WPI/200000/43/376/2022 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników wartości posiłków udostępnionych przez pracodawcę za pośrednictwem aplikacji mobilnej do kwoty nie przekraczającej 300 zł miesięcznie
Pismo z dnia 24 marca 2022 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/376/2022 Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników wartości posiłków udostępnionych przez pracodawcę za pośrednictwem aplikacji mobilnej do kwoty nie przekraczającej 300 zł miesięcznie
Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 14 marca 2022 r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników wartości posiłków udostępnionych przez pracodawcę za pośrednictwem aplikacji mobilnej do kwoty nie przekraczającej 300 zł miesięcznie.
UZASADNIENIE
Wnioskiem z 14 marca 2022 r. (zwana dalej "Przedsiębiorcą") reprezentowana przez pełnomocnika Doradcę podatkowego wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.
Opis stanu faktycznego (Przedsiębiorcy):
Przedsiębiorca jest podmiotem działającym na rynku usług informatycznych. W ramach swojej działalności zajmuje się przede wszystkim tworzeniem zaawansowanych systemów informatycznych, aplikacji mobilnych i platform społecznościowych. W ramach prowadzonej działalności Przedsiębiorca zatrudnia pracowników. Z tytułu wypłacania pracownikom wynagrodzenia za pracę, pełni funkcję płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zapewniania posiłków profilaktycznych czy napojów profilaktycznych, o których mowa w art. 232 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm.).
Przedsiębiorca uruchomił świadczenie pozapłacowe dla pracowników w formie finansowanych przez siebie (w całości lub w części) posiłków. W tym celu nawiązał współpracę z właścicielem aplikacji (dalej: Aplikacja) umożliwiającej jej użytkownikom (tj. pracownikom Przedsiębiorcy) składanie zamówień na posiłki z pośród dostępnych ofert restauracji, barów oraz podmiotów dostarczających osobom indywidualnym posiłki w postaci dań gotowych (dalej: Restauratorzy). W szczególności, pracownik za pośrednictwem Aplikacji nie może zamówić innych produktów bądź półproduktów składających się na danie (Aplikacja. ogranicza bowiem możliwość złożenia zamówień do posiłków rozumianych jako gotowe dania obiadowe, jak np. zupę, drugie danie, naleśniki, pierogi, sałatki, itp.). Tym samym, Przedsiębiorca ma wpływ na utworzenie listy dostępnych posiłków oraz listy Restauratorów, od których posiłki te będą jej pracownikom dostarczane. Przedsiębiorca ma wpływ na godziny dostaw. Restauratorzy przygotowują i dostarczają posiłki w dni robocze do siedziby Przedsiębiorcy, według zamówień składanych przez pracowników za pośrednictwem Aplikacji
Przedsiębiorca udostępnia pracownikom Aplikację. Każdy z pracowników posiada swoje konto w Aplikacji. Przedsiębiorca finansuje posiłki o wartościach określonych per dzień lub per miesiąc. Z aplikacji pracownik może korzystać na dwa sposoby:
1) pracownik podłącza swoją kartę płatniczą do Aplikacji. i:
jeśli chce zamówić posiłek droższy od określonej per dzień wartości finansowanego przez Spółkę posiłku, lub
jeśli wartość zamówionych w miesiącu posiłków przekroczy określoną per miesiąc wartość finansowanych przez Spółkę posiłków, - różnicę pracownik opłaca z własnych środków;
2) pracownikowi jest raz w miesiącu potrącany z wynagrodzenia koszt posiłku (z pominięciem określonej per miesiąc lub per dzień wartości finansowanego przez Spółkę posiłku) na podstawie dostarczonej faktury.
Przykład: wartość określonego per dzień finansowanego przez Spółkę i udostępnionego jej pracownikowi posiłku to zł. Jeśli pracownik w danym dniu zamówi posiłek o wartości ' zł, to różnicę w postaci zł pracownik dopłaca z własnych środków w jeden z ww. sposobów: 1) lub 2).
