WPI/200000/43/425/2017 - Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób wykonujących umowy zlecenia poza granicami Polski.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 marca 2017 r. przez (...) w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób wykonujących umowy zlecenia poza granicami Polski.

W dniu 24 marca 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej złożony przez (...)

Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę w zakresie formalnym pismem z 5 kwietnia 2017 r. (wpływ do Oddziału w dniu 10 kwietnia 2017 r.).

Wnioskodawca poinformował, że jest przedsiębiorcą, który prowadzi działalność w zakresie między innymi instalacji (...).

Wnioskodawca zajmuje się również doradztwem w zakresie (...).

Wnioskodawca prowadzi także sprzedaż materiałów niezbędnych do instalacji w (...).

W ramach prowadzonej działalności Spółka zamierza współpracować z osobami fizycznymi w oparciu o umowy cywilnoprawne - umowy zlecenia. Wnioskodawca planuje zawierać umowy, w ramach których zleceniobiorcy będą świadczyć usługi zarówno w Polsce jak i poza granicami kraju. Może się także zdarzyć, że poszczególni zleceniobiorcy będą realizowali na rzecz Wnioskodawcy świadczenia wyłącznie poza granicami kraju. W ramach umowy zlecenia zleceniobiorcy będą zobowiązani do: dojechania na miejsce realizacji usługi, wykonania usługi na miejscu instalacji, która może przykładowo obejmować realizację następujących czynności:

Dalej Wnioskodawca poinformował, że umowa zlecenia określać będzie sposób wynagradzania zleceniobiorców. Wynagrodzenie będzie określane w sposób kwotowy. Wysokość i warunki wypłaty wynagrodzeń będą negocjowane przez Wnioskodawcę indywidualnie z każdym zleceniobiorcą. Może się zdarzyć, że w danym miesiącu zleceniobiorca uzyska wypłatę z tytułu umów. które były realizowane przez zleceniobiorcę w okresie dwóch lub większej ilości miesięcy. Przykładowo, zleceniobiorca może w miesiącu kwietniu otrzymać wynagrodzenie z tytułu usług świadczonych w okresie od 1 marca do 31 marca (wyplata 10 kwietnia) oraz. w okresie od 1 kwietnia do 30 kwietnia. Niezależnie od ustalonego w umowie ze zleceniobiorcą wynagrodzenia, zleceniobiorcy przysługiwać będzie zwrot wydatków poniesionych na jej wykonanie, w tym zwrot kosztów podróży.

W celu uniknięcia wątpliwości Wnioskodawca wskazał, że wniosek dotyczy wyłącznie sytuacji, w której suma wypłaconych w danym miesiącu składników wynagrodzenia jest wyższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia.

Ponadto z uwagi na fakt, że zlecenia będą wykonywane przez zleceniobiorców, z którymi współpracuje Spółka także w innych niż Polska państwach Wspólnoty Europejskiej, zleceniobiorcy będą posiadać dokumenty Al potwierdzające, że właściwym dla nich ustawodawstwem w zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych jest ustawodawstwo polskie. Dokumenty Al będą wydawane w oparciu o art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 24 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W konsekwencji oznacza to również, że składki na ubezpieczenie społeczne wyżej wymienionych osób będą opłacane na terytorium Polski bez względu na to, czy zawarta umowa będzie wykonywane na terytorium Polski czy w innym kraju członkowskim Unii Europejskiej.

W świetle przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem: czy w przypadku wypłaty przez Spółkę na rzecz zleceniobiorcy w jednym miesiącu wynagrodzenia za dwa lub więcej miesięcy pracy w innym niż Polska kraju Wspólnoty Europejskiej - przy założeniu, że suma wypłaconych w tym miesiącu kwot będzie wyższa niż przeciętne wynagrodzenie - podstawą wymiaru składek w miesiącu wypłaty obu wynagrodzeń będzie suma składników wynagrodzeń wypłaconych w^; tym miesiącu pomniejszona o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą, za które to dni wypłacane jest wynagrodzenie, nie niższa jednak niż równowartość przeciętnego wynagrodzenia.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku wypłaty wynagrodzenia za dwa lub więcej miesięcy pracy za granicą w jednym miesiącu - przy założeniu, że suma wypłaconych w danym miesiącu kwot będzie wyższa niż przeciętne wynagrodzenie - podstawą wymiaru składek w miesiącu wypłaty wynagrodzenia będzie suma składników wynagrodzeń wypłaconych w tym miesiącu pomniejszona o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą, za które to dni wypłacane jest wynagrodzenie, nic niższa jednak niż równowartość przeciętnego wynagrodzenia.

