość zakupionych kart (...) w części finansowanej przez Wnioskodawcę podlega na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. W rezultacie powyższego, wartość ta nie podlega również uwzględnieniu w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 12 stycznia 2017 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników wartości kosztów zakupu kart (...) w części finansowanej przez Wnioskodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.