Pracownik może zamawiać posiłki za pośrednictwem strony internetowej, aplikacji mobilnej lub kiosku multimedialnego instalowanego na terenie siedziby Przedsiębiorcy. Przedsiębiorca posiada dostęp do konta firmowego, w którym znajduje się baza danych raportów i statystyk o poziomie wartości przyznanych pracownikom posiłków. Rozliczenie następuje bezgotówkowe i istnieje możliwość integracji systemu rozliczeniowego z systemem kadrowo-płacowym. Pracownicy nie mają możliwości zamiany wartości finansowanego im posiłku na inny ekwiwalent. Wartość finansowanych i udostępnianych przez Przedsiębiorcę pracownikom posiłków nie przekracza miesięcznie kwoty 300 zł (w tym: w stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2022 r.: nie przekraczała kwoty 190 zł miesięcznie).
Przedsiębiorca za pośrednictwem Aplikacji nabywa usługę multicateringu od dostawcy Aplikacji Natomiast na wcześniejszym etapie dostawca Aplikacji nabywa od różnych Restauratorów usługi cateringowe. Tym samym w łańcuchu dostaw dochodzi do odsprzedaży posiłków w ramach usług cateringowych o szczególnym podmiotom zaangażowanym w transakcję - kolejno odsprzedaż następuje od Restauratorów do Przedsiębiorcy. Następnie te posiłki są przez Przedsiębiorcę udostępniane pracownikom. Korzyść w postaci ww. świadczenia (wartość finansowanych posiłków przez Przedsiębiorcę udostępnianych pracownikom) stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.; dalej: ustawa o PIT). Przedsiębiorca powziął wątpliwość czy przychód pracownika z tytułu otrzymania przez niego posiłków udostępnionych i finansowanych przez Przedsiębiorcę, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.; dalej: "Rozporządzenie"), będzie podlegał wyłączeniu do kwoty 300 zł miesięcznie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Stanowisko Przedsiębiorcy:
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Uzupełnieniem jest art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju (wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przyznanie przez Przedsiębiorcę jej pracownikom posiłków stanowi niewątpliwie po ich stronie przychód ze stosunku pracy - rozumieniu ustawy o PIT.
Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.; dalej: u.s.u.s.) i Rozporządzenia. Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 20 ust. 1 oraz w związku z art. 4 pkt 9 u.s.u.s. oraz § 1 Rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o PIT z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.
Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w Rozporządzeniu. Na mocy § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 300 zł (w stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2022 r.: do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 zł).
Zatem, aby skorzystać z ww. wyłączenia należy spełnić następujące warunki:
przedmiotem udostępnienia przez pracodawcę są posiłki, czyli dania gotowe do spożycia, a nie np. produkty spożywcze w ogólności. Tym samym z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe możliwe jest wyłączenie jedynie tych posiłków, które są dostarczane przez placówki gastronomiczno-restauracyjne, bary, punkty gastronomiczne, stołówki, mające w swej ofercie posiłki w formie gotowych do spożycia dań, a nie przez placówki handlowe takie jak sklepy spożywcze; to pracodawca udostępnia pracownikom posiłki;
udostępnianie posiłków nie może zostać zastąpione wypłatą ekwiwalentu za te świadczenia;
wartość przedmiotowych świadczeń nie może przekraczać miesięcznie kwoty 300 zł (w stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2022 r.: 190 zł miesięcznie).
Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego stanu faktycznego, w ocenie Przedsiębiorcy wartość finansowanych i udostępnionych przez niego swoim pracownikom posiłków na mocy § 2 ust. 1 pkt 11 Rozporządzenia nie będzie uwzględniana w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy. W szczególności:
przedmiotem udostępnienia przez pracodawcę będą posiłki (a nie produkty spożywcze w ogólności) czyli dania gotowe do spożycia, dostarczane przez Restauratorów (niebędącymi placówkami handlowymi); Aplikacja ogranicza możliwość złożenia zamówień do posiłków rozumianych jako gotowych do spożycia dania obiadowe;
niewątpliwie to Przedsiębiorca udostępnia pracownikom posiłki; w szczególności za pośrednictwem Aplikacji nabywa posiłki w ramach usług
multicateringu i z tytułu tego rodzaju nabycia otrzymuje faktury VAT. Należy jednocześnie zwrócić uwagę, iż udostępnienie pracownikom posiłków, o którym mowa w ww. przepisie, może przybrać różnorodne formy, w tym może być ono realizowane zarówno przez samego pracodawcę prowadzącego stołówkę, jak i przez podmiot trzeci świadczący usługę gastronomiczną/ (multi)cateringową na rzecz Przedsiębiorcy;
pracownicy nie są uprawnieni do jakiegokolwiek ekwiwalentu z tytułu przedmiotowego świadczenia;
miesięczna wartość finansowanych i udostępnianych przez Przedsiębiorcę posiłków nie przekracza miesięcznie kwoty 300 zł (w tym: w stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2022 r. nie przekraczała miesięcznie kwoty 190 zł).