Na podstawie przykładu wskazanego powyżej, gdzie wynagrodzenie za marzec i kwiecień zostanie wypłacone w kwietniu podstawą wymiaru składek w miesiącu wypłaty obu wynagrodzeń będzie suma składników wynagrodzenia wypłaconych w tym miesiącu (kwietniu) pomniejszona o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą, za które to dni wypłacane jest wynagrodzenie (to jest za okres od 1 marca do 30 kwietnia), nie niższa jednak niż równowartość przeciętnego wynagrodzenia.

Wnioskodawca uzasadnił swoje stanowisko wskazując, że zgodnie z art. 18 ust. 3 w związku z ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób będących zleceniobiorcami stanowi przychód, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, wynagrodzenie zleceniobiorców zostanie określone kwotowo - w kwocie za okres świadczenia usługi. Skoro zatem wynagrodzenie będzie określone kwotowo, to podstawą wymiaru składek będzie przychód.

Pojęcie przychodu zostało zdefiniowane w art. 4 pkt 9 ustawy i systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym przychodem będącym podstawą wymiaru składek są przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, między innymi z tytułu umowy zlecenia. Przychodami podatkowymi, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W opisie zdarzenia przyszłego przedstawionym w niniejszym wniosku przychód podatkowy powstanie w miesiącu, w którym zostanie wypłacone wynagrodzenie, a więc jeśli wynagrodzenie za dwa miesiące zostanie wypłacone w jednym miesiącu, to w miesiącu wypłaty przychodem będzie wynagrodzenie wypłacone za te dwa miesiące pracy. Przykładowo, jeżeli w kwietniu Wnioskodawca dokona wypłaty wynagrodzenia za marzec i kwiecień, to w kwietniu przychodem będzie kwota wynagrodzenia należnego za okres od 1 marca do 30 kwietnia.

Dalej Wnioskodawca wskazał, że należy mieć równocześnie na uwadze postanowienia rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które określają zasady ustalania podstawy wymiaru składek osób pracujących za granicą u polskich przedsiębiorców. Powyższe rozporządzenie na mocy § 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio do obliczania podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia.

Z uwagi na oparcie współpracy pomiędzy Spółką, a osobami fizycznymi na podstawie umów zlecenia, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego odpowiednie zastosowanie znajdzie § 2 ust. 1 pkt 16 wspomnianego rozporządzenia - w odniesieniu do pracy wykonywanej przez, zleceniobiorców poza granicami Polski. W przepisie tym, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2016 r. - ustawodawca postanowił, że z podstawy wymiaru składek wyłączeniu podlega: część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, wniosek dotyczy sytuacji, gdy suma wypłaconych w danym miesiącu składników wynagrodzenia jest wyższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, co oznacza w ocenie Wnioskodawcy, że przytoczona wyżej regulacja § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia w sprawie podstawy wymiaru składek znajdzie zastosowanie w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym. W konsekwencji, zestawiając powyższe regulacje z przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego należy wskazać, że w przypadku Spółki podstawę wymiaru składek w miesiącu, w którym zostanie wypłacone łączne wynagrodzenie za cały okres pracy poza terytorium Polski, należy pomniejszyć o wysokość diety za każdy dzień pobytu za granicą w okresie, za który wypłacane jest wynagrodzenie. Tak ustalona podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż przeciętne wynagrodzenie, jeżeli bowiem tak ustalona podstawa miałaby być niższa od przeciętnego wynagrodzenia, to jako podstawę należy przyjąć wysokość przeciętnego wynagrodzenia. Obrazując powyższe na przykładzie - jeżeli zleceniobiorca pracuje za granicą Polski w okresie od 1 marca do 30 kwietnia, a całe wynagrodzenie za pracę w tym okresie zostanie wypłacone w kwietniu, to podstawą wymiaru składek w kwietniu będzie kwota wynagrodzenia za cały okres pracy za granicą kraju (tj. od 1 marca do 30 kwietnia) pomniejszona o kwotę diety za każdy dzień pobytu za granicą w związku z wykonywaną pracą w okresie marzec - kwiecień. Tak ustalona podstawa nie może być niższa niż przeciętne wynagrodzenie.