Przedsiębiorca pragnie zwrócić uwagę, iż ustawodawca nie ograniczył formy udostępniania posiłków przez pracodawcę, tj. nie określił, że pracodawca jest uprawniony do udostępniania tylko bonów, kart czy talonów. Jednak każdorazowo wartość posiłku bez względu na formę, w jakiej jest ono udostępniane pracownikom - tu przez Przedsiębiorcę w drodze nabytych przez nią od dostawcy Aplikacji posiłków w ramach usług multicateringu, może
korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jedynie wtedy, gdy pracownik realizuje swe uprawnienie w placówkach gastronomiczno-restauracyjnych, barach, punktach gastronomicznych, stołówkach. Nie podlega natomiast wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartość posiłków, gdy uprawnienie jest realizowane w sieciach/punktach handlowych i nie polega na zakupie produktów spożywczych w ogólności, z uwagi na fakt, iż zgodnie z ww. Rozporządzeniem posiłki mają być gotowe do spożycia.
W ocenie Przedsiębiorcy, z uwagi na fakt, iż spełnia on wszystkie wskazane powyżej warunki, co zostało opisane w stanie faktycznym, wartość finansowanych przez niego posiłków udostępnianych pracownikom stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, to jednak miesięczna wartość finansowanych i udostępnianych przez Spółkę posiłków do kwoty 300 zł miesięcznie (w stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2022 r.: do kwoty 190 zł miesięcznie) będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:
Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).
Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.
Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zgodnie z pkt 11 cytowanego przepisu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 300 zł (wysokość obowiązująca od 1 marca 2022 r., wcześniej -190 zł).
Na podstawie ww. przepisu istnieje możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu do określonej rozporządzeniem kwoty. Ponadto, za bezwzględną przesłankę w jego stosowaniu należy uznać fakt, że posiłki mają być gotowe do spożycia przez co należy rozumieć usługę gastronomiczną, realizowaną co do zasady w placówkach gastronomiczno-restauracyjnych, barach czy stołówkach. Jedocześnie zauważyć należy, że ustawodawca nie ograniczył formy dofinansowania przez pracodawcę do posiłków tj. nie określił, iż pracodawca jest uprawniony do udostępniania wyłącznie bonów czy talonów.
W sytuacji przedstawionej w złożonym wniosku Przedsiębiorca uruchomił świadczenie pozapłacowe dla pracowników formie finansowanych przez siebie (w całości lub w części) posiłków, w związku z czym nawiązał współpracę z właścicielem Aplikacji umożliwiającej jej użytkownikom składanie zamówień na posiłki spośród dostępnych ofert restauracji, barów oraz innych podmiotów dostarczających posiłki w postaci dań gotowych. Tym samym, udostępnianie posiłków pracownikom nie odbywa się poprzez tradycyjne dowody umożliwiające skorzystanie z usługi gastronomicznej (bony czy talony) lecz odbywa się to za pośrednictwem strony internetowej, aplikacji mobilnej lub kiosku multimedialnego instalowanego na terenie siedziby Przedsiębiorcy. Jednakże, pracownik ma dostęp tylko do posiłków gotowych do spożycia, o ograniczonej kwocie dofinansowania w ujęciu miesięcznym, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia. Ponadto, pracownicy nie mają możliwości zamiany wartości finansowanego posiłku na inny ekwiwalent, za pośrednictwem aplikacji nie ma możliwości nabycia pojedynczych artykułów spożywczych lub półproduktów w sieciach handlowych lub sklepach, zaś wartość finansowanych posiłków stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy. Powyższe oznacza, że zostały spełnione warunki umożliwiające Przedsiębiorcy zastosowanie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości składnika wynagrodzenia, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r.
Stanowisko Zakładu:
Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 14 marca 2022 r. opis stanu faktycznego, własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa Zakład uznaje za prawidłowe stanowisko w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników wartości posiłków udostępnionych przez pracodawcę za pośrednictwem aplikacji mobilnej do kwoty nie przekraczającej 300 zł miesięcznie.
POUCZENIE
Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.
Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.