Innymi słowy, zdaniem Spółki, jeżeli wynagrodzenie za okres pracy za granicą będzie wypłacane w jednym miesiącu za okres dłuższy niż miesiąc, to sumę kwot wypłaconych w tym miesiącu (przy założeniu, że będzie ona wyższa od przeciętnego wynagrodzenia) należy pomniejszyć o kwotę diet za cały okres, za który wynagrodzenie jest wypłacane. Jeżeli w wyniku pomniejszenia przychodu o kwotę diet tak ustalona podstawa będzie wyższa od przeciętnego wynagrodzenia - to podstawą obliczenia składek będzie kwota przychodu pomniejszona o kwotę diet. Istotne jest, że podstawa obliczania składek w żadnym przypadku nie może być jednak niższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska Wnioskodawcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm.).

Zgodnie z art. 18 ust. 1, 3 i 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa wart. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.). jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto w myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Zakład zaznacza przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te w myśl art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy w powyższym zakresie.

Szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe rozporządzenie w § 2 zawiera zamknięty katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia, przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Zauważyć należy również, że z dniem 1 października 2016 r., na skutek wejścia w życie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 sierpnia 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1381), zmianie uległa treść § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia, regulująca zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, i odpowiednio zleceniobiorców, wykonujących pracę poza granicami kraju. W myśl § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w znowelizowanym brzmieniu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nic może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa wart. 19 ust. 1 ustawy. Powyższy przepis na mocy § 5 ust. 2 rozporządzenia ma odpowiednie zastosowanie do zleceniobiorców.

Przez przychód ubezpieczonego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia należy rozumieć przychód ustalony zgodnie z treścią przywołanych przepisów art. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tym samym należy brać pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia stanowiące podstawę wymiaru składek, wypłacane lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca bez względu na okres, za jaki przysługują. W konsekwencji również wypłaty wynagrodzeń za okres dłuższy niż miesiąc powinny być uwzględnione w miesiącu, w którym zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji zleceniobiorcy.

Cytowany przepis w znowelizowanym brzmieniu ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy przychód pracownika (a w tym przypadku zleceniobiorcy) za dany miesiąc jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie za pracę. Możliwość obniżania podstawy wymiaru składek o równowartość diet dotyczy zatem tylko tych osób, które uzyskują przychód wyższy niż przeciętne wynagrodzenie. Należy w tym miejscu zaznaczyć również, że w sytuacji gdy odliczenie od zarobków równowartości diet spowoduje obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy poniżej lego poziomu, podstawę wymiaru składek będzie można obniżyć jedynie do wysokości wskazanej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

Zatem jak słusznie zauważył Wnioskodawca, jeżeli w danym miesiącu zostanie wypłacone zleceniobiorcy wynagrodzenie za okres dłuższy niż miesiąc, to sumę kwot wypłaconych w tym miesiącu należy pomniejszyć o kwotę diet za dni pobytu za granicą, za które wynagrodzenie jest wypłacane. Jeżeli tak ustalona podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie wyższa od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy to podstawą do obliczenia składek będzie ta kwota, natomiast jeżeli ustalona kwota będzie niższa od przeciętnego wynagrodzenia to podstawą od której należy obliczyć składki na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy będzie ww. przeciętne wynagrodzenie.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Przedsiębiorcy w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób wykonujących umowy zlecenia poza granicami Polski, uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wy dała